Sáng 9/5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị với doanh nghiệp “Cùng nỗ lực, vượt thách thức, đón thời cơ, phục hồi nền kinh tế” theo hình thức truyền hình trực tuyến và truyền hình trực tiếp.
Bảo vệ người lao động, không nhận hỗ trợ 1,8 triệu đồng của Chính phủ
Theo ông Lê Tiến Trường, Tổng giám đốc Tập đoàn dệt may Việt Nam (Vinatex), khó khăn của đợt khủng hoảng này chưa bao giờ có và sẽ xảy ra đối với tất cả các nền kinh tế trên thế giới. Các ngành kinh tế cũng đều sẽ bị ảnh hưởng bởi dịch này, không riêng gì dệt may, và nhất là các ngành có mức độ hội nhập quốc tế càng sâu rộng như dệt may thì ảnh hưởng càng lớn.
Ông Trường cho rằng, đã có khủng hoảng chắc chắn sẽ có tổn thương, vấn đề là doanh nghiệp cần xác định mục tiêu ưu tiên cần bảo vệ của mình là cái gì để trong giai đoạn này dứt khoát phải bảo vệ. Theo đó, ngành dệt may xác định 2 tài sản lớn nhất phải bảo vệ bằng mọi giá là lao động và vị trí của ngành dệt may Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đối với lao động thì ngành dệt may là ngành thâm dụng lao động, kỹ năng giản đơn, thu nhập lúc có đủ việc làm thì cũng chỉ ở mức trung bình thấp cho nên thực sự không có tích lũy. Nếu bây giờ cho nghỉ chờ việc thì dù có được nhận hỗ trợ 1,8 triệu đồng/tháng của chính phủ thì người lao động vẫn phải đi tìm việc làm khác ngay để duy trì cuộc sống. Cho nên, nếu đã cho nghỉ thì dự báo khả năng mất trên 50% lao động sau đợt nghỉ là rất rõ ràng. Và như thế khi thị trường quay trở lại thì doanh nghiệp cũng không còn lực lượng để phục hồi sản xuất nhanh nữa.
Vì vậy, các doanh nghiệp dệt may không chọn phương án nghỉ chờ việc để nhận hỗ trợ 1,8 triệu đồng của chính phủ, mà chọn phương án sản xuất mọi mặt hàng có thể làm được trên trang thiết bị công nghệ hiện có dù nhiều khó khăn, thu nhập doanh nghiệp thấp so với mặt hàng truyền thống. Ưu tiên của Vinatex là đủ chi phí trả lương ở mức trên tối thiểu cho người lao động, còn doanh nghiệp chấp nhận khấu hao không đầy đủ và thiếu nhiều chi phí quản lý.
"Xoay tua" và công khai toàn bộ doanh thu chi phí với người lao động
Trong thời gian qua, Vinatex đã tổ chức sản xuất linh hoạt, khi có nhu cầu cao phải sản xuất cả 3 ca, và ngược lại phải nghỉ bù khi không có việc. Vinatex tổ chức sản xuất 40 giờ/tuần, thay cho 54 giờ như trước kia, chia sẻ lao động với nhau để đảm bảo 100% người lao động vẫn được đi làm.
Vinatex cũng tổ chức sản xuất nhanh những mặt hàng thị trường cần, như sản xuất bảo hộ y tế, khẩu trang, và đã giải quyết được xấp xỉ 20% nhu cầu công việc.
Để tuyên truyền vận động người lao động chia sẻ khó khăn, Vinatex đã phải công khai hóa toàn bộ doanh thu, chi phí và chi phí trả tiền lương người lao động để cùng chia sẻ với doanh nghiệp. Hệ thống các giải pháp cũng được truyền thanh trực tiếp cho người lao động.
Các nhà mua hàng đã chấp nhận trả một phần chi phí
Vừa rồi, ngành dệt may Việt Nam phối hợp rất tốt với các hiệp hội các nhà sản xuất dệt may của toàn thế giới để cùng thuyết phục các nhà mua hàng lớn trên thế giới chia sẻ rủi ro, bời vì trước đây họ tuyên bố dừng đơn hàng và đồng thời không thanh toán các chi phí, thì bây giờ họ ít nhất cũng đã đồng ý thanh toán chi phí lao động của hàng hóa làm ra mà chưa xuất khẩu được. Đây là việc mà ngành dệt may đã phối hợp với các tổ chức trên thế giới và đã rất thành công, giảm áp lực rất lớn cho những người quản lý doanh nghiệp.
2 kiến nghị của Vinatex
Ông Trường nêu 2 kiến nghị cho ngành dệt may. Thứ nhất, xin được miễn bảo hiểm xã hội, công đoàn phí từ tháng 5 đến hết tháng 12 năm 2020, bởi đây là chi phí đi ra rất lớn của các doanh nghiệp, trong khi còn gặp rất nhiều khó khăn
Thứ hai, kiến nghị phê duyệt và chuẩn bị nhanh các hướng dẫn để EVFTA có hiệu lực thì các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ hưởng được lợi thế của nó, vì Quốc hội phê duyệt nhưng chưa đủ các hưỡng dẫn, thông tư thì cũng không tận dụng được quy tắc xuất xứ này và không tận dụng được giảm thuế.