Đối với các nhà khảo cổ học hay những kẻ trộm mộ thì những ngôi mộ cổ đều có sức hút như nhau song nếu như mục đích của những kẻ trộm mộ là đào kho báu, thì mục đích của các nhà khảo cổ học lại là nghiên cứu lịch sử, văn hóa của một triều đại bí ẩn trong lịch sử.
Các ngôi mộ cổ khi được khai quật thì hầu hết đã có dấu vết của bọn trộm mộ, điều này đồng nghĩa với việc có rất nhiều cổ vật quý bị chúng lấy đi, khiến cho các chuyên gia không khỏi tiếc nuối. Song có một điều bất ngờ là bọn trộm mộ thường lấy cổ vật nhưng lại không bao giờ lấy đi tiền xu, tại sao lại như vậy?
Giá trị thấp
Theo các nhà cổ học, tiền xu có giá trị rất thấp, mặc dù tiền xu là loại tiền cổ, nhưng hình dáng và cách thức đúc của các triều đại trước có những khác biệt rất lớn nên không thể lưu hành trên thị trường.
Tiền xu nhà Hán (trái) khác với tiền xu nhà Đường (phải) (Nguồn:Kknews)
Cho dù là hai triều đại kế tiếp nhau, nếu những đồng tiền xu được khai quật trong các ngôi mộ cổ thời nhà Hán bị những kẻ trộm mộ thời nhà Đường lấy ra thì loại tiền này cũng không thể được lưu hành trên thị trường và không có giá trị sử dụng.
Vận chuyển khó khăn
Một lý do khác được các chuyên gia đưa ra là do tiền xu sẽ gây khó khăn trong việc vận chuyển. Thời cổ đại, do giá trị của tiền xu tương đối thấp nên khi đem chôn sẽ chôn một số lượng vô cùng lớn.
Điều này đặc biệt rõ ràng trong các ngôi mộ cổ thời nhà Hán. Giá trị của một hoặc hai đồ tùy táng trong lăng mộ của một số hoàng tử và quý tộc có thể bằng tổng giá trị của tất cả số tiền đồng trong lăng mộ.
Mặc dù số lượng nhiều nhưng giá trị của tiền xu lại rất thấp (Nguồn: Kknews)
Những kẻ trộm mộ về cơ bản là đào hố để trộm cắp nên những đồng tiền lớn và nặng gần như không thể mang ra khỏi lăng mộ và để vận chuyển số lượng tiền khổng lồ như vậy sẽ rất bất tiện.
Nguy hiểm đến tính mạng
Không chỉ vô dụng, việc đưa những đồng xu cổ ra khỏi lăng mộ còn khiến những tên trộm dễ dàng mang tội chết.
Vào thời cổ đại, việc sưu tầm tiền cổ là hầu như không có, vì thế đây chính là bằng chứng của việc trộm mộ.
Không giống như các di vật văn hóa khác trong các ngôi mộ cổ, tiền xu có đặc điểm niên đại rõ ràng. Ai có trong tay những đồng tiền cổ đồng nghĩa với việc họ có liên quan đến các vụ trộm mộ và sẽ thu hút sự điều tra của triều đình và các quan chức. Do đó, vì sự an toàn của bản thân, những kẻ trộm mộ không dám lấy đi những đồng tiền cổ.
Trộm mộ còn là một trọng tội của tất cả các triều đại. Theo ghi chép, vào thời Hán, kẻ nào ăn cắp cổ vật sẽ bị phải chịu hình phạt còn kẻ khai quật mộ cổ sẽ bị xử tử.
Chính việc không dám lấy tiền xu của những kẻ trộm mộ đã để lại một "kho báu" cho các nhà khảo cổ học hiện đại. Sau khi bị trộm và khai quật hầu hết các ngôi mộ cổ đều bị cướp phá, gây khó khăn cho việc nghiên cứu lịch sử.
Tiền xu giúp quá trình xác định niên đại của các lăng mộ dễ dàng hơn (Nguồn: Kknews)
Tuy nhiên, tiền xu có đặc điểm niên đại rõ ràng và chính xác bất cứ cổ vật nào nên dưới góc nhìn của các nhà khảo cổ, đây là "bảo vật" quý hơn vàng bạc, châu báu. Nó không chỉ giúp xác định chính xác niên đại các ngôi mộ cổ, mà còn xác minh được danh tính của chủ nhân ngôi mộ cũng như hiểu rõ về xã hội, kinh tế, đặc điểm văn hóa thời bấy giờ.
Bài viết tham khảo từ Sohu