Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov, Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan và Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ Hulusi Akar tại buổi lễ ký kết thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc. Ảnh: AFP
Ngày 22/7, Ukraine và Nga đã ký một thỏa thuận do Liên hợp quốc hậu thuẫn cho phép vận chuyển lúa mì, ngô và hạt có dầu của Ukraine trong bối cảnh lo ngại về một cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.
Nhưng theo tờ "Người bảo vệ" của Anh, việc tìm kiếm các tàu và thủy thủ đoàn sẵn sàng vận chuyển những hàng hóa này không phải là công việc một sớm một chiều.
Các công ty vận tải biển cũng như các nhà kinh doanh ngũ cốc đã hoan nghênh coi thỏa thuận này là một bước đi tích cực.
Nhưng bên cạnh đó vẫn còn một số trở ngại trong đó bao gồm việc đảm bảo an toàn cho thuyền viên và tàu thuyền cùng với việc cung cấp bảo hiểm đầy đủ và giá cả phù hợp để chi trả cho việc vận chuyển.
Tờ "Người bảo vệ" nhận định, bước đầu tiên, các vùng nước ven biển của Ukraine sẽ cần phải được khai thác hoặc ít nhất là một đường hành lang kéo dài vài km sẽ cần phải được khai thông. Theo một báo cáo từ Kyiv (Ukraine), để làm được điều này ước tính phải mất từ 10 ngày đến vài tháng.
Một đội gồm 400 tàu chở hàng rời, được thiết kế để vận chuyển hàng hóa nông nghiệp giữa các lục địa và mỗi tàu có thể chứa tới 50.000 tấn, sẽ được điều động để vận chuyển ước tính 22 triệu tấn ngũ cốc đang bị mắc kẹt trong các kho chứa ở Ukraine.
Các nhà phân tích vận tải biển ước tính sẽ mất vài tuần để các tàu đến được Biển Đen. Peter Sand - nhà phân tích trưởng của hãng tư vấn vận tải biển Xeneta - cho biết, điều này phụ thuộc vào sự sẵn sàng của tàu vận chuyển ở các khu vực lân cận, chẳng hạn như Địa Trung Hải.
Hơn 100 tàu đã không thể rời các cảng của Ukraine kể từ khi bắt đầu xung đột, phần lớn trong số đó được cho là tàu chở hàng rời. Tuy nhiên, theo Guy Platten - Tổng thư ký cơ quan vận tải biển quốc tế, những con tàu này có thể không thể ra khơi ngay lập tức.
"Về cơ bản, các con tàu đã bị dừng hoạt động kể từ ngày 24/2, vì vậy chúng tôi phải đảm bảo rằng chúng có đủ khả năng đi biển. Ngoài ra, chúng tôi còn phải đảm bảo số lượng thuyền viên vì trước đó đã có rất nhiều thuyền viên đã sơ tán khỏi Ukraine", ông Platten nói.
Không rõ liệu Ukraine có thể cung cấp đủ số lượng thuyền viên để vận chuyển ngũ cốc hay không. Trước chiến sự, người Nga và Ukraine chiếm khoảng 1/5 tổng số thủy thủ đoàn.
Khi tàu và thuyền viên đã được bảo đảm, chủ tàu sẽ còn phải đóng bảo hiểm cho chuyến đi với với chi phí không hề thấp.
Các tàu chở hàng trên Biển Đen chờ đợi để vào kênh Sulina của Ukraine. Ảnh: AFP
Theo tờ "Người bảo vệ", để làm được tất cả những điều này sẽ mất nhiều thời gian. Tuy nhiên nông dân Ukraine sắp bắt đầu thu hoạch vụ xuân và điều cần thiết bây giờ là xuất khẩu các sản phẩm ngũ cốc, để giải phóng các hầm chứa trong nước.
Trong thời gian các cảng Biển Đen của Ukraine bị phong tỏa, các quan chức chính phủ và nhà sản xuất nông nghiệp nước này đã nỗ lực tăng lượng xuất khẩu ngũ cốc bằng vận tải đường bộ, đường sắt và đường sông.
Theo Hội đồng Ngũ cốc Quốc tế (IGC), lượng xuất khẩu này đạt kỷ lục 2,3 triệu tấn vào tháng 6. Tuy nhiên, con số này chỉ chiếm 1/3 lượng xuất khẩu hàng tháng bằng đường biển trước xung đột.
Theo IGC, để đảm bảo đủ không gian trong các hầm chứa cho vụ thu hoạch mới, Ukraine cần chuyển 7 triệu tấn ngũ cốc mỗi tháng ra khỏi các hầm chứa của mình trong vòng 3 tháng tới.
Alexander Karavaytsev - nhà kinh tế cấp cao tại IGC - cho biết: "Có thể là một nhiệm vụ rất thách thức nếu vận chuyển 5 tấn trong tháng đầu tiên sau khi mở cửa trở lại. Theo quan điểm của chúng tôi, ngay cả khi các cảng được mở lại, vẫn sẽ cần thêm hầm chứa".