Được đưa vào trang bị năm 1981, tên lửa phòng không vác vai (MANPADS) chính trong Quân đội Mỹ hiện vẫn là FIM-92 Stinger. Mặc dù được hiện đại hóa nhiều lần trong hơn 40 năm qua, Stinger ngày càng "hụt hơi" so với các thiết kế MANPADS mới hơn trên thế giới.
Có vẻ như người Mỹ cũng nhận ra thực tế này - theo một bài viết của tạp chí Jane vào năm 2020, Quân đội Mỹ đã đánh giá rằng bất chấp việc gia hạn hoạt động của biến thể FIM-92 Stinger Block I, loại MANPADS này sẽ lỗi thời vào năm tài chính (FY) 2023.
Tạp chí này cũng tiết lộ Lầu Năm Góc đã có kế hoạch tái trang bị 8.000 MANPADS mới với mục tiêu "không muộn hơn năm 2026".
MANPADS Stinger đã "hết thời" ngay với cả Quân đội Mỹ?
Và ít ngày trước, tờ Polska-Zbrojna đã tiết lộ công ty quốc phòng Ba Lan Polska Grupa Zbrojeniowa (PGZ) hiện đang tham gia cuộc chạy đua cung cấp MANPADS mới cho Lầu Năm Góc.
Được biết các tài liệu liên quan tới MANPADS PPZR Piorun GROM-M do Ba Lan sản xuất hiện đã được đệ trình Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ.
Cũng theo Polska-Zbrojna, kế hoạch thay thế Stinger ban đầu của Lầu Năm Góc dự kiến sẽ được thực hiện trong vài năm tới - tuy nhiên tình hình địa chính trị ở phía đông NATO đã khiến chương trình này được đẩy nhanh đáng kể.
Cách đây vài tháng, Bộ Quốc phòng Mỹ đã chính thức khởi động thủ tục mua các MANPAD mới. Các công ty quốc phòng đã được mời tham gia đấu thầu bao gồm cả những công ty từ nước ngoài với điều kiện họ hợp tác với các doanh nghiệp địa phương.
PPZR Piorun (Tia chớp) GROM-M là MANPADS do Công ty Meiko của Ba Lan sản xuất, được thiết kế để tiêu diệt máy bay bay thấp, máy bay, trực thăng và máy bay không người lái (UAV).
Đây là biến thể hiện đại hóa sâu của PPZR GROM và bản thân MANPADS này lại là thiết kế dựa trên 9K38 Igla (SA-18 Grail) do Liên Xô sản xuất.
Tổ hợp có tổng trọng lượng là 16,5 kg, đạn tên lửa được tuyên bố là có thể bắn trúng các mục tiêu bay ở khoảng cách từ 400 đến 6.000 mét và ở độ cao từ 10 đến 4.000 mét.
PPZR GROM và PPZR Piorun GROM-M (ảnh trên) là các MANPADS được Ba Lan phát triển từ 9K38 Igla / SA-18 Grail (ảnh dưới).
Theo một đại diện tiếp thị và truyền thông của PGZ, ông Jacek Zagożdżon, mặc dù chưa thể đưa ra thông tin chi tiết nhưng sau khi Piorun chứng minh năng lực trong thực chiến ở Đông Âu, PGZ đã quyết định đưa nó tham gia cuộc đua trang bị MANPADS mới cho lính Mỹ.
Đại diện PGZ cũng tiết lộ thêm rằng người Mỹ không lạ lùng gì Piorun GROM-M do trước đó họ đã mua và vận hành một số lượng chưa xác định MANPADS GROM.
Một lợi thế khác của PGZ là kinh nghiệm hợp tác với ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ.
Ông Zagożdżon nhấn mạnh vào mối quan hệ đối tác trong việc thực hiện giai đoạn đầu tiên của chương trình Wisla (thương vụ hợp tác sản xuất hệ thống Patriot của Mỹ của Ba Lan).
Cùng với Ba Lan và Ukraine, Quân đội Mỹ đã trang bị số lượng chưa xác định MANPADS Grom trước đây (Ảnh: Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ).