Như đã đưa tin, lực lượng chức năng đã bắt được phạm nhân bỏ trốn - Triệu Quân Sự.
Đáng chú ý, Triệu Quân Sự đang thụ án tù chung thân, ở trại giam của Cục Điều tra hình sự, Bộ Quốc phòng đóng trên địa bàn xã Thành Long, huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa. Song, tối 31/5, anh ta đã bỏ trốn khỏi nơi giam giữ.
Liên tiếp trốn khỏi trại giam, phạm nhân Triệu Quân Sự sẽ phải đối mặt thêm mức phạt gì?
Đây là lần thứ ba, Triệu Quân Sự vượt ngục và đều bị bắt lại. Lần thứ nhất, năm 2015, khi thụ án tại trại giam quân sự khu vực miền Trung, Quân khu 5, Sự đã vượt ngục và bị bắt, phải nhận thêm 6 năm tù vì tội "Trộm cắp tài sản" và "Trốn khỏi nơi giam".
Đến chiều 3/6/2020, khi đang chấp hành án tù tại Trại giam quân sự khu vực miền Trung, Quân Khu 5 (đóng tại Quảng Ngãi), Triệu Quân Sự trèo qua vọng gác, bám vào đường ống nước xuống đất trốn ra ngoài. Sự bị bắt sau 15 ngày lẩn trốn, khi đang ở một quán trò chơi điện tử tại TP Tam Kỳ, tỉnh Quảng Ngãi. Triệu Quân Sự tiếp tục bị tuyên phạt tổng cộng 6 năm 2 tội "Trốn khỏi nơi giam" và "Trộm cắp tài sản".
Triệu Quân Sự bị bắt sau một ngày bỏ trốn khỏi trại giam.
Với lần vượt ngục lần thứ ba và bị bắt lại nhanh chóng sau hơn nửa ngày, theo luật sư Đặng Văn Cường - Đoàn Luật sư Hà Nội, Triệu Quân Sự sẽ bị xử lý về tội "Trốn khỏi nơi giam".
"Bên cạnh đó, để xảy ra hành vi trốn khỏi nơi giam giữ có một phần trách nhiệm của đơn vị quản lý, giam giữ. Do vậy, ngoài việc xem xét xử lý hình sự đối với người trốn khỏi nơi giam giữ thì cơ quan chức năng cũng sẽ xem xét trách nhiệm của cán bộ, của cơ quan tổ chức để xảy ra sự việc.
Với cán bộ trực tiếp quản lý có thể sẽ bị xử lý kỷ luật, nếu hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Vấn đề này cơ quan chức năng sẽ làm rõ để xem xét trách nhiệm của người bỏ trốn và trách nhiệm của đơn vị quản lý để xử lý theo quy định của pháp luật", Tiến sĩ, Luật sư Cường chia sẻ.
Cũng theo luật sư Đặng Văn Cường, thông thường, những đối tượng trốn trại thì sẽ không có phương tiện đi lại, không có tiền, không có đồ ăn nên thường sẽ kéo theo hành vi là trộm cắp tài sản, cưỡng đoạt hoặc cướp tài sản trong quá trình bỏ trốn.
Bởi vậy, cơ quan điều tra cũng sẽ làm rõ trong quá trình bỏ trốn, đối tượng này có thực hiện hành vi vi phạm pháp luật nào khác không. Trong trường hợp có hành vi trộm cắp tài sản từ 2.000.000 đồng trở lên thì đối tượng này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Trộm cắp tài sản" theo Điều 173 (BLHS 2015).
Nếu Triệu Quân Sự có dấu hiệu tâm thần thì có được giảm nhẹ?
Có nhiều lý do khiến đối tượng này bỏ trốn trong đó có thể kể đến là sự lơi lỏng trong công tác quản lý và những suy nghĩ tiêu cực, dị thường của đối tượng này so với các phạm nhân khác. Đối tượng không ăn năn sám hối về hành vi của mình, không tích cực cải tạo để được hưởng sự khoan hồng của pháp luật mà lại có những hành vi có biểu hiện tâm lý bất thường.
Việc đối tượng mê game, thái độ cười cợt khi bắt giữ cho thấy tâm lý của đối tượng này là không ổn định. Nếu trong quá trình điều tra truy tố xét xử, cơ quan điều tra cho thấy có dấu hiệu bệnh lý tâm thần thì có thể tiến hành trưng cầu giám định để xem xét trách nhiệm pháp lý. Trường hợp đối tượng mắc bệnh tâm thần làm hạn chế khả năng nhận thức thì đây có thể được xem xét giảm nhẹ một phần trách nhiệm hình sự khi tòa án lượng hình.
Ngoài ra, có lẽ việc đối tượng này trốn trại cũng xuất phát từ nhận thức về quy định pháp luật liên quan đến tổng hợp hình phạt. Hành vi trốn khỏi nơi giam giữ chỉ có hình phạt tù có thời hạn, trong khi đó đối tượng đang chấp hành hình phạt chung của nhiều tội danh trước đó là tù chung thân nên khi tổng hợp hình phạt hình phạt cao nhất vẫn chỉ là tù chung thân, không thay đổi so với mức hình phạt trước đây.
Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường - Đoàn luật sư TP.Hà Nội
Bởi vậy dù trường hợp đối tượng phạm bao nhiêu tội chăng nữa trốn khỏi nơi giam giữ bao nhiêu lần chăng nữa, trộm cắp bao nhiêu tài sản chăng nữa khi bị bắt giữ, bị xét xử thì hình phạt chỉ là tù có thời hạn hoặc tù chung thân. Khi tổng hợp hình phạt thì hình phạt chung theo quy định của pháp luật vẫn là tù chung thân. Có lẽ nắm bắt được quy định này nên đối tượng tỏ ra coi thường pháp luật phải chấp nhận hậu quả pháp lý xấu nhất có thể xảy ra khi bị bắt giữ.
Chỉ có một điều đáng lưu ý là do đối tượng này không chịu cải tạo, coi thường pháp luật nên không được xem xét đặc xá giảm án. Theo quy định của pháp luật thì người bị kết án tù chung thân vẫn có thể được chuyển thành tù có thời hạn là 30 năm, rồi sẽ tiếp tục được giảm nếu như chấp hành tốt trong quá trình cải tạo và có thể được đặc xá, tha tù trước thời hạn nhưng phải đảm bảo thời gian chấp hành hình phạt không dưới 20 năm tù.
Đối với những phạm nhân thường xuyên trốn trại, thường xuyên vi phạm thì rất khó có cơ hội để trở về. Nếu trong thời gian tới đây đối tượng nhận thức được sai phạm của mình cố gắng chấp hành thì phải mất một khoảng thời gian rất dài nữa mới có cơ hội được khoan hồng chuyển từ án chung thân sang tù có thời hạn là 30 năm.
"Sự việc này cũng cho thấy việc quản lý nơi giam giữ, thi hành án hình sự còn có những sơ hở nơi lỏng, bởi vậy cơ quan chức năng cần phải tích cực tăng cường các biện pháp nghiệp vụ, các phương tiện kĩ thuật và trách nhiệm để tránh vụ việc tương tự có thể xảy ra", Tiến sĩ Đặng Văn Cường phân tích.
Điều 386. Tội trốn khỏi nơi giam, giữ hoặc trốn khi đang bị áp giải, đang bị xét xử
1. Người nào đang bị tạm giữ, tạm giam, áp giải, xét xử hoặc chấp hành án phạt tù mà bỏ trốn, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
a) Có tổ chức;
b) Dùng vũ lực đối với người canh gác hoặc người áp giải.