Trong xã hội hiện đại, có một câu nói khá phổ biến: "Tiền không phải là toàn năng, nhưng không có tiền thì không thể làm được gì". Ai trên đời cũng phải kiếm tiền, nhưng kiếm tiền như thế nào? Việc này vừa phải lắng nghe dư luận xã hội, cũng vừa phải tự mình trải nghiệm.
Hiện tại, đầu tư đã trở thành một phần cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Một quyết định đầu tư đúng đắn có thể giúp chúng ta cải thiện khối tài sản của mình. Tuy nhiên, mọi người thường chỉ tập trung vào lợi nhuận ngắn hạn, từ bỏ các cơ hội thực sự.
Trong cuốn "Hồi ức của một thiên tài đầu tư chứng khoán", huyền thoại Jesse Livermore từng kể rằng những kẻ ngốc ở phố Wall luôn nghĩ mình phải giao dịch mọi lúc. "Tư duy kiểu đó không giúp tôi kiếm tiền. Tôi làm theo cách của tôi: ngồi im bất động", ông nói.
Trên mạng Internet từng lan truyền một câu chuyện như thế này:
Một cô gái đã mua chiếc áo hàng hiệu trị giá 5.500 USD. Sau khi giặt, chiếc áo bị phai màu khiến cô rất tức tối, phải phàn nàn với bộ phận chăm sóc khách hàng. Họ phản hồi rằng sản phẩm này không được thiết kế để giặt vì nó thường được bị vứt đi sau vài lần mặc.
Cư dân mạng bình luận: "Chính cái nghèo đã hạn chế trí tưởng tượng của chúng ta!". Thế nhưng, sự thật là chính trí tưởng tượng đã hạn chế tài sản của chúng ta.
Người đời có câu, số tiền chúng ta kiếm được năm 25 tuổi được quyết định từ khi chúng ta 5 tuổi. Kiến thức, học vấn và tư duy mới là thứ quyết định thu nhập của mỗi người.
Tỷ phú Vương Kiện Lâm đưa cho con trai Vương Tư Thông 500 triệu NDT; thiếu gia này liền mang đi đầu tư, kiếm về thêm 4 tỷ NDT. Nếu có từng đó tiền trong tay, bạn sẽ dùng nó vào việc gì?
Nhiều người trả lời: Đã được cho 500 triệu NDT rồi thì còn cần phải làm gì nữa?
Lúc đầu, Vương Kiện Lâm đưa cho Vương Tư Thông 500 triệu tệ. Từ đó Vương Tư Thông kiếm được 4 tỷ tệ. Nếu bạn được nhận 500 triệu tệ, bạn sẽ dùng nó vào việc gì?
Nhiều người sẽ trả lời rằng, đã được cho 500 triệu rồi thì còn cần phải làm gì nữa?
Đó chính là khoảng cách tư duy thật sự giữa người giàu và người nghèo.
***
Có một câu chuyện ngụ ngôn như thế này: Một người đàn ông nghèo đã khóc lóc thảm thiết trước mặt Đức Phật, kể về những khó khăn cuộc đời.
Anh than vãn: "Xã hội này bất công quá! Tại sao người giàu cứ ngày một an nhàn, con người nghèo thì khổ mỗi ngày?".
"Con muốn công bằng như thế nào?", Đức Phật hỏi lại.
Người đàn ông đáp: "Hãy để người giàu cũng nghèo như con và phải vất vả kiếm sống".
Đức Phật đồng ý. Ngày làm cho một người giàu trở nên nghèo như anh ta, rồi chia mỗi người một núi than. Than đào ra có thể đem bán, kỳ hạn là 1 tháng.
Người nghèo và người giàu cùng đào.
Người nghèo đã quen với việc lao động nặng nhọc. Chẳng mấy chốc, anh đã đào được một xe tải chở than và bán lấy tiền. Sau đó, anh dùng tất cả số tiền kiếm được để mua đồ ăn ngon.
Người giàu chưa từng làm việc nặng nhọc, đến tận tối mịt mới đào được gần một xe. Tuy nhiên, ông chỉ mua một chiếc bánh hấp, còn đâu thì để tiết kiệm.
Sau đó, người nghèo vẫn tiếp tục tự mình đào than mỗi ngày. Người giàu thì dùng số tiền tiết kiệm để thuê người, còn mình chỉ ngồi giám sát.
Năng suất lao động của hai người bắt đầu chênh lệch thấy rõ. Sau 1 tháng, người nghèo chỉ đào được một góc núi than. Tiền kiếm mỗi ngày đều dùng mua đồ ăn ngon, không để dành được đồng nào.
Năng suất lao động của hai người nhanh chóng trở nên chênh lệch. Sau một tháng, người nhà nghèo chỉ đào được một góc núi than, tiền kiếm được mỗi ngày đều dùng để mua đồ ăn ngon, không để dành được đồng nào.
Còn người giàu, nhờ thuê công nhân nên đã khai thác được rất nhiều than, kiếm được không ít tiền. Ông dùng số tiền này để khởi nghiệp, chẳng mấy chốc lại giàu có như cũ.
Đọc xong câu chuyện nãy, bạn hãy tự hỏi bản thân: Mình là người nghèo hay người giàu?
***
Thị trường luôn có quy luật; quy luật của thị trường xuất phát từ bản năng của con người, mà bản năng này là bất biển. Phố Wall cũng sẽ mãi như vậy, không có khả năng thay đổi.
Mất khả năng kiểm soát cảm xúc là kẻ thù truyền kiếp của giới đầu tư. Nỗi sợ và lòng tham luôn tồn tại trong lòng mỗi người, rồi dần trở thành bản tính. Đó là lý do tại sao những con số, mô hình và xu hướng thị trường luôn lặp đi lặp lại.
Một thanh niên hỏi tỷ phú nọ về bí quyết thành công. Vị tỷ phú lấy ba miếng dưa hấu với nhiều kích cỡ khác nhau, đặt chúng trước mặt anh và hỏi ngược lại: "Nếu mỗi miếng dưa hấu tượng trưng cho một mức độ lợi ích nhất định, anh sẽ chọn quả nào?".
"Đương nhiên là miếng lớn nhất", người thanh niên đáp không chút do dự.
Vị tỷ phú mỉm cười và nói: "Thế anh ăn đi!". Ông đưa miếng dưa lớn nhất cho anh thanh niên, còn mình chọn miếng nhỏ nhất để ăn.
Chẳng bao lâu sau, vị tỷ phú đã ăn xong. Trong khi người thanh niên vẫn loay hoay với miếng dưa hấu của mình, ông ăn tiếp miếng còn lại trên bàn trước ánh mắt sững sờ của đối phương.
Ban đầu, anh thanh niên chọn miếng to nhất. Hành động này mới nhìn thì tưởng là khôn ngoan, nhưng hóa ra lại thiệt thòi về lâu dài. Vị tỷ phú chọn cách ngược lại, ban đầu chịu thiệt thòi, nhưng về sau lại càng có lợi.
Tầm nhìn thiển cận chỉ có thể thu được lợi ích vụn vặt. Bạn phải nhìn xa trông rộng thì mới thực sự hái được thành công. Trên đời cái gì cũng có giá của nó; trong nhiều trường hợp, để đạt được mục tiêu lớn, chúng ta phải chủ động từ bỏ các món lợi nhỏ trước mắt. Đầu tư hay kinh doanh cũng vậy, muốn kiếm tiền thì phải kiên nhẫn.
Cổ phiếu giống như con cá lớn; bạn chỉ có thể ăn một phần, không thể nào ăn toàn bộ. Đầu cá là của "nhà cái", trừ khi bạn đã đợi ở đó từ rất lâu, trước cả khi "nhà cái" đến. Cũng đừng ăn đuôi cá, mà hãy chọn phần dễ ăn nhất.
Thị trường chứng khoán mang lại cơ hội có những người thiếu nền tảng tài chính, nhờ đó lấy nhỏ thắng lớn. Tuy nhiên, để làm vậy, bạn phải có nền tảng kinh nghiệm. Người có kinh nghiệm kiếm được nhiều tiền; người có tiền cũng có nhiều kinh nghiệm.
Đầu tư là chiến đấu với bản thân. Muốn giành chiến thắng trên thị trường, việc đầu tiên phải làm là chiến thắng chính mình. Kiếm vài khoản lợi nhuận nhỏ nhờ may mắn không khó, nhưng đầu tư lâu dài đều không hề đơn giản.
***
Kiểm soát tâm lý và hành vi trong quá trình đầu tư là cửa ải đầu tiên mà bạn phải vượt qua. Nếu bản thân không làm được, cũng chẳng ai khác giúp bạn nổi.
Hiệu ứng bầy đàn
Đa số các nhà đầu tư không biết gì về thị trường trước khi mở tài khoản, dễ bị dao động trước một thị trường luôn biến động.
Truyền thông đại chúng luôn nhắc tới chuyện thị trường chứng khoán có thể sinh lời cao. Bạn bè xung quanh ai cũng đầu tư, chẳng nhẽ mình lại thua kém?
Đó chính là cám dỗ - nguồn gốc của những thất bại cay đắng nhất trong đời người.
Ham lợi nhỏ
Đối với các nhà đầu tư, những món lợi nhuận nhỏ là những viên kẹo ngọt ngào. Họ bị cám dỗ, chỉ còn biết đến mục đích ngắn hạn này. Trong giai đoạn điên cuồng của thị trường chứng khoán, cách đầu tư như vậy là vô cùng mạo hiểm và thiếu an toàn.
Neo giá bất động
Tâm lý tham lam chờ đợi rất phổ biến trong giao dịch chứng khoán. Họ chần chừ không muốn bán ở mức 1.200 điểm, vì đã nhìn thấy mức giá 1.300 cách đây vài ngày. Không can tâm, họ muốn chờ mức giá 1.300 điểm kia để bán, kết quả là giá càng ngày càng tụt .
Khi thị trường lao dốc, do tâm lý này mà các nhà đầu tư thường bất động không làm gì, đánh mất năng lực phán đoán cũng như cơ hội. Chỉ khi thị trường đảo chiều, mọi người mới bắt đầu bừng tỉnh.
Hiệu ứng đối xử
Đây là một hiện tượng tâm lý phổ biến, trong đó các nhà đầu tư có xu hướng bán các cổ phiếu sinh lời và tiếp tục nắm giữ các cổ phiếu thua lỗ. Khi giá cổ phiếu giảm, họ vẫn sẽ giữ cổ phiếu, cuối cùng dẫn tới thua lỗ lớn.
Nhà đầu tư khôn ngoan là người nhận thức được điểm mạnh của bản thân. Bạn chưa chắc đã giỏi hơn các nhà nghiên cứu về nền tảng kiến thức, thạo hơn các chuyên gia môi giới lớn về mặt kỹ thuật, hay có nhiều mối quan hệ để biết thông tin nội bộ.
Lợi thế duy nhất của bạn là bạn không có nhiều tiền như họ.
Do đó, hãy tìm cách phát triển bản thân, đánh bại người khác bằng nỗ lực của chính mình. Hãy giữ một cái đầu tỉnh táo, tìm ra logic kiếm tiền của riêng mình. Hãy chăm chỉ và không bỏ qua bất kỳ cơ hội học hỏi nào. Hãy giữ nhiệt huyết của một thiếu niên, giao dịch như một chiếc máy và suy nghĩ như một con cáo.
***
Trong một thời gian dài, nhiều người có tư duy sai lầm rằng giao dịch trên thị trường chứng khoán giống như đánh bạc, không phải là đầu tư. Điểm chung lớn nhất của kẻ đánh bạc và người giao dịch chính là luôn cố gắng tìm ra quy luật để từ đó kiếm lợi.
Dù giống đến đâu, giao dịch trên thị trường chứng khoán không thể bị coi là đánh bạc.
Cờ bạc không cần trí tuệ, không dùng quy luật và hoàn toàn dựa vào may rủi. Mỗi lần đặt cược đều phó mặc cho ông trời, sớm muộn gì cũng khuynh gia bại sản. Sai lầm kinh điển của mọi người là nghĩ đánh bạc là giao dịch, rồi coi giao dịch như đánh bạc.
Muốn thành công trên thị trường, đừng bao giờ tư duy như trên, phó mặc cho may rủi.
Giao dịch là phải chắc chắn, tính toán cho mình tỷ lệ chiến thắng cao. Ai nắm vững quy luật, giải quyết được bài toán lãi - lỗ thì sẽ thành công trên thị trường.
Cờ bạc chỉ đơn giản là thắng hay thua, nhưng giao dịch phức tạp hơn thế, có lãi có lỗ, từ đó có lợi nhuận. Có những lúc bạn lỗ liên tục, nhưng nếu giữ được lãi trong bức tranh toàn cảnh, bạn sẽ vẫn là người chiến thắng. Đây mới là chiến thắng cuối cùng.
Muốn giao dịch thành công, trước tiên phải tư duy đúng về giao dịch. Đây không phải cờ bạc, cũng không phải là chiến trận, Thị trường cũng có quy luật riêng, tư duy đúng và kiểm soát tốt bản thân, bạn sẽ đứng vững trên thị trường.
(Theo Zhihu)