Các nhà khoa học Trung Quốc hiện đang xây dựng một lò phản ứng hạt nhân không gian mạnh phục vụ cho các chuyến thám hiểm Mặt trăng và sao Hỏa của họ. Bắc Kinh tuyên bố lò phản ứng của họ sẽ mạnh gấp 100 lần so với thiết bị mà cơ quan vũ trụ Mỹ NASA muốn thiết lập trên bề mặt Mặt trăng vào năm 2030, South China Morning Post tiết lộ.
THAM VỌNG ĐỨNG ĐẦU THẾ GIỚI VỀ KHÔNG GIAN CỦA TQ
Nguyên mẫu lò phản ứng hạt nhân mới là một phần của dự án tham vọng hơn nhiều mà Trung Quốc đặt mục tiêu trở thành nhà lãnh đạo thế giới về không gian. Trên thực tế, vào đầu năm 2021, NASA đã tuyên bố tại một cuộc điều trần của ủy ban Quốc hội rằng Mỹ phải nỗ lực phát triển tàu vũ trụ chạy bằng năng lượng hạt nhân để cạnh tranh với Trung Quốc.
Theo South China Morning Post, công nghệ mới này là một phần của dự án do chính phủ Trung Quốc hậu thuẫn. Tuy vậy, nước này vẫn chưa tiết lộ ngày ra mắt chính xác cũng như thông số kỹ thuật của lò phản ứng mới.
Tuy nhiên, hai trong số các nhà khoa học tham gia vào dự án được khởi động vào năm 2019 thừa nhận rằng thiết kế kỹ thuật của lò phản ứng nguyên mẫu đã được hoàn thành và một số thành phần quan trọng cũng đã được chế tạo.
Lò phản ứng của Trung Quốc sẽ có thể tạo ra 1 megawatt điện, mạnh gấp 100 lần so với thiết bị NASA muốn đưa lên Mặt trăng vào năm 2030.
Trong khi đó, NASA đã đưa ra yêu cầu đề xuất phát triển thiết bị phân hạch hạt nhân 10 kilowatt có khả năng hỗ trợ sự hiện diện lâu dài của con người trên Mặt trăng trong vòng một thập kỷ.
Hình ảnh minh họa về hệ thống phân hạch hạt nhân đang trong quá trình phát triển của NASA. Nguồn: NASA
Cùng với các kế hoạch lên Mặt Trăng, thám hiểm sao Hỏa, lấy mẫu vật tiểu hành tinh... chương trình không gian của Trung Quốc đang chế tạo lò phản ứng hạt nhân không gian để theo kịp các cơ quan vũ trụ khác cũng đã vạch ra kế hoạch phi hạt nhân hóa, trong đó có NASA của Mỹ.
NASA từng kêu gọi các công ty tư nhân phát triển một hệ thống phân hạch hạt nhân để cung cấp năng lượng cho các sứ mệnh trên Mặt trăng trong vòng nhiều năm.
Một trong những nhà khoa học vũ trụ Trung Quốc tham gia dự án nói rằng giải pháp hứa hẹn nhất là năng lượng hạt nhân. Các quốc gia khác đã bắt đầu thực hiện các chương trình đầy tham vọng, và Trung Quốc không thể để thua cuộc đua này bằng bất cứ giá nào.
HẠT NHÂN HÓA KHÔNG GIAN VÀ HƠN THẾ NỮA
Chương trình không gian của Trung Quốc, vốn đã xây dựng một số thành phần cho lò phản ứng đầy đủ của mình, muốn cung cấp năng lượng cho các sứ mệnh tương lai lên Mặt trăng và sao Hỏa bằng năng lượng hạt nhân.
Một chuyên gia Trung Quốc tuyên bố rằng để đáp ứng các mục tiêu thăm dò không gian sâu của con người, nhiên liệu hóa học và các tấm pin Mặt trời sẽ không còn đủ nữa; Sự khao khát về nhiều nguồn năng lượng hơn có thể sẽ tăng lên đáng kể nếu có sự định cư của con người trên Mặt trăng hoặc sao Hỏa trong tương lai.
ên lửa Trường Chinh 5B của Trung Quốc mang theo một mô-đun của trạm vũ trụ Thiên Cung cất cánh từ Trung tâm Phóng vũ trụ Văn Xương vào ngày 29 tháng 4 năm 2021. Ảnh: CNSA
Năm 2021 chứng kiến một năm Trung Quốc có nhiều ưu thế vượt trội so với Mỹ và nhiều nước khác trong lĩnh vực không gian.
Tháng 10/2021, Trung Quốc đã phóng phi hành đoàn thứ hai lên xây dựng trạm vũ trụ của riêng mình - tên là Thiên Cung. Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), do Mỹ, Nga và các nước khác cùng xây dựng, sắp kết thúc vòng đời dự kiến vào năm 2024.
Nga đã tuyên bố rằng họ sẽ rời đi vào năm 2025 và có kế hoạch phóng trạm vũ trụ của riêng mình vào năm 2030. Nếu trạm ngừng hoạt động, Trung Quốc có thể là quốc gia duy nhất trên thế giới vận hành một trạm vũ trụ trong một thời gian.
Trong khi đó, NASA gần đây đã lùi chuyến đổ bộ lên Mặt trăng Artemis của mình đến năm 2025 so với thời gian dự phóng ban đầu là năm 2024, một phần do tranh chấp pháp lý kéo dài với công ty Blue Origin của tỷ phú Jeff Bezos về việc trao hợp đồng tàu đổ bộ Mặt trăng cho công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk. Điều này khiến người đứng đầu NASA, Bill Nelson, lo ngại rằng Trung Quốc có thể đưa con người lên Mặt trăng trước khi NASA đến đó một lần nữa.
Để không tụt lại phía sau, NASA cho biết họ phải sử dụng hạt nhân không gian để cạnh tranh với Trung Quốc. Kế hoạch là triển khai hệ thống điện hạt nhân trên Mặt trăng vào năm 2026, với hệ thống bay, tàu đổ bộ và lò phản ứng tại chỗ.
Tuy nhiên, hệ thống hạt nhân này lại thua Trung Quốc về công suất 100 lần!
Trước đó, SNAP-10A, được Mỹ phóng vào năm 1965, là thiết bị năng lượng hạt nhân đầu tiên trên quỹ đạo. Trước khi bị tắt vĩnh viễn, thiết bị này đã tạo ra công suất 500 watt trong gần một tháng.
Chiếc tàu thám hiểm Yutu-2 rời Chang'e-4 của Trung Quốc. Ảnh: CNSA
Vào năm 2019, Trung Quốc cũng đã gửi một pin phóng xạ nhỏ lên Mặt trăng trên tàu thám hiểm Yutu 2, đây là thiết bị đầu tiên hạ cánh ở phía xa của Mặt trăng vào năm 2019. Thiết bị đó chỉ có khả năng tạo ra một vài watt để giúp máy bay khám phá trong những đêm Mặt trăng kéo dài.
Trong diễn biến liên quan, Nga cũng cho biết ý định phóng một con tàu vũ trụ khổng lồ chạy bằng TEM - một lò phản ứng hạt nhân cỡ megawatt, trước năm 2030. Con tàu vũ trụ sẽ có thể hoạt động ở quỹ đạo thấp của Trái đất trong hơn một thập kỷ trong khi thực hiện nhiều sứ mệnh hơn tới Mặt trăng hoặc xa hơn do năng lượng hạt nhân.
Bài viết sử dụng nguồn: South China Morning Post, Eurasiantimes