Palantir và Ant Group đang là những doanh nghiệp được nhắc tới nhiều nhất trong con sóng bùng nổ IPO công nghệ ở Mỹ và Trung Quốc. Trong khi đó, châu Âu phải vật lộn để có những thương vụ IPO đáng chú ý, trái ngược hoàn toàn so với vài năm trước khi nền tảng nghe nhạc trực tuyến Spotify và công cụ xử lý thanh toán Adyen chào sàn.
Theo dữ liệu từ công ty nghiên cứu thị trường vốn PitchBook, châu Âu chỉ có 26 đợt IPO trong năm nay, ít hơn gần 1/3 so với con số 70 ở Mỹ và chỉ bằng gần ¼ so với 92 thương vụ chào sàn ở Trung Quốc. Tổng giá trị IPO của các doanh nghiệp công nghệ châu Âu là 6,7 tỷ USD, con số vô cùng khiêm tốn so với 72,8 tỷ USD ở Trung Quốc và 118,19 tỷ USD tại Mỹ.
Tuy nhiên, châu Âu cũng có thương vụ tỷ USD. Tháng trước, tập đoàn thương mại điện tử The Hut Group của Anh chào sàn và được các nhà đầu tư nồng nhiệt chào đón. Doanh nghiệp này thu về 1,2 tỷ USD trong ngày IPO. Tuy nhiên, ngay cả Balderton Capital, quỹ đầu tư thiên thần của The Hut Group, cũng thừa nhận năm nay là một năm im lắng đối với các đợt IPO công nghệ tại châu Âu.
Suranga Chandratillake, đối tác của Balderton Capital, cho rằng không có gì đáng ngạc nhiên khi IPO công nghệ ở Mỹ và Trung Quốc vượt xa EU. Trong những năm qua, nhiều công ty công nghệ châu Âu chọn niêm yết ở Mỹ thay vì quê nhà. Số công ty chuyển trụ sở sang New York cũng nhiều hơn chuyển tới London, Frankfurt hay Amsterdam.
Nghiên cứu của Viện McKinsey chỉ ra hàng loạt vấn đề cơ bản có thể là nguyên nhân của sự tụt hậu này. Dựa trên dữ liệu của PitchBook, McKinsey phát hiện ra rằng châu Âu đã sản sinh ra 1/3 số công ty khởi nghiệp trên khắp thế giới trong thập kỷ qua nhưng chỉ chiếm 14% trong số những kỳ lân công nghệ, được định giá 1 tỷ USD trở lên.
Điều này cho thấy một rào cản với sự phát triển của các startup. Trong khi ngành công nghệ ở châu Âu đã phát triển đáng kể trong vài năm qua, một số công ty khởi nghiệp vẫn phải vật lộn để vượt qua gia đoạn phát triển đầu tiên, nhất là khi gặp phải trở ngại trong việc kêu gọi đầu tư và thu hút nhân tài. Theo McKinsey, các công ty khởi nghiệp ở châu Âu chỉ huy động được 8% và 13% vốn giai đoạn cuối tương ứng "Series D" và "Series E" mà các đối tác Mỹ của họ có được.
Ngoài ra, các nhà sáng lập công ty khởi nghiệp ở châu Âu cũng phàn nàn về những quy định xung quanh cổ phiếu của người lao động. Nó cho phép nhân viên có thể sở hữu cổ phần trong doanh nghiệp, điều khiến chúng trở nên phân tán và kém thuận lợi hơn so với ở Mỹ. Việc IPO được xem là một sự kiện quan trọng đối với nhân viên và các nhà đầu tư thiên thần bởi họ có thể thu được tiền từ số cổ phần đang nắm giữ.
Theo McKinsey, những điều này giúp hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư và người lao động. Tuy nhiên, nó cũng dẫn tới việc các khoản chi cho phát triển bị giới hạn. Thậm chí, nó còn dẫn tới nguy cơ bị thâu tóm khi có chút thành tựu thay vì tự mình vươn lên trở thành tên tuổi lớn trên phạm vi toàn cầu.
Dễ thấy nhất, châu Âu cần có nhiều thương vụ IPO công nghệ hơn. "Chúng ta đang tạo ra những công ty trị giá nhiều tỷ USD ở châu Âu. Chúng ta cần đảm bảo rằng họ có cơ hội, không chỉ ở các vòng gọi vốn ban đầu mà các cả vòng gọi vốn sau cũng như chào sàn tại châu Âu", Suranga Chandratillake cho biết.
Tham khảo: CNBC