Đầu những năm 1980, một ngư dân họ Trần sống tại làng chài nhỏ thuộc nay thuộc tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc khi đi đánh cá đã kéo được một cột sắt khổng lồ mắc vào lưới.
Cột sắt cao khoảng 75cm, đường kính 25cm, trông rất gỉ sét, bên trên có vài hình thù khó hiểu, Lão ngư dân cứ ngỡ mình bắt được con cá lớn nhưng không ngờ lại là thứ đồ sắt vụn này, trong lòng cảm thấy vô cùng thất vọng. Ông đem cây cột sắt gần 200kg bán cho bãi phế liệu với giá 60 xu một kg.
Tuy nhiên chỉ vài ngày sau, tin tức về cột sắt bí ẩn dưới sông đã thu hút đông đảo nhà sưu tầm và các chuyên gia khắp Trung Quốc tới làng chài này. Ai cũng muốn biết đây rốt cuộc là thứ gì, có phải cổ vật hay không.
Cây cột sắt được vớt từ dưới sông, nặng gần 200kg. Ảnh: NetEase
Một vị chuyên gia khảo cổ nhìn vào kích thước, hình dáng khối sắt đã đoán ra đây là một di tích văn hóa quan trọng nên nhanh tay bỏ 200 NDT để mua lại (số tiền không hề nhỏ ở thời điểm đó).
Sau khi nghiên cứu, các chuyên gia đã xác định được đây chính là cột trụ của một cây cầu thời vua Hán Vũ Đế, niên đại hơn 2000 năm. Điều gây chấn động là trên thân cây cột còn khắc những văn tự chưa từng được biết đến trong tại thời điểm ấy, nay gọi là chữ điểu triện.
Theo Sử ký, vào năm 135 TCN, Hán Vũ Đế bắt đầu du hành về phía tây nam, cử sử thần tới lập các quận, huyện, cây cột sắt này chính là cột chống cây cầu dành riêng cho quan chức địa phương.
Hiện vật ngày nay được trưng bày tại bảo tàng tỉnh Tứ Xuyên. Giá trị thực sự của cây cột sắt ước tính khoảng 300 triệu NDT (tương đương hơn 1.000 tỷ đồng). Ảnh: Sohu
Bài viết tham khảo từ Sohu