14 ngày tự cách ly hoặc giám sát y tế ở nhà có thể mang đến cho bạn rất nhiều những áp lực, sự căng thẳng. Nếu bạn không may là một trong số những người sẽ phải ở nhà trong thời gian tới, hãy thử tham khảo bài viết này của fanpage Là Lá trên MXH Lotus xem sao nhé.
Trong tình hình diễn biến phức tạp hiện nay của virus corona, rất nhiều các công ty đã phải tính đến các phương án vận hành dự phòng, để đảm bảo được yếu tố chất lượng công việc và nhân sự. Mọi người đã bắt đầu thử nghiệm phương án cho nhân viên làm việc luân phiên (ví dụ một ngày đi làm, một ngày nghỉ nhưng làm việc tại nhà), một phần để thử nghiệm phương án làm việc từ xa xem có hiệu quả không, một phần để giảm thiểu khả năng lây nhiễm khi tập trung toàn bộ quá nhiều người. Kế hoạch tối hậu nhất mà các công ty đang tính tới là trường hợp dịch bùng phát, tất cả mọi người vẫn đều cần làm việc tại nhà để đảm bảo công việc diễn ra - tất nhiên ở đây còn phụ thuộc vào tính chất công việc có cho phép bạn làm việc từ xa được hay không.
Đấy là từ phía công ty, còn với bản thân chúng ta, bạn đã từng bao giờ hỏi nếu tình huống dịch bùng phát thì bạn sẽ xử lý thế nào chưa? Bạn đã chuẩn bị đủ công cụ để mình có thể làm việc từ xa chưa? Bạn đã chuẩn bị đủ thực phẩm để dùng cho ít nhất một - hai tuần chưa? Nếu dịch bệnh Covid-19 ngày càng lây lan nhiều hơn, bạn có thể cảm thấy không chắc chắn hay sợ hãi về những gì sắp tới xảy ra. Khi sự lo lắng đó kết hợp với việc cắt giảm “giao tiếp xã hội” đột ngột (ví dụ khi chúng ta bị cách ly hoặc phải làm việc ở nhà mà không biết đến bao giờ), điều này có thể sinh ra những cảm xúc tiêu cực ở con người. Nếu tình trạng này kéo dài, tâm lý và sức khỏe của con người cũng có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng theo.
“Thông thường con người sẽ không nhận ra rằng chúng ta là những sinh vật cần giao tiếp, cần trao đổi và chia sẻ cảm xúc, cho đến khi sự tiếp xúc đó bị giảm xuống vì chúng ta không thể rời khỏi nhà của mình” - bác sĩ Laura Hawryluck phó giáo sư Đại học Toronto cho biết. Ngay sau dịch SARS ở Trung Quốc vào đầu năm 2000, Hawryluck đã thực hiện nghiên cứu tâm lý của những người bị cách ly bởi SARS và thấy rằng những người này có tỷ lệ mắc bệnh tâm lý cao hơn so với người bình thường. Người bị bệnh thường sẽ bị cô lập và khi con người không cảm thấy được tiếp cận với những thông tin chính xác, điều đó sẽ dẫn đến rất nhiều nỗi sợ hãi vô hình, gây ra căng thẳng, buồn rầu, lo lắng và giận dữ. Rất nhiều người sẽ cảm thấy chán nản và có thể còn gặp ác mộng.
Do đó, chính bản thân bạn cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng cho mọi tình huống như khi bạn phải tự cách ly vì một lý do nào đó, hoặc khi dịch bùng phát, bạn cần phải làm việc ở nhà trong một thời gian dài. Sau đây là những phương pháp mà chúng tôi nghĩ rằng bạn nên để ý tới chúng hơn là chỉ tích trữ mấy thùng mì gói và ngồi cầu trời cho bao giờ nạn dịch này hết.
1. Chế độ dinh dưỡng phải được đảm bảo
Không phải là vì bạn tích trữ đồ ăn nên chỉ có đồ ăn như lương khô, mì gói… mới là những thứ đáng tích trữ. Chúng ta tích trữ chúng bởi đó là những món ăn đầu tiên chúng ta nảy ra trong đầu vì sự tiện lợi của nó. Trên thực tế, bạn có thể tích trữ phong phú thực phẩm hơn bạn nghĩ, nhất là phải có rau xanh. Hãy lưu ý rằng, ngay cả khi dịch bùng phát, bạn vẫn có thể nấu ăn được bình thường.
Bạn có thể mua rất nhiều thực phẩm tươi như thịt và rau, sau đó để chúng lên ngăn đá. Trước khi sử dụng, bạn chỉ cần bỏ ra trước 10 - 15 phút để rã đông và có thể xử lý như bình thường.
Và nhớ là, thức ăn không có nghĩa là chỉ để tồn tại. Bạn cũng cần tích trữ cả những đồ ăn bạn yêu thích (kể cả khi chúng không lành mạnh cho lắm), nhưng với tình trạng bạn không biết bao giờ mới được ra khỏi nhà thì những thực phẩm yêu thích này sẽ giúp tinh thần của bạn phấn chấn hơn. Một lưu ý nhỏ khác là đừng quên trà và cà phê, hay thậm chí là bia/rượu, những thứ nằm trong danh mục cần có của bạn. Nước khoáng cũng là một điều cần lưu ý nếu khu vực của bạn khan hiếm.
2. Tránh tự cô lập bản thân mình khỏi những người xung quanh
Bị buộc phải ở trong nhà dường như là giấc mơ thành sự thật của những người hướng nội, nhưng trong bối cảnh một dịch bệnh đang lây lan trên toàn thế giới và mọi người thì hoảng loạn, thì đây thực sự không phải là khoảng thời gian để bạn có thể vui vẻ và thư giãn.
Hãy liên hệ với bạn bè của mình qua mạng xã hội, gọi video call/facetime với các thành viên trong gia đình và bạn bè một cách thường xuyên hơn. Bạn chắc chắn sẽ cần nó và có thể họ cũng vậy. Và nếu bạn biết một ai đó là người bị cách ly, hãy luôn động viên và cổ vũ họ vượt qua, đừng tìm cách xa lánh họ. Bạn có thể đơn giản là chia sẻ một bài hát hoặc một liên kết bài viết, ảnh hài hước nào đó với họ, hay thậm chí là nấu cho họ một bữa ăn và tìm cách chuyển tới cho họ (vẫn nhớ là không được tiếp xúc trực tiếp nhé).
Ngoài ra, bạn cũng cần biết bạn sẽ phải gọi cho ai, số điện thoại nào khi bắt đầu cảm thấy các triệu chứng và điều tương tự đối với người thân, bạn bè của bạn. Bạn cần biết chắc chắn rằng họ sẽ không bị bỏ lại phía sau vì ai cũng cần có người quan tâm chăm sóc. Nếu con người bị bệnh, điều họ thực sự muốn là có ai đó quan tâm và chia sẻ mình.
3. Luôn luôn vận động và nâng cao sức khỏe bản thân
Có rất nhiều cách để bạn có thể tự tập tại nhà mà không cần phải đến phòng tập. Hãy thử tìm kiếm trên Google hoặc Youtube, bạn sẽ được trả về hàng đống kết quả và có thể làm theo. Thực hiện việc này một cách nghiêm túc sẽ giúp cơ thể bạn khỏe khoắn cả về mặt thể chất lẫn tinh thần.
Nếu bạn có theo dõi Instagram của Châu Bùi, bạn sẽ thấy mặc dù ở trong khu cách ly nhưng cô nàng hàng ngày vẫn tập những động tác đơn giản, thậm chí là cả tập thiền định để tâm trí thoải mái và tích cực nhất có thể.
Và nếu bạn vẫn có thể đi ra ngoài đường, một quãng đường chạy hoặc đi bộ đâu thể nào giết chết bạn phải không? Tuy nhiên, vẫn phải nhớ che chắn đầy đủ bằng khẩu trang và tránh tập trung ở những nơi có quá đông người.
4. Dọn dẹp nhà cửa để cảm thấy thoải mái hơn
Nếu bạn phải ở trong nhà nhiều ngày hay thậm chí nhiều tuần, bạn đâu muốn mình sinh sống trong một không gian kém vệ sinh phải không? Người Việt Nam chúng ta thường hay có thói quen đến gần Tết Nguyên Đán thì mới bắt đầu đi tổng vệ sinh nhà cửa. Tuy nhiên lần này, bạn hãy thử thay đổi thói quen đó xem sao.
Sống trong một căn nhà, căn phòng được vệ sinh sạch sẽ không chỉ chống lại sự lây lan của bệnh tật, mà còn khiến con người cảm thấy khỏe mạnh và dễ chịu hơn. Bạn có thể bắt đầu lập một danh sách lớn những thứ cần dọn dẹp, cần tẩy rửa. Bạn nên chia nhỏ những khu vực nào cần ưu tiên dọn dẹp trước và tiến hành dần từng ngày để không cảm thấy bị áp lực. Đối với những món đồ không sử dụng nữa, bạn có thể mạnh tay loại bỏ để mọi thứ trở nên tối giản hơn.
5. Hãy là một cư dân mạng có hiểu biết và chọn lọc thông tin
Khi dịch SARS bùng phát vào năm 2002, lúc đó các mạng xã hội như Facebook, Youtube… chưa phổ biến như bây giờ. Giờ đây, mọi người đều có thể online, kết nối kỹ thuật số với nhau, liên lạc với nhau qua video call… giúp khoảng cách giữa mọi người có thể rút ngắn lại, khiến con người không cảm thấy bị cô lập và sức khỏe tâm lý được cải thiện hơn.
Tuy nhiên, ở dịch SARS chúng ta không thấy có vấn đề gọi là: lan truyền thông tin sai lệch. Con người ai cũng có nỗi sợ của riêng mình, không ai giống ai, và khi có quá nhiều thông tin sai lệch được đăng tải, con người có thể cảm thấy bị ngộp thở và không biết phải tin vào điều gì, dẫn đến tình trạng lo lắng quá mức cần thiết.
Chắc hẳn bạn vẫn còn nhớ chương trình thời sự vào tối ngày 7/3/2020 còn phải dành hẳn ra vài phút để đính chính những thông tin không đúng sự thật như bệnh nhân số 17 đã đi tham gia lễ khai trương của cửa hàng quần áo UNIQLO hay bị bệnh mà vẫn lên quán 1900 để “quậy”… Tất cả những thông tin không được kiểm chứng đều có thể dẫn đến sự hoang mang không đáng có.
Là một cư dân mạng có hiểu biết và chọn lọc thông tin, hãy theo dõi những kênh phát ngôn chính thống từ chính phủ và các cơ quan báo chí uy tín, được cấp giấy phép hoạt động. Như vậy, bạn mới có thể bảo vệ chính bản thân mình khỏi cơn lũ tin tức hàng ngày.
6. Lên kế hoạch giải trí cho bản thân
Xem tin tức hàng ngày - đó là điều bạn cần làm để cập nhật thông tin, nhưng đừng chỉ dán mắt vào những con số người nhiễm bệnh, tử vong. Điều đó chỉ tổ làm tăng lên sự sợ hãi cần thiết. Bạn còn rất nhiều thứ để làm trong cuộc đời này mà!
Có thể trong thời gian này, bạn sẽ có cơ hội để xem những chương trình và những bộ phim - mà bạn chưa từng xem hay đã từng có kế hoạch với chúng. Đây là thời điểm tuyệt vời để thực hiện điều đó. Hãy tạo ra cho mình một danh sách những thứ bạn muốn xem và cày nó thôi!
Tuy nhiên, nếu dành quá nhiều thời gian để chỉ dán mắt vào màn hình thì cũng không phải là một phương án hay. Bạn sẽ cần phải bổ sung cho bản thân một vài quyển sách, hay một vài trò chơi điện tử, xếp hình - giải đố, hay là một số phương thức làm đồ vật bằng tay… tất cả sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái và thư giãn hơn.
7. Tìm kiếm sự giúp đỡ của các chuyên gia nếu bạn cảm thấy khó khăn
Cho dù bạn đã từng tham gia trị liệu trước đây hay bạn bắt đầu nhận ra là bạn cần có một người để đưa cho bạn lời khuyên phải làm gì với sức khỏe tâm lý của mình, hãy đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ đó.
Hiện nay, rất nhiều nhà tâm lý trị liệu có các giải pháp trò chuyện qua video hoặc qua điện thoại để tư vấn cho khách hàng của mình. Ngoài ra, cũng có rất nhiều ứng dụng hướng dẫn để bạn có thể tự cân bằng lại cảm xúc.
Gọi điện thoại cho bạn bè, người thân để xin tư vấn - chia sẻ cũng là một cách để giúp bạn trở nên bớt tiêu cực hơn.
8. Nếu bạn phải làm việc ở nhà, hãy làm việc đó một cách đúng đắn!
Làm việc ở nhà nghe có vẻ như là giấc mơ của nhiều người khi nghĩ đến như mặc quần áo ngủ trong lúc làm việc, nằm dài trên ghế làm việc, thích lúc nào là làm lúc đấy… nhưng những điều trên có thể trở nên dần ảm đạm và không thực sự hiệu quả một chút nào.
Matt Greenwell, giám đốc kỹ thuật tại BuzzFeed và có kinh nghiệm làm việc tại nhà trong suốt 6 năm qua, chia sẻ kinh nghiệm của chính anh rằng: “Bạn cần có thái độ nghiêm túc cách làm việc ở nhà như khi đi làm việc ở văn phòng vậy. Tôi thường mặc quần áo lịch sự và chải chuốt lại bản thân như khi tôi chuẩn bị đi làm, tiếp đến là ăn sáng và có một nghi thức đi bộ (để có cảm giác giống như đi bộ đến chỗ làm vậy), sau đó tôi bật máy tính của mình và làm việc với sự tập trung cao độ như khi làm việc tại công ty.”
“Bạn có thể thấy việc mặc quần áo nghiêm túc ở nhà như một trò đùa… nhưng tôi lại thấy đấy là sự nghiêm túc của thái độ bạn dành cho công việc. Nếu bạn không đặt nỗ lực của bản thân vào việc thực sự làm việc thì bạn sẽ không đạt được một chút năng suất nào đâu” - Matt tiếp tục chia sẻ.
Trong các buổi họp với đồng nghiệp qua video call, bạn hãy nên bật cả camera của mình để chứng minh cho họ và chính bản thân bạn đang nghiêm túc với việc làm ở nhà thế nào. Ngoài ra, bạn cũng cần lưu ý chuẩn bị cho mình đầy đủ công cụ khi làm việc ở nhà như máy tính, đường truyền internet. Đối với một số công ty vì vấn đề bảo mật, bạn cũng sẽ cần phải được cấp quyền thì mới có thể làm việc tại nhà mà không bị ảnh hưởng.
9. Nhớ giữ sức khỏe và liên tục vệ sinh thân thể
Thông tin là sức mạnh và hiểu biết thông tin một cách đúng đắn sẽ giúp tâm lý của bạn vững vàng hơn trong bối cảnh hiện nay. Bạn không cần phải nghiên cứu quá kỹ lưỡng về dịch bệnh này, nhưng biết được những điều cơ bản để phòng tránh virus là thứ mà bạn cần nắm rõ để tự bảo vệ bản thân, ví dụ như virus lây lan như thế nào, đeo khẩu trang hay rửa tay thế nào cho đúng cách…
Trong khi cả thế giới đều mong ngóng vắc-xin có thể chữa khỏi bệnh này thì cách duy nhất chúng ta làm được lúc này là nâng cao sức khỏe, sức đề kháng của bản thân. Bạn không phải đeo khẩu trang quá thường xuyên (trừ khi bạn là người bị bệnh), nhưng bạn nên rửa tay với xà phòng thường xuyên để giảm thiểu nguy cơ và rủi ro lây nhiễm.
Khi bạn đã nắm rõ và sẵn sàng chuẩn bị cho những điều trên, hãy thực hiện nó một cách nhẹ nhàng và giữ tâm lý của mình luôn thoải mái, tích cực nhất có thể. Đây không phải là lần đầu tiên con người chúng ta trải qua những thời điểm khó khăn như vậy. Trong quá khứ, tổ tiên của chúng ta đã sống sót. Vì vậy, chúng ta có quyền tin vào một tương lai tươi sáng đang chờ đợi tất cả chúng ta.
---
Lược dịch từ BuzzFeed