Không bụi bặm, không cần lao động chân tay và luôn được ngồi điều hòa, đó chính là môi trường làm việc của giới công sở. Thế nhưng, cũng chính bởi tính chất công việc ít vận động, dễ ngồi sai tư thế và ngồi lì một chỗ ít nhất 8 tiếng mỗi ngày đã trở thành nguy cơ gây nên rất nhiều bệnh liên quan đến xương khớp, nhất là thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng. Vậy căn bệnh này là gì và nguy hiểm như thế nào tới sức khỏe con người?
Thoát vị đĩa đệm là gì?
Thông thường cơ thể con người có 24 đốt sống có thể cử động, các đốt sống không dính trực tiếp vào nhau mà được ngăn cách bởi các khoang giữa đốt sống gọi là đĩa đệm, giúp cột sống có thể cử động uyển chuyển và giảm sóc cho cơ thể linh hoạt hơn.
Thoát vị đĩa đệm là tình trạng nhân nhầy đĩa đệm cột sống thoát ra khỏi vị trí bình thường trong vòng sợi, chèn ép vào ống sống hay các rễ thần kinh sống. Về giải phẫu bệnh có sự đứt rách vòng sợi, về lâm sàng gây nên hội chứng thắt lưng hông điển hình.
Thoát vị đĩa đệm là căn bệnh kinh niên của giới công sở
Dựa vào vị trí đĩa đệm bị chệch, bệnh được chia thành các loại như thoát vị đĩa đệm cổ; thoát vị đĩa đệm cổ ngực; thoát vị đĩa đệm ngực; thoát vị đĩa đệm lưng ngực; thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng. Trong đó, dân văn phòng sẽ thường gặp nhất thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng.
Triệu chứng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Các triệu chứng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng được chia thành 3 giai đoạn, mỗi giai đoạn bệnh sẽ được biểu hiện với một triệu chứng khác nhau. Một số triệu chứng của bệnh được biểu hiện qua các giai đoạn như sau:
Giai đoạn 1: Giai đoạn ban đầu
Các triệu chứng ở giai đoạn này chưa được rõ ràng. Lúc này người bệnh sẽ cảm nhận được cảm giác đau và tê cứng nhẹ ở vùng thắt lưng, đau có thể tăng lên khi vận động mạnh.
Giai đoạn 2: Bao xơ bị rách, nhân nhầy thoát ra ngoài
Ở giai đoạn này, người bệnh sẽ cảm nhận được cơn đau rõ rệt hơn do các vòng sợi hoặc đĩa đệm bị lồi ra sau. Cơn đau tái phát nhiều lần, đặc biệt khi gắng sức.
Giai đoạn 3: Các rễ dây thần kinh bị chèn ép
Đây là giai đoạn mà nhân nhầy đã thoát ra khỏi vị trí bình thường của nó là gây nên những chèn ép lên rễ thần kinh gây nên những cơn đau ngay cả khi người bệnh ngồi. Cơn đau có thể tăng lên khi vận động và đi lại, đau có thể lan xuống các bộ phận khác như đùi, chân, gây nên cảm giác đau nhức và tê bì chân. Khi bệnh trở nặng hơn người bệnh có thể gặp tình trạng mất kiểm soát khi tiểu tiện.
Những biến chứng nguy hiểmcủa thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
Không chỉ gây khó khăn trong sinh hoạt và lao động, những tác hại của bệnh thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng có thể ảnh hưởng trực tiếp, khiến người bệnh bị liệt và tàn phế suốt đời nếu không được điều trị kịp thời.
Gây liệt tàn phế
Biến chứng thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng có thể gây liệt tàn phế suốt đời. Người bệnh sẽ mất hoàn toàn khả năng vận động, đi lại và chỉ có thể nằm một chỗ. Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng.
Teo cơ chi
Không chỉ gây tổn thương đến vùng cột sống thắt lưng, thoát vị đĩa đệm còn có thể chèn ép không cho máu lưu thông đến các cơ, khiến cơ thiếu chất dinh dưỡng và bị teo dần, người bệnh mất khả năng lao động, sinh hoạt khó khăn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến công việc và cuộc sống.
Rối loạn cảm giác
Thoát vị đĩa đệm gây tê chân là biến chứng thường gặp. Rối loạn cảm giác ở khu vực khoang da tương ứng với rễ dây thần kinh bị tổn thương do bệnh thoát vị đĩa đệm làm tổn thương đến dây thần kinh. Những vùng da tương ứng với rễ dây thần kinh tổn thương thường có cảm giác nóng lạnh và mất đi cảm giác tê bì chân tay.
Hội chứng đau khập khễnh cách hồi
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng có thể gây ra các hội chứng đau khập khễnh cách hồi, rối loạn vận động, khiến người bệnh không làm chủ được sức khỏe và cuộc sống của mình. Biểu hiện của hội chứng này là người bệnh đi được một đoạn phải nghỉ ngơi một lúc mới có thể đi tiếp, đây còn được coi là một dạng đau rễ thần kinh ngắt quãng.
Rối loạn đại tiểu tiện
Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng khiến khớp xương ở vùng cột sống bị lệch ra khỏi vị trí ban đầu, khiến cho dây thần kinh ở vùng thắt lưng bị chèn ép dẫn đến hiện tượng rối loạn cơ tròn, khi đó người bệnh mắc phải chứng đại tiểu tiện không tự chủ. Ban đầu, vùng xương cùng bị bí tiểu, sau đó người bệnh đái dầm và nước tiểu chảy một cách thụ động.
Ảnh hưởng trực tiếp đến dây thần kinh
Vùng cột sống là nơi có nhiều dây thần kinh chạy dọc, do đó khi bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng có thể làm cho dây thần kinh bị tổn thương, khiến người bệnh đau nhức khó chịu. Khi thoát vị đĩa đệm bước sang giai đoạn cục bộ, các cơn đau cũng xuất hiện ngày càng nhiều hơn, không chỉ gây cảm giác đau ở vùng cột sống thắt lưng mà còn lan xuống chân tay, đau mạnh khi vận động hoặc làm việc nặng, ho, hắt hơi, đi lại, đứng ngồi lâu...
Phòng ngừa thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng ở dân văn phòng
Để phòng ngừa bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng ở dân văn phòng cũng như giảm tải các biến chứng bệnh có thể gây nên, mọi người nên:
- Vận động thường xuyên bằng cách đứng lên đi lại nhẹ nhàng khỏi chỗ ngồi làm việc.
Ngồi đúng tư thế để hạn chế bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng
- Khi ngồi làm việc nên ngồi đúng tư thế thẳng lưng, giữ khoảng cách thích hợp với màn hình vi tính
- Không ngủ gục trên bàn làm việc hoặc ngủ ngồi trên ghế
- Hạn chế dùng điện thoại liên tục, nên thực hiện các bài tập thư giãn cho mắt và tập khớp vai, gáy
- Có chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung đầy đủ dưỡng chất tốt cho xương khớp hàng ngày
- Nên duy trì thói quen tập thể dục vào sáng sớm hoặc sau giờ làm
- Thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện bệnh ngay từ khi còn sớm.
Nguồn tham khảo: BV Quân đội 108; BV Vinmec