Nhắc đến những nghệ thuật thêu tay là nhắc đến những sản phẩm chứa đựng sự tinh hoa, tỉ mỉ đến từng chi tiết của người sáng tạo. Mỗi sản phẩm được tạo nên đều trở thành một tác phẩm nghệ thuật cần được nâng niu, gìn giữ cẩn thận vô cùng.
Nếu như các sản phẩm thêu tay đã trở nên quá đỗi quen thuộc trong đời sống của tất cả mọi người, thì thêu tay nghệ thuật lại mở ra những sáng tạo mới, từ chất liệu, kiểu dáng, đến cách thức thực hiện... đều khiến mọi người phải trầm trồ trước sự tinh xảo ấy.
Không theo đuổi bộ môn thêu truyền thống, Trần Đường lại chọn cho mình một con đường riêng với nghệ thuật thêu ruy băng độc đáo, mới lạ.
Thông tin nhân vật:
Họ tên: Trần Cao Kim Khánh Ngọc Đường
Sinh năm: 1989
Sống Tp. Hồ Chí Minh
Từ một người không biết xỏ kim, từng thất nghiệp..., trở thành nghệ sĩ thêu ruy băng có tiếng
Nói Trần Đường là một người ngoại đạo với nghệ thuật thì không hẳn, cô từng tốt nghiệp đại học ngành thiết kế nội thất - một ngành học cũng đòi hỏi sự khéo léo của đôi tay cũng như khả năng quan sát và gu thẩm mỹ nhất định.
Tuy nhiên bản thân Trần Đường cũng nhận thấy cô không hợp với công việc bàn giấy sáng chiều cặm cụi chỉnh sửa bản vẽ. Cô cũng từng trải qua quãng thời gian thất nghiệp như bao người, cả ngày ngồi nhà đọc sách, uống trà.
Trước khi bén duyên với nghệ thuật thêu ruy băng, Trần Đường còn là một cô gái không biết xỏ kim chứ chưa nói đến việc cầm kim thêu ra một sản phẩm hoàn chỉnh. Nhưng riêng ruy băng, đối với Trần Đường lại 'mê ngay từ cái nhìn đầu tiên'. Trong một lần đi du lịch, cô tình cờ ngắm nhìn một chiếc gối được điểm hoa ruy băng, và thế là cái duyên với nghề bắt đầu từ đấy.
Trần Đường tâm sự: "Mình chọn thêu ruy băng vì thích ngắm và tạo nên những mẫu hoa 3D có hình dáng và đường nét đặc biệt. Lúc mình bắt đầu tự học thêu, thêu ruy băng vẫn là một bộ môn rất mới ở Việt Nam nên mình cho rằng bản thân có thể thỏa sức sáng tạo và phiêu cùng bộ môn nghệ thuật này".
Trần Đường bắt đầu học thêu là vào năm 2013, tất cả đều là cô tự tìm hiểu và học theo từ các sách thêu của nghệ nhân Trung Quốc, Anh,… cũng như xem các mẫu thêu trên pinterest. "Mình không học theo phong cách thêu của một nghệ nhân nào, điều này đã giúp mình tự hình thành nên phong cách thêu của bản thân" - Trần Đường tâm sự.
Thêu ruy băng trong suy nghĩ của một cô gái từng không biết xỏ kim
Thêm một lý do khá thú vị từ một cô gái không biết xỏ kim, sợi chỉ mảnh quá nên xỏ kim rất khó, làm nhiều sẽ bị nhức mỏi mắt; trong khi ruy băng là sợi to nên kim cũng sẽ to bản hơn, việc xỏ kim đối với Trần Đường trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn rất nhiều.
Tuy nhiên đối với thêu ruy băng lại có 'cái khó' riêng. "Mình nghĩ thêu ruy băng khó hơn thêu chỉ ở chỗ đôi khi người thêu phải nhìn được hoa như thế nào là đẹp, là duyên. Ví dụ như hoa hồng, nếu dùng chỉ thêu đa phần đều có những bản vẽ sẵn để người thêu xác định các phần như cánh hoa, nhụy hoa, lá... và bắt đầu thêu theo đó. Với hoa hồng trong thêu ruy băng cần người thêu phải cảm nhận cánh hoa nên đặt ở đâu thì hợp lý chứ không thể dựa hết vào bản vẽ có sẵn" - Trần Đường chia sẻ.
Đối với chất liệu thêu ruy băng, cô thường sử dụng ruy băng satin hoặc lụa tơ tằm. "Vì ruy băng satin thì dễ bảo quản nên cũng sẽ có độ bền cao hơn, còn tơ tằm thì cần sự chăm sóc và giữ gìn cẩn thận kỹ lưỡng hơn nên sẽ tùy vào từng sản phẩm, mình sẽ lựa chọn chất liệu phù hợp" - Trần Đường chia sẻ.
Một bông hoa thêu ruy băng thường sẽ có các công đoạn như: Vẽ mẫu, làm cánh hoa, làm nhụy hoa, thêu lá và đi cành. "Đa số mọi người đều rất ngại công đoạn quấn cành. Thời gian thực hiện thì tùy vào từng loại hoa, thường dao động từ khoảng 1 - 3 tiếng cho một bông hoa" - Trần Đường chia sẻ về bước làm ra một bông hoa thêu ruy băng.
Một nghệ sĩ thêu ruy băng hài lòng với việc đứng sau hậu trường
Sau hơn một thập kỷ tìm hiểu và theo đuổi bộ môn nghệ thuật đặc biệt này, Trần Đường đã có trong tay một xưởng thêu và mở thêm những lớp dạy thêu ruy băng dành cho người có chung niềm đam mê.
Trần Đường trong một buổi hướng dẫn thêu ruy băng cho học sinh khiếm thính của trường Hy Vọng Bình Thạnh.
Trần Đường cũng hợp tác với rất nhiều nhà thiết kế (NTK) tên tuổi trong giới thời trang Việt như Đỗ Mạnh Cường, Hà Linh Thư, Tùng Vũ, Ngô Hoàng Kha, Nguyễn Phúc Tuấn... và nhiều thương hiệu thời trang nổi tiếng.
Những mẫu hoa văn thêu ruy băng mà Trần Đường điểm xuyết khi hợp tác cùng NTK Tùng Vũ.
Họa tiết hoa ruy băng của Trần Đường trên thiết kế của NTK Hà Linh Thư.
"Mình thực sự may mắn vì mỗi lần hợp tác như vậy, các khách hàng cũng như NTK đều tạo điều kiện để mình thử nghiệm những mẫu hoa mới, hoặc cùng mình tạo nên các mẫu thêu mới. Mình sẽ lo về bố cục và tạo hình hoa để hợp với phong cách và các mẫu thiết kế. Thời gian thực hiện một tác phẩm lâu nhất là khoảng 1 tháng" - Trần Đường chia sẻ.
Mỗi lần hợp tác với các NTK hay thương hiệu thời trang, Trần Đường sẽ đảm nhận bước thêu hoa, họa tiết ruy băng lên vải để điểm xuyết cho mỗi mẫu thiết kế. Một nghệ sĩ thêu ruy băng hài lòng với việc điểm xuyết sau hậu trường hơn là những danh tiếng, hào nhoáng ngoài sân khấu.
Một mẫu hoa được Trần Đường thêu trên nền thiết kế của Nosbyn.
"Mình thích được trực tiếp thực hiện các mẫu thêu, và việc hợp tác với nhiều nhà thiết kế cho mình cơ hội được thử nghiệm kỹ thuật thêu trên nhiều nền vải khác nhau. Không chỉ giúp mình thu nhập tốt hơn mà còn mở rộng góc mình của mình đối với nghệ thuật thêu ruy băng" - Trần Đường chia sẻ.