Vào ngày 14 tháng 1, Daniel Ou Yang đáp một chuyến bay về Vũ Hán để ăn Tết Nguyên Đán cùng với bố và ông bà nội của mình. Đó là điều mà năm nào anh cũng làm. Cảm giác cuộc sống ở Vũ Hán khi ấy vẫn bình thường: Không khí Tết tràn ngập thành phố và các nhà hàng vẫn chật cứng.
Đến tối ngày 22 tháng 1, mọi người vẫn thức khuya và ra ngoài ăn mừng. Nhưng qua đêm đó, cả thành phố đột ngột bị đóng cửa.
Sáng hôm sau thức dậy, Daniel và gia đình mình mới để ý rằng chính phủ Trung Quốc đã ban hành lệnh phong tỏa Vũ Hán vì sự bùng phát của virus corona mới. Họ thấy nó ngập tràn trên các kênh truyền hình và các mạng xã hội như WeChat và Weibo.
“Có thể thấy rõ ràng, toàn bộ sự việc rất nghiêm trọng và đáng sợ”, Daniel nói. “Nhưng khi phải ở trong nhà, chúng tôi chỉ đơn giản giữ mọi thứ thoải mái và vui vẻ nhất có thể, và cố gắng có thái độ tích cực”.
Trong thời gian ẩn náu ở nhà với gia đình, Daniel dành phần lớn thời gian để thư giãn, ăn, uống và chơi mạt chược. Sau khoảng một tuần chán nản và với hàng giờ rảnh rỗi, anh tìm đến TikTok.
Đoạn video Daniel thực hiện trong lúc tự mình lái xe quanh thành phố cho thấy những con đường và vỉa hè vắng ngắt, kệ hàng trong siêu thị trống rỗng cùng với một bài nhạc pop đã nhanh chóng thu hút hơn một triệu lượt xem trên Tiktok.
Cuối tuần đó, anh ấy làm thêm 2 video nữa nói thêm về cuộc sống dưới lệnh phong tỏa ở Vũ Hán, mang đến cho người xem cái nhìn về các biện pháp chưa từng có mà thành phố này đang thực hiện trước sự lây lan của virus corona mới.
Vào thời điểm đó, các video của Daniel trở thành một kênh thông tin cho mọi người ở khắp nơi trên thế giới tận mắt thấy được cuộc khủng hoảng ở Vũ Hán - những bình luận động viên được gửi về từ khắp nơi, cùng với đó là những lời cầu nguyện cho Vũ Hán lúc đó được coi là tâm dịch.
Nhưng gần hai tháng sau, cũng chính những video này lại trở thành một lời cảnh báo về những gì có thể xảy ra với phần còn lại của thế giới.
Những tài khoản TikTok ở Trung Quốc đã liên tục quay phim lại tình trạng phong tỏa ở nước này xảy ra trong nhiều tháng - nội dung của các video này bây giờ trở lên gần gũi hơn bao giờ hết khi virus corona đã lan rộng trên toàn cầu và nhiều thành phố đã phải ban bố lệnh trú ẩn hoặc phong tỏa toàn bộ.
Đây là Megan Monroe, một công dân Mỹ đã đến Vũ Hán vài tuần trước khi dịch Covid-19 bùng phát để dạy tiếng Anh. Cô ấy bắt đầu làm TikTok vào ngày thứ ba trong khu vực cách ly. Các video quay lại cảnh Monroe đi mua sắm tại các cửa hàng tạp hóa, làm việc như một tình nguyện viên giao hàng hoặc đơn giản chỉ là chào những con mèo trên đường phố.
Tất cả đều mang màu sắc rất lạc quan; Monroe nói với BuzzFeed rằng: “Tôi chỉ muốn mọi người biết rằng nó không đáng sợ, và tôi là một người thực việc thực, tôi đang sống ở đây và tôi vẫn tiếp tục cuộc sống của mình”.
Monroe và những chú mèo trên đường phố Vũ Hán.
Cả Daniel và Megan vẫn đang đăng tải những video đều đặn cho thấy sự bình tĩnh của họ, ngay cả khi Vũ Hán đã phong tỏa được hai tháng và còn có thể phải đối mặt với một làn sóng nhập khẩu dịch bệnh thứ hai, khi những người Trung Quốc ở nước ngoài trở về.
Các video rất giống với cách mà thanh thiếu niên Mỹ hiện đang ghi lại cuộc sống mới của họ: ở đó có các lớp học lịch sử thông qua Zoom, những cô bé cậu bé cố học các bước nhảy phức tạp để thoát khỏi sự nhàm chán, và đôi khi là những cuộc vật lộn với anh chị em trong nhà.
Một cậu học sinh chỉ cách gian lận khi học online ở nhà. Nhưng đừng làm theo.
Là một công dân Úc, Daniel đã lên một chuyến bay sơ tán khỏi Vũ Hán, đưa anh tới đảo Giáng Sinh của Úc và tiếp tục phải cách ly bắt buộc trong hai tuần (“Không sao cả, chúng tôi được tiếp tế đồ ăn mỗi ngày. Tôi đã ở cùng với những người hoàn toàn xa lạ, nhưng chúng tôi đã kết bạn và có thể giao tiếp nếu đeo khẩu trang”, anh nói).
Bây giờ, anh ấy đã quay trở lại Sydney, nơi dịch Covid-19 chỉ mới bắt đầu giống như một trường hợp khẩn cấp quốc gia. Daniel đang phải chuẩn bị cho một cuộc khủng hoảng khác.
“Người dân vẫn đang tụ tập và tiếp xúc gần gũi với nhau. Họ nghĩ rằng căn bệnh sẽ chừa mình ra vì hiện mới chỉ có 100 người nhiễm bệnh ở đây”, anh nói. “Không ai xem trọng nó trừ khi họ đã nhiễm bệnh”.
Cuộc sống trong những ngày cách ly tại Ý
Các video được người dùng mạng xã hội ở nhiều quốc gia đăng tải trong thời gian cách ly đang trở thành một tương lai báo trước cho phần còn lại của thế giới. Tại Ý và Tây Ban Nha, những video sáng tạo được quay từ ban công và cửa sổ khu chung cư cho thấy mọi người đang có rất nhiều hoạt động bổ ích khi họ ở nhà.
Một số người dân tập thể dục, hai người hàng xóm chơi bóng tennis qua khung cửa sổ, họ hát, thậm chí chơi nhạc DJ để giải trí. Đa số người dân đã thích nghi với cuộc sống mới của mình.
Hai người hàng xóm chơi bóng bàn qua cửa sổ
Tại Mỹ, các chuyên gia đã cảnh báo Hoa Kỳ có thể sẽ phải đi trên một quỹ đạo gần giống với Ý, khi số ca nhiễm Covid-19 đã vượt qua khả năng kiếm soát của chính phủ và hệ thống y tế.
Đây là lý do tại sao video lan truyền mạnh nhất từ đầu dịch Covid-19 cho đến nay là một thước phim quay lại những lời nhắn nhủ của người Ý, dành cho chính bản thân họ 10 ngày trước. Đăng tải trên kênh Youtube A Thing By vào ngày 15 tháng 3, cho đến nay, video này đã nhận được hơn 8 triệu lượt xem trong chưa đầy 10 ngày.
Nếu được quay ngược thời gian 10 ngày, người Ý muốn nói gì với bản thân mình?
Nhà làm phim người Ý Olmo Parenti chia sẻ rằng ông muốn làm ra một video như vậy bởi vì bản thân ông cùng nhiều người dân Ý khác đã đánh giá quá thấp dịch bệnh. “Chúng tôi gần như đã chế giễu một vài người trước đây, những người tin rằng vấn đề này thực sự nghiêm trọng”, ông nói.
Bây giờ, những thước phim của Parenti ghi lại những lời cảnh báo của người Ý dành cho chính bản thân họ (Tôi biết Trung Quốc cách chúng ta rất xa, nhưng virus này lây lan nhanh hơn những gì bạn có thể nghĩ) cũng như những lời an ủi (Bạn sẽ sống trong những thời khắc mà sự đoàn kết được đẩy lên ngoài sức tưởng tượng được, giống như ngày hôm qua khi tất cả chúng tôi đã ra ngoài ban công và cả khu phố bắt đầu hát. Mọi người đều hát bài hát của riêng mình, nhưng bằng cách nào đó chúng tôi đã hòa vào làm một).
Những người Ý hát vang ngoài ban công.
Quay trở lại Australia, Daniel không mấy lo lắng cho gia đình mình ở Trung Quốc. “Mọi người ở Vũ Hán đều đang làm rất tốt. Lệnh phong tỏa chưa được gỡ bỏ, những cả xã hội đã tìm ra cách để thích nghi với nó - họ có những người giao thức ăn và đồ tạp hóa, những người tình nguyện giúp đỡ cộng đồng”, anh nói.
“Ngay bây giờ, tình hình rất an toàn, các ca nhiễm mới đang chậm lại, vì vậy tôi nghĩ rằng Trung Quốc sẽ phục hồi nhanh hơn mọi người mong đợi”.
Dịch Covid-19 ở Trung Quốc đã giảm trong những tuần gần đây, và các ngành công nghiệp kinh doanh và du lịch của đất nước đang dần hồi phục, mặc dù các nhà phân tích dự đoán rằng tiến trình có thể sẽ bị dừng lại bởi nền kinh tế toàn cầu lại đang đình trệ.
Có thể phải đợi một thời gian dài- nhiều tháng và thậm chí nhiều năm - trước khi mọi thứ bắt đầu bình thường trở lại. Những video mà chúng ta vừa xem trên đây sẽ tồn tại như một minh chứng cho thấy cuộc khủng hoảng về virus corona đã ảnh hưởng tới xã hội trên toàn thế giới như thế nào.
Tham khảo Vox