Ung thư lưỡi chủ yếu gặp ở nam giới trên 50 tuổi. Theo thống kê của Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ, trên toàn thế giới hàng năm có khoảng 263.900 ca mới mắc và khoảng 128.000 trường hợp tử vong. Điển hình nhất vào năm 2009, tại Mỹ có tới 10.530 trường hợp ung thư mới mắc, 1900 trường hợp tử vong.
Tại Việt Nam, vài năm gần đây số ca ung thư lưỡi ngày càng gia tăng tại Bệnh viện K.
Dấu hiệu mà bạn có thể nghĩ ngay đến ung thư lưỡi
Giai đoạn đầu: Các triệu chứng thường không rõ ràng nên rất dễ bị bỏ qua. Thường người bệnh có cảm giác như có dị vật hoặc xương cá cắm vào lưỡi, rất khó chịu nhưng qua đi nhanh. Ngoài ra ở lưỡi có một điểm nổi phồng với sự thay đổi về màu sắc, niêm mạc trắng, xơ hóa hoặc tổn thương là vết loét nhỏ. Thậm chí có thể sờ thấy tổn thương chắc, rắn, không mềm mại như bình thường.
Khoảng 50% bệnh nhân có hạch ngay từ đầu. Hạch hay gặp là hạch dưới cằm, dưới hàm, cảnh cao. Khả năng di căn hạch vùng từ 15-75% tuỳ thuộc vào độ xâm lấn của u nguyên phát.
Dấu hiệu cảnh báo ung thư lưỡi
Giai đoạn toàn phát: Giai đoạn này được phát hiện do đau khi ăn uống, đau kéo dài gây khó khăn khi nói, nuốt. Người bệnh có thể sốt do nhiễm khuẩn, không ăn được nên cơ thể suy sụp rất nhanh. Ngoài ra còn cảm thấy đau tăng lên khi nói, nhai và nhất là khi ăn thức ăn cay, nóng, đôi khi đau lan lên tai; tăng tiết nước bọt; chảy máu vùng miệng kèm theo hơi thở mùi khó chịu do tổn thương hoại tử gây ra.
Một số trường hợp gây khít hàm, cố định lưỡi khiến bệnh nhân nói và nuốt khó khăn. Ở giai đoạn này xuất hiện ổ loét ở lưỡi, trên ổ loét phủ giả mạc dễ chảy máu, loét phát triển nhanh, lan rộng làm lưỡi bị hạn chế vận động, không di động được.
Giai đoạn tiến triển: Ở giai đoạn này, thể loét chiếm ưu thế, loét sâu lan rộng xuống bề mặt hoặc vào mặt dưới, gây đau đớn, gây bội nhiễm, có mùi hôi, rất dễ chảy máu, thậm chí có thể gây chảy máu trầm trọng.
Lúc này, việc thăm khám rất quan trọng để đánh giá độ thâm nhiễm xuống phía dưới, độ xâm lấn vào các mô tiếp cận: Sàn miệng, trụ amiđan, amiđan, rãnh lưỡi,…và đo kích thước khối u.
Giai đoạn cuối: Ngoài những biểu hiện ở lưỡi thì người bệnh sẽ gặp phải những nhiều triệu chứng nghiêm trọng khác như sụt cân; mệt mỏi không rõ lý do; rối loạn tiêu hóa, ăn nhanh no và tức bụng sau khi ăn; sốt kéo dài vài tháng; khoảng 40-50% các trường hợp có hạch ngay từ lần khám đầu tiên, trong đó 3/4 là hạch di căn.
Nguyên nhân gây ung thư lưỡi
Hiện nay, nguyên nhân gây ung thư lưỡi còn nhiều bàn cãi. Tuy nhiên, một số yếu tố được cho là nguy cơ của ung thư lưỡi có thể kể đến như:
- Hút thuốc lá.
- Uống nhiều bia rượu.
Thuốc lá là tác nhân gây nên nhiều căn bệnh nguy hiểm, trong đó có ung thư lưỡi
- Nhai trầu
- Vệ sinh răng miệng kém.
- Dinh dưỡng: Thiếu các vitamin A, D, E; thiếu sắt;...
- Vi sinh vật: vi khuẩn có thể trực tiếp tác động làm thay đổi gen hoặc gián tiếp gây viêm, dẫn đến việc phát sinh ung thư lưỡi. Điển hình như virus HPV được cho là yếu tố gây nhiều loại ung thư.
Những năm gần đây, tỷ lệ mắc ung thư ở Việt Nam tăng cao dù ý thức chăm sóc sức khỏe của người dân đều đã được chú trọng. Nguy hiểm hơn, ung thư lưỡi có nhiều dấu hiệu dễ nhầm lẫn với các bệnh thông thường. Ở giai đoạn sớm, tế bào ung thư chỉ như nhiệt miệng khiến cho không chỉ bệnh nhân mà thậm chí thầy thuốc cũng có thể bỏ qua.
Do đó, không có liều thuốc điều trị nào tốt hơn bằng việc tự theo dõi sức khỏe của mình, chăm chỉ khám định kỳ 6 tháng/lần và không coi thường bất cừ một triệu chứng nào dù nhỏ nhất.