Ngay từ những ngày đầu theo chân cộng đồng người Hoa di cư đến Phố Khách (nay là phố Hoàng Văn Thụ và phố Lê Hồng Phong), bánh xíu páo đã trở thành món ăn vặt cực phẩm của người dân Nam Định.
Vỏ bánh xíu páo được làm hoàn toàn từ bột mì nhưng phải trải qua nhiều công đoạn, trong đó làm vỏ bánh được xem là khâu quyết định sự thành bại của mẻ bánh.
Vỏ bánh xíu páo được làm từ bột mì (Ảnh: KC Food Shop)
Không chỉ đòi hỏi sự khéo léo của đôi tay khi nhào bột nặn bánh, công thức pha trộn tỉ lệ hài hòa giữa bột với nước sao cho khi cán, vỏ bánh phải thật mỏng, thật đều. Bột mì được trộn với nước, đường, dầu ăn và trứng, sau đó để bột nghỉ khoảng 2 tiếng cho hỗn hợp bột có độ đàn hồi thì khi nướng, bánh mới mềm và thơm.
Sau khi chia bột thành từng phần nhỏ, người thợ làm bánh sẽ cán, nhào và khéo léo gấp từng lớp bột mỏng mịn xếp chồng lên nhau để tạo độ mềm cho bánh. Tỉ mỉ, kì công để tạo nên 8 lớp vỏ bánh có màu nâu bánh mật đặc trưng chính là bí quyết riêng của mỗi gia đình làm bánh xíu páo ở thành Nam.
8 lớp vỏ bánh có màu nâu bánh mật đặc trưng (Ảnh: Đặng Hoàng Ngân)
Trước khi cho vào lò nướng khoảng 40 phút, người làm bánh thường quết thêm một lớp dầu được đánh tan cùng lòng đỏ trứng gà để bánh được chín đều và màu sắc bắt mắt.
Nhiều người lầm tưởng bánh xíu páo được chiên ngập dầu vì độ mỡ màng đặc trưng cũng như lớp vỏ giòn tan của bánh. Thế nhưng bánh xíu páo lại chín bằng nhiệt trong lò nướng nên vỏ bánh giòn rụm, màu bánh vàng ươm quyện cùng nhân thịt trứng béo ngậy, dậy mùi thơm nức mũi.
Nhân xíu páo được làm từ thịt nạc vai và thịt ba chỉ (Ảnh: Hoa Hạnh Nở Rộ)
Nguyên liệu để làm nhân xíu páo thường có thịt lợn, mộc nhĩ, nấm hương, mỡ lợn và một số gia vị đặc trưng như húng lìu, ngũ vị hương, mật ong, dầu hào…
Nhân xíu páo được làm từ thịt nạc vai (dùng làm xá xíu) và thịt ba chỉ để bánh có độ béo ngậy và thơm ngon hơn.
Thịt lợn được sơ chế sạch, thái hạt lựu rồi ướp cùng ngũ vị hương, dầu hào, mật ong, bột canh, tỏi, hạt tiêu… Riêng nạc vai dùng để làm thịt xá xíu thì trộn thêm mộc nhĩ băm nhuyễn và hành củ đập dập, rán tới khi hỗn hợp chuyển sang màu nâu sậm là được.
Xíu páo càng ngon hơn khi ăn nóng (Ảnh Family's Kitchen)
Nguyên bản của xíu páo Nam Định thường dùng nhân trứng muối nhưng dường như vị mặn này không hợp bằng vị ngậy béo của trứng luộc nên về sau, mỗi chiếc bánh thường được "bổ sung" thêm 1/4 quả trứng gà luộc hoặc nửa quả trứng cút để phần nhân thêm đậm đà.
Sự kết hợp hài hòa của nguyên liệu trong công thức bí truyền đã tạo nên món ăn lừng danh khắp cả nước. Tuy chế biến kì công nhưng lại có "giá rẻ giật mình" - chỉ chưa tới 10.000đ/cái, cung cấp đủ dưỡng chất với tinh bột, protein trong thịt, trứng. Bánh xíu páo được lựa chọn làm món ăn sáng hay thức quà vặt lúc xế chiều đều vô cùng hợp lí.
Màu bánh vàng ươm quyện nhân thịt béo ngậy (Ảnh: Xíu páo Du Du)
Xíu páo càng ngon hơn khi ăn nóng bởi mùi thơm rất kích thích vị giác. Bạn sẽ cảm nhận được hương thơm đậm đà của thịt xá xíu, vị béo ngậy của mỡ, cay nồng của hạt tiêu, thơm bùi của trứng quyện trong lớp vỏ bánh vừa giòn lại vừa mềm, khiến ai một lần thưởng thức cũng khó mà quên được dư vị ấy.
Nếu có dịp ghé khu Nhà thờ, ngõ Văn Nhân hay các chợ Ngõ Ngang, chợ Diên Hồng, chợ Rồng… thưởng thức đặc sản nức tiếng thành Nam như phở bò, bánh cuốn làng Kênh, bún đũa, kem xôi, bánh mì pate…, bạn đừng quên mua thêm chục xíu páo "vỏ bánh bao, nhân bánh nướng" làm quà cho người thân nhé!!!