Mặc dù cách chế biến chẳng hề cầu kỳ hay quá câu nệ về hình thức, nhưng chỉ cần một lần thưởng thức món ăn do chính tay người dân nơi đây nấu, chắc chắn hương vị trám om kho cá sẽ khiến bạn vương vấn mãi không thôi.
Quả trám
Quả trám là sản vật đặc trưng của vùng cao phía Bắc, được chế biến thành nhiều món ngon nổi tiếng. Trong đó, trám om kho cá ăn cùng cơm nóng đặc biệt phù hợp với tiết trời se lạnh.
Có hai loại trám đen và trám chua:
Quả trám đen được thu hoạch từ đầu tháng 7 đến khoảng cuối tháng 8, to bằng ngón tay cái. Trám chưa chín có vị chát, khi chín hẳn thì chuyển màu đen nhánh, hình thoi dài, một đầu hơi nhọn, vị thơm bùi. Tách đôi thấy ruột trám màu vàng, ngâm trong nước ấm vài phút rồi vớt lên để nguội, trám sẽ ngả sang màu tím, chấm với muối vừng hoặc muối lạc, ăn béo ngậy.
Quả trám chua thì nhỏ hơn, khi chín có màu vàng xám, hơi tròn múp hai đầu. Trám chua có thể ướp làm ô mai, là mặt hàng xuất khẩu được nhiều nước ưa chuộng. Quả trám khi om chín có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như: xôi trám, trám kho thịt, trám muối chua, trám xào nhộng ong, trám ngâm mắm ớt...
Trám om kho cá
Người ta thường chọn loại trám nhà, quả to mỡ màng, cùi dày để làm món trám om kho cá.
Nguyên liệu làm món trám om kho cá
- Cá quả hoặc cá trắm, nặng từ 2,5kg đến 3kg được làm sạch, cắt khúc. Có thể thêm thịt ba chỉ thái dày cỡ 1cm.
- Quả trám chua
- Gia vị: Gừng, nghệ, nước mắm, dầu ăn, nước hàng, muối, tiêu, đường…
Công đoạn chế biến món trám om kho cá
Bước 1: Chuẩn bị trám để om
Đem trám ngâm nước khoảng 1-2 giờ rồi chà xát cho sạch nhựa, giảm vị chát của trám.
Đun nước sủi lăn tăn, chú ý không để nước sôi hẳn, vì nhiệt nóng quá sẽ làm quả trám bị cứng, nhưng nếu nước chưa nóng già thì trám sẽ nhão, ăn mất ngon.
Cho trám chìm trong nước, đảo đều rồi nhấc xuống, đợi trám nguội dần. Sau đó, vớt từng quả ra khỏi nước, lấy dao tách cùi, bỏ hạt.
Bước 2: Làm cá để kho
Chọn cá tươi ngon, mổ sạch ruột (nếu cá bé có thể để nguyên con). Cá to cắt thành từng khúc, ướp muối, hạt tiêu, nước mắm, gừng, nghệ, nước hàng và chút dầu ăn khoảng 20 phút cho cá ngấm đều gia vị. Sau đó xếp cá vào nồi: cứ một lượt cá lại đến một lượt trám, xếp cá ở lượt trên cùng.
Tương ngon pha loãng, đảm bảo độ mặn vừa phải. Cho tương vào xâm xấp mặt cá, đun sôi thì hạ nhỏ lửa để nồi cá cạn dần. Khi cá chín, ăn quả trám thấy mềm bùi, nghe tiếng lẹt xẹt ở đáy nồi thì tắt bếp.
Bước 3: Thưởng thức trám om kho cá
Thành phẩm là nồi cá kho trám với miếng thịt cá chín mềm, thấm đẫm vị béo bùi và chua nhẹ của quả trám.
Thưởng thức món trám om kho cá, bạn sẽ cảm nhận từ vị chua dìu dịu của trám đến ngòn ngọt của tương, có chút gì hơi chát nhưng lại thơm ngậy, béo bùi, rất ấn tượng.
Cơm vừa chín tới, ăn cùng trám om kho cá nóng hổi trong ngày se lạnh thực sự ngon miệng và rất "đưa cơm". Cảm giác thân thương, gần gũi về bữa ăn ấm áp, quây quần bên gia đình chợt hiện về trong tâm trí, cùng những dư âm khó quên của hương vị quê nhà.
Bí quyết để có nồi trám om kho cá ngon
Điều đặc biệt nhất làm nên món trám om kho cá là người dân Phú Thọ chỉ cần "nhìn qua" cũng biết ngay quả trám nào ngon, quả nào không bởi kinh nghiệm dân gian lâu năm được thưởng thức loại quả bình dị này.
Cũng từng ấy nguyên liệu, cách nấu giống nhau nhưng trám om kho cá do người Phú Thọ chế biến lại mang hương vị đặc trưng mà chẳng nơi nào có được.
Phải chăng, bí quyết để có nồi trám om kho cá ngon chính bởi các bà, các mẹ, các chị đã gửi trọn ân tình vào từng khâu chế biến, mang đến cho người thưởng thức một món ăn tuy mộc mạc, giản dị nhưng đậm đà tình quê.
Nếu có dịp ghé thăm Đền Hùng, Vườn quốc gia Xuân Sơn, suối khoáng nóng Thanh Thuỷ hay Đồi chè Long Cốc, du khách đừng quên thưởng thức món trám om kho cá vô cùng đặc biệt này nhé!!!