Ngôi mộ cổ với di tích đồ sộ
Trên một sườn núi theo hướng bắc nam ở phía đông bắc của thị trấn Lý Kiều thuộc tỉnh Hà Nam, có một gò đất với kích thước khổng lồ, đường kính 60 mét, chiều cao 15 mét.
Năm 1971, gò đất lớn này bị san bằng trong phong trào cải tổ đất đai đang diễn ra sôi nổi ở thị trấn. Đến đầu những năm 1990, khi địa phương xây dựng lò nung gạch, 1 cái hố lớn được phát hiện và dưới chiếc hố lớn này, người ta phát hiện ra một mộ thất và phần nắp trên của khoang chứa quan tài.
Năm 1995, đội chuyên gia khảo cổ tỉnh Hà Nam đã tiến hành một cuộc khai quật. Chiều sâu của ngôi mộ cổ là 5,6 mét tính từ miệng đến đỉnh quan tài và 9,6 mét từ đáy mộ, xung quanh mộ có 7 lớp đất, chiều rộng và chiều cao của các bậc đều là 0,8 mét và vẫn giữ được độ dốc khoảng 10 mét.
Khu vực bên ngoài lăng mộ. Hình ảnh: Sina
Đất đắp trong ngôi mộ cổ là loại đất ngũ hoa màu nâu đỏ, có kết cấu mịn, chặt. Sau khi xới từng lớp đất dày khoảng 0,1 mét, đội khảo cổ còn tìm thấy những chiếc thuổng bằng gỗ, cán thuổng, giỏ tre và các vật dụng khác được sử dụng trong gia đình cổ xưa. Một phần của ngôi mộ đã bị sập, và ở phần giữa chính là nơi đặt quan tài.
Trong quá trình khai quật phát hiện có 7 lỗ trộm mộ, chứng tỏ ngôi mộ này đã bị trộm nhiều lần trong quá khứ, thời gian tập trung vào thời Đông Hán.
Một số lượng lớn bảo vật trong lăng mộ đã bị đánh cắp, khu vực phía nam chỉ còn lưu giữ được hoàn chỉnh 1 vài đồ tùy táng. Tất cả đều liên quan đến vũ khí như kiếm, mũi tên, gậy guộc, xe ngựa, một số mảnh tre và đồ gốm. Trên bề mặt của chúng đều có khắc chữ.
Mảnh áo giáp và những chiếc mũi tên được tìm thấy trong lăng mộ. Hình ảnh: Sina
Ở các khu vực khác, đội khảo cổ cũng tìm thấy được một lượng lớn các sản phẩm làm từ da chủ yếu là quan phục và áo giáp. Tuy áo giáp đã bị bọn trộm mộ phá hủy nghiêm trọng nhưng vẫn giữ được lớp màu sáng. Ngoài ra họ còn khai quật được một dụng cụ làm từ gạc hươu cực kỳ quý hiếm cùng những chiếc móc cài bằng pha lê, bức tượng nhỏ bằng ngọc trắng, thạch anh tím.
Danh tính chủ mộ và tập tục kỳ dị
Từ dòng chữ "Kích mà Bình Dạ Quân Thành dùng" trên cây kích được khai quật và những dòng chữ khắc trên di vật, có thể suy luận chủ nhân ngôi mộ chính là Bình Dạ Quân Thành - 1 vị vương gia được phong tước và chia đất tại huyện Bình Dư (hoặc Bình Dạ) thuộc nước Sở.
Tên của vị vương gia này là Thành, do đó được gọi là Bình Dạ Quân Thành.
Các tấm trúc thư trong ngôi mộ còn ghi lại danh sách các đối tượng cúng tế, bao gồm Sở Văn vương, Sở Chiêu vương, Sở Huệ vương, Bình Dạ Văn Quân và Bình Dạ Tử Tây. Điều này cho thấy chủ mộ có mối quan hệ rất "khăng khít" với những bậc quân vương này.
Cây kích có khắc dòng chữ "Kích mà Bình Dạ Quân Thành dùng". Hình ảnh: Sina
Trong mộ thất phía tây, người ta tìm thấy 7 bộ xương người và các đồ trang trí bằng ngọc bích. 7 người này đều là hầu gái của chủ mộ, được chôn cất vào khoảng năm 20 tuổi. Điều bất ngờ và đáng thương cảm nhất là trong số 7 người này, 1 phụ nữ có phần xương trán bị biến dạng nặng do đeo băng vải lâu ngày.
Các chuyên gia cho rằng đây là 1 kiểu thẩm mỹ ở thời cổ đại, những người phụ nữ lúc ấy sử dụng những tấm khăn lụa quấn quanh đầu lâu ngày với mục đích biến phần trán và phần đầu trở nên thon gọn hơn.
Bởi họ cho rằng các bậc vua chúa, vương giả hay quan lại cấp cao đều yêu thích những cô gái có cái trán và phần đầu nhỏ nhắn.
Thậm chí có chuyên gia còn phán đoán rằng tập tục bó đầu kì dị này chính khởi nguồn cho tập tục bó chân của phụ nữ sau này. Thật đáng thương cho thân phận của những người phụ nữ phải làm mọi thứ để lấy lòng đấng quân vương bởi thời bấy giờ họ phải sống dựa dẫm hoàn toàn vào nam nhân.