Có thể nói, các món bún chính là đại diện tiêu biểu cho sự đa dạng của ẩm thực Việt Nam. Chỉ cần đếm "sương sương" từ Bắc vào Nam thôi là có đến hàng chục hàng trăm món bún khác nhau. Chẳng hạn như đầu cầu miền Bắc thì nổi tiếng với bún chả, bún đậu, bún ốc nguội,... Đến "khúc ruột" miền Trung thì lại có bún chả cá, bún bò,… Còn về miền Tây sông nước thì bạn sẽ được thưởng thức toàn những món bún độc lạ, hiếm thấy như bún kèn, bún suông, bún xiêm lo,…
Quả thật khi nghe đến tên những món bún này, đã có không ít người ngỡ ngàng vì họ chưa từng ăn qua lần nào. Thậm chí, không ai có thể hình dung ra được nguyên liệu sẽ bao gồm những gì. Nếu bạn cũng chưa biết vì sao những món bún này lại có phần tên ghép lạ lùng đằng sau thì hãy cùng khám phá kỹ hơn nhé!
Bún kèn
Điểm gây ấn tượng đầu tiên của món bún này chính là tên gọi lạ lẫm gây tò mò cho nhiều người. Thực chất, từ "kèn" được vay mượn từ đồng bào người Khmer, có ý nghĩa "được nấu bằng nước cốt dừa" do phần nước dùng đặc trưng của món bún kèn được nấu bằng dừa nạo vắt lấy nước, nên khi ăn có vị béo đặc biệt và mùi thơm nức mũi. Hiện nay, món ăn này rất ít nơi bán vì không phải người nào cũng có thể làm ra 1 tô bún kèn chuẩn vị. Nếu có dịp đến An Giang và Kiên Giang, bạn nhất định phải thử ngay món đặc sản này nhé.
Bún kèn An Giang hút hồn thực khách với màu vàng ươm bắt mắt, bên trên là các loại cá đồng tươi như cá lóc, cá bông, cá rô. Phần cá ăn kèm này được phi lê kĩ lưỡng và xào chung với bột nghệ, bột cà ri, đinh hương,… để tạo màu và làm dậy mùi. Đặc biệt hơn, phần nước dùng của bún kèn khá lỏng chứ không sánh đặc và thường chan ngập lên phần bún. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị béo của nước cốt dừa, vị ngọt của thịt cá tươi và mùi thơm khó lẫn của bột cà ri.
Ảnh: Trịnh Gia Lệ, @hieu.ricky
Trong khi đó, bún kèn ở Kiên Giang thì phần cá ăn kèm lại được xay nhuyễn, chủ yếu dùng cá ngân. Cá sau sau khi xay sẽ đem xào với sả, ớt, tỏi cho đến khi tơi ra như chà bông. Nước dùng của bún kèn Kiên Giang cũng thường sệt và ít hơn bún kèn Châu Đốc.
Ảnh: @hetmydiscovery, @todayanneats, @_nttienn01_
Bún suông
Một trong những món đặc sản Trà Vinh làm biết bao tín đồ ẩm thực phải thòm thèm mỗi khi nhắc tới là bún suông. Món bún này không chỉ độc lạ ở cái tên mà còn hay ho ở phần nguyên liệu và cách chế biến. Thành phần chính của bún suông chỉ gồm bún, tôm và thịt ba chỉ. Đặc biệt, những con tôm tươi sẽ được xay thật nhuyễn mịn, tẩm ướp các loại gia vị, quết nhiều lần để tạo độ dai và được nặn thành từng sợi dài. Đây chính là phần "suông" đặc trưng của món bún này.
Bên cạnh đó, phần phần nước dùng đậm đà của bún suông cũng rất "được lòng dân". Kỳ công hơn những loại nước dùng khác, nước dùng bún suông được hầm từ xương heo, khô mực, đầu tôm,... trong nhiều giờ để cho ra vị ngọt thanh tự nhiên. Ngoài ra, khi nấu người ta còn thêm vào dầu hạt điều, mắm bò hóc cùng 1 ít me và tương hạt để tăng hương vị cho món bún. Chính vì vậy, khi ăn bạn sẽ nghe thoang thoảng hương thơm của tương rất hấp dẫn.
Bún gỏi dà
Nghê tên thì có vẻ "hack não" nhưng bún gỏi dà lại khá phổ biến ở 1 số tỉnh miền Tây, nhất là Sóc Trăng. Bún gỏi dà có xuất phát điểm là gỏi cuốn với các nguyên liệu quen thuộc như tôm luộc, thịt heo luộc, bún, rau, giá đỗ, đậu phộng rang,… Tuy nhiên, về sau người ta đã cho tất cả nguyên liệu này vào trong tô, trộn đều với nước dùng ăn gỏi rồi ăn theo cách lùa vào miệng. Do vậy nên món bún này mới có tên gọi độc đáo như thế.
Ảnh: @baobao_foodi, @jinnytasty
Trước đây, bùn gỏi dà là món bún khô. Mỗi phần sẽ bao gồm 1 tô bún kèm chén nước dùng. Thế nhưng, bây giờ phần nước dùng đã được chan trực tiếp vào trong tô để dễ ăn hơn. Phần nước dùng này thường có vị chua nhẹ của me và mùi thơm đặc trưng của tương hột xay. Đây cũng chính là điểm nhấn khiến món ăn được nhiều người yêu thích.
Ảnh: @eira1112, @vanhkhuyenleyoutube
Bún nhâm
Món bún nhâm xứ Hà Tiên, Kiên Giang thường được bán cùng với bún kèn. Tuy nguyên liệu của 2 món này khá giống nhau nhưng bún nhâm khác biệt ở chỗ được trộn khô, không có nước dùng mà thay vào đó sẽ là nước cốt dừa sền sệt, có vị béo rất đậm. Thành phần làm nên bún nhâm chỉ gồm có bún tươi, chà bông tôm khô, nước cốt cá, giá, rau sống, đu đủ bào sợi. Khi ăn, bạn chỉ cần trộn đều các nguyên liệu lên, rưới thêm chút nước chấm mặn ngọt là ngon hết sảy.
Ảnh: @harvey.dh, @haaa.307
Bún xiêm lo
Bún xiêm lo cũng là 1 trong những món bún độc lạ của ẩm thực Long An. Vốn có nguồn gốc từ người Khmer với nguyên liệu ban đầu khá đơn sơ từ cá lóc, mắm bò hóc, nghệ tươi đập giập ăn cùng muối ớt. Nhưng khi đến Long An, món ăn này đã được biến tấu cầu kỳ hơn, đủ sắc hương với thịt cá lóc cắt khối vuông nhỏ cùng 1 ít da heo, ăn kèm giá và rau tai tượng cắt nhuyễn. Một tô bún xiêm lo đúng chuẩn thường có rất nhiều bún, nước dùng cũng được chan xâm xấp. Khi ăn, vị béo của da heo, vị thanh ngọt của thịt cá cộng thêm hương thơm nồng của nghệ tươi đảm bảo bạn không thể nào dừng đũa.
Ảnh: @mymaket, @hug.blm, @akhrk1988
Bún quậy
Nếu đặt chân đến Phú Quốc, bạn nhất định phải thử bằng được món bún quậy trứ danh. Nhiều người hay nói với nhau chưa ăn tô bún quậy đầy đủ gồm mực trứng, chả tôm, chả cá, chấm cùng nước chấm đặc trưng thì coi như chưa đến Phú Quốc.
Vốn có nguồn gốc từ món bún tôm ở Bình Định nên "linh hồn" của món bún quậy sẽ là phần chả tôm. Người ta sẽ chọn những con tôm to và tươi, mang đi xay nhuyễn và tẩm gia vị. Khi bán, phần chả tôm này sẽ được dàn mỏng ra dưới đáy tô rồi chan nước dùng sôi sùng sục vào, dùng đũa quậy thật nhanh để thịt tôm vừa chín tới, khi ăn rất ngọt và đậm đà hương vị. Đây cũng chính là lý do món bún này có tên là bún quậy. So với các loại bún khác thì hình thức của bún quậy ít thu hút hơn. Tuy nhiên, bạn chắc chắn sẽ phải trầm trồ ngay từ khi húp thìa nước dùng đầu tiên.
Ảnh: @viilovesfood, @eatomeet, @dan.dangan