Việt Nam với bờ biển dài, sở hữu vô cùng đa dạng các nguồn thủy hải sản. Trong đó, không nhiều người biết đến rằng nước ta lại sở hữu một loại cá quý hiếm, được các nước săn đón và ví như "cục vàng biển" vì sở hữu giá trị vô cùng cao về dinh dưỡng và y học.
Loài cá quý giá đó chính là cá sủ vàng. Tại Việt Nam, người ta thường bắt được cá Sủ vàng có trọng lượng dao động trong khoảng 2 – 135kg, được nhiều thương lái săn lùng với giá bán lên đến hàng tỉ đồng tùy theo trọng lượng. Loài cá này phân bố rải rải từ vùng biển miền Bắc đến miền Nam tuy nhiên hiện nay đã gần như tuyệt chủng. Tuy nhiên, chúng chưa được đưa vào sách đỏ vì vẫn có thể đánh bắt được, vì vậy cá sủ vàng trở thành loài cá quý hiếm. Sự quý hiếm và giá trị của loài cá này đã giúp chúng có giá lên tới hàng tỷ đồng.
Cá Sủ vàng (tên khoa học là Otolithoides biauritus), còn gọi là cá sủ vây vàng, là loại cá lớn nhất trong họ cá sủ, thuộc bộ cá vược (họ Sciaenidae). Loài cá này thường chỉ sinh sống ở một số quốc gia như Ấn Độ, Indonesia, Sri Lanka, Trung Quốc, Việt Nam.
Cá Sủ có môi trường sống chính là ở biển nhưng đến mùa sinh nở (thường từ tháng 1-4 hàng năm và 9 - 10 âm lịch), chúng bơi về phía các vùng cửa sông nước lợ để đẻ trứng.
Khi trứng nở, các đàn cá con sẽ bơi ngược lên vùng nước ngọt để sinh sống trong vòng 1 đến 2 năm đầu (lúc đó nó đã khoảng 10kg), kích thước có thể đạt đến 160cm, nặng trên 120kg, chiều dài tối đa có thể đạt được là 160cm.
Cá sủ vàng rất khó phát triển trong môi trường nhân tạo, vậy nên việc nuôi loài cá này làm cảnh hoặc bảo tồn là điều cực kỳ khó khăn. Trước đây, cửa sông Hồng là trung tâm sinh sản của cá sủ vàng, trước đây dân thường đi đánh bắt ở khu vực này và mỗi ngày thu được khoảng 20-30 tấn cá sủ vàng. Nhưng do ngư dân đến mỗi mùa lại quây bắt hàng đàn cá sủ vàng khiến số lượng loài ngày càng cạn kiệt.
Việc khai thác và đánh bắt cá quá mức, cùng những khó khăn trong việc phát triển môi trường nhân tạo đã khiến chúng gần như tuyệt chủng.
Cá sủ vàng mõm nhọn, miệng rộng, màu vàng nghệ, hàm dưới kéo dài tới dưới sau hốc mắt, răng khỏe, vây lưng dài. Nửa thân dưới của chúng có màu trắng bạc hơi phớt hồng. Tùy vào môi trường chúng đang sống mà đầu và lưng có màu xám hoặc xanh. Khi cá sủ vàng chết, toàn thân cá sẽ dần đổi màu từ vàng nhạt sang vàng thẫm.
Thịt cá sủ vàng là một món ăn được người Hồng Kông, Trung Quốc và Nhật Bản rất ưa chuộng. Các món ăn độc đáo chế biến từ thịt cá sủ vàng nằm trong top 10 món ăn ưa thích nhất của người Hồng Kông, thuộc loại đắt nhất thế giới. Người Trung Quốc cho rằng, ăn cá sủ vàng sẽ có nhiều may mắn, làm ăn phát đạt. Còn ở Nhật Bản thì loại cá này được ví như trời ban xuống vì giá trị kinh tế, độ quý hiếm.
Tuy nhiên, điều đặc biệt làm nên cái giá đắt đỏ của loài cá này lại không nằm ở giá trị dinh dưỡng ở thịt cá, mà lại ở bong bóng cá. Bóng cá sủ vàng phơi khô là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, giúp bổ gan thận ngang với nhân sâm. Trong bong bóng của Cá Sủ vàng, cứ 500 gram thì chứa 442 gram đạm. Do đó, ăn nó giúp đại bổ chân nguyên, hoạt huyết tráng dương, bổ sung chất cho cơ thể suy nhược, thiếu máu, đặc biệt cho phụ nữ mang thai hoặc sau khi sinh.
Giá bong bóng cá sủ vàng tươi có giá 45.000 - 55.000 USD/kg, tương đương từ 1-1,25 tỷ đồng/kg tuỳ theo độ dài của bóng, cá có trọng lượng 40 - 50kg thì bóng đạt khoảng 1kg tươi.
Bong bóng cá sủ vàng là thứ có giá trị nhất của loài cá này, có thể dùng làm chỉ tự tiêu.
Một tác dụng khác của bong bóng cá sủ vàng chính là để làm chỉ tự tiêu trong y học. Chỉ này không gây tổn thương đối với mô, giảm thiểu nguy cơ viêm nhiễm. Do đó, dùng bong bóng cá sủ vàng để làm chỉ tự tiêu vô cùng hữu ích, rất được các nước phát triển săn đón.
Tuy nhiên, để hướng đến nghiên cứu, lập mô hình sinh thái tự nhiên và bảo tồn cá sủ vàng thì cần giảm thiểu việc khai thác quá mức và mua bán các sản phẩm từ loài cá này trên thị trường.