Dịch bệnh Viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (COVID-19) vẫn đang diễn biến phức tạp với số ca mắc và tử vong không ngừng tăng lên. Trước tình hình nguy hiểm của dịch bệnh, việc dự phòng đóng một vai trò vô cùng quan trọng.
Tại phòng khám nhi khoa, không khó để thấy các bé đến khám đều được ba mẹ đeo cho khẩu trang. Tuy nhiên, không phải bé nào cũng chịu hợp tác đeo khẩu trang hoặc được đeo khẩu trang đúng cách. Thậm chí, một số bé đến trong tình trạng suy hô hấp mà ba mẹ vẫn “tuân thủ” đeo khẩu trang cho bé khiến tình trạng khó thở càng nặng lên.
BS Đỗ Hồng Phương - Khoa Nội Nhi Tổng hợp – Bệnh viện E.
Bài viết dưới đây của BS Đỗ Hồng Phương, Khoa Nội Nhi Tổng hợp – Bệnh viện E sẽ giúp ba mẹ đeo khẩu trang đúng cách, đúng lúc cho bé và có cách để trẻ hợp tác đeo khẩu trang trong những ngày dịch bệnh do COVID-19 đang bùng phát hiện nay.
Khẩu trang có tác dụng gì cho trẻ?
Khẩu trang cung cấp một hàng rào ngăn không cho các tác nhân có hại từ môi trường xung quanh xâm nhập vào miệng/mũi trẻ và chặn lại các giọt bắn khi trẻ ho hoặc hắt hơi
Trẻ nào nên đeo khẩu trang?
Trẻ nên được ba mẹ đeo khẩu trang nếu có các triệu chứng cảm cúm, mắc các bệnh suy giảm miễn dịch hoặc các bệnh mạn tính, trẻ đang ở phòng khám, bệnh viện hoặc các nơi tụ tập đông người.
Nên đeo cho trẻ khẩu trang y tế hay khẩu trang N95?
Ai cũng biết ưu điểm vượt trội của khẩu trang N95 (khẩu trang phòng độc giúp ngăn chặn 95% các hạt bụi mịn có kích thước siêu nhỏ trong không khí) so với khẩu trang y tế thông thường.
Tuy nhiên, với thiết kế vỏ bọc cứng, ôm khít quanh mũi miệng, khẩu trang N95 có thể khiến bé cảm thấy rất khó chịu, thậm chí khó thở khi đeo. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến cáo chỉ nên sử dụng khẩu trang N95 cho nhân viên y tế đang thực hiện nhiệm vụ.
Hơn nữa, hiện tại, không có loại khẩu trang N95 nào được thiết kế riêng cho trẻ cũng như được khuyên dùng cho trẻ nhỏ do nguy cơ gây nghẹt thở khi đeo. Vậy nên, một khẩu trang y tế thông thường được đeo đúng cách sẽ phù hợp với trẻ hơn là khẩu trang phòng độc N95.
Làm thế nào để trẻ hợp tác đeo khẩu trang?
Việc đầu tiên là ba mẹ nên lựa chọn loại khẩu trang có kích thước nhỏ vừa vặn với trẻ để trẻ cảm thấy thoải mái, không vướng víu khi đeo. Tiếp theo, ba mẹ nên giáo dục bé (và cả gia đình) về tầm quan trọng của việc đeo khẩu trang ngay cả khi nói chuyện, ho hoặc hắt hơi.
Ba mẹ có thể khiến cho việc đeo khẩu trang trở nên thú vị hơn với bé bằng cách cho bé đeo các loại khẩu trang có in hình ngộ nghĩnh như siêu anh hùng hoặc búp bê. Ngoài ra, khi thấy các trẻ khác đeo khẩu trang, ba mẹ cũng nên lấy đó làm tấm gương tốt và nhắc trẻ noi theo, đừng quên dành những lời khen ngợi và khích lệ bé (có thể bằng cách tặng bé sticker) mỗi khi bé hợp tác đeo khẩu trang đúng cách. Và chính bản thân ba mẹ cũng nên tuân thủ việc đeo khẩu trang đúng cách để làm tấm gương tốt nhất cho trẻ
Không nên đeo khẩu trang cho trẻ khi nào?
Việc đeo khẩu trang đúng cách, đúng lúc cho trẻ là cực kỳ quan trọng, đặc biệt ở những nơi tụ tập đông người, giữa tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp như hiện nay. Tuy nhiên, đeo khẩu trang sai cách không những không có tác dụng bảo vệ trẻ mà còn gây ra những tác động xấu đến sức khoẻ của bé.
Ba mẹ tuyệt đối không đeo khẩu trang cho bé khi bé đang kích thích, quấy khóc, nôn trớ, lơ mơ hoặc suy hô hấp. Với trẻ ốm, hãy thường xuyên để ý, đánh giá trẻ khi đang đeo khẩu trang, đặc biệt với trẻ nhỏ để đảm bảo tình trạng của trẻ không xấu đi.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo đeo khẩu trang một cách không cần thiết cũng có thể gây ra tình trạng khan hiếm khẩu trang cho những người thực sự cần chúng.
Đeo khẩu trang có phải là biện pháp phòng ngừa dịch bệnh hiệu quả nhất?
Khẩu trang không phải là cách phòng ngừa các bệnh lây nhiễm nói chung, dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do COVID-19 nói riêng cho trẻ, cũng không phải là biện pháp phòng ngừa hữu hiệu nhất.
Để đạt hiệu quả phòng bệnh tối đa, ba mẹ cần phối hợp các biện pháp vệ sinh bàn tay, giảm tiếp xúc với các tác nhân nhiễm trùng, ngăn ngừa lây truyền, vệ sinh nhà ở sạch sẽ và nâng cao thể trạng chống đỡ bệnh tật.
Xin lưu ý với ba mẹ, kể cả khi đã đeo khẩu trang cho trẻ, ba mẹ vẫn nên để trẻ tránh tiếp xúc với những người có triệu chứng cảm cúm (sốt, ho, hắt hơi, chảy mũi…) với khoảng cách ít nhất 2 mét.
Sau khi sử dụng xong, ba mẹ nhớ tháo bỏ khẩu trang cho bé hoặc hướng dẫn bé cách tháo bỏ khẩu trang đúng cách vào thùng đựng rác và vệ sinh bàn tay bằng xà phòng dưới vòi nước sạch.
Tài liệu tham khảo:
1. https://ssom.luc.edu/media/stritchschoolofmedicine/emergencymedicine/emsforchildren/documents/disasterpreparedness/organizationalresources/communityfamily/Children and facemasks_March 2017.pdf
2. http://www.cdc.gov/h1n1flu/masks.htm
3. https://babyandchild.ae/age-0-1/healthy-baby/article/1604/uae-coronavirus-should-your-child-wear-a-face-mask