Vui lòng nhấn F5 để được cập nhật
20h52: Tối 9/6, tài khoản mạng xã hội Twitter của nhà phân tích Maysam Behravesh tiếp tục trích dẫn bài viết tiếng Arab được cho là đã xác định danh tính và chân dung của Seyyed Mahmoud Mousavi Majd.
Trong bức ảnh, người đàn ông đội mũ mềm màu đen đứng sau lưng Tướng Soleimani và chỉ huy Muhandis bị cáo buộc là "kẻ chỉ điểm" của CIA và Mossad.
Tuy nhiên cho tới thời điểm hiện tại, tất cả các hình ảnh được cho là Seyyed Mahmoud Mousavi Majd đều chưa được kiểm chứng trên các kênh truyền thông chính thống ở Trung Đông.
Bài viết của nhà phân tích Maysam Behravesh tối 9/6.
18h52: Dẫn lại thông tin về "kẻ chỉ điểm" Seyyed Mahmoud Mousavi Majd của AP, tờ Ynet News của Israel đưa ra bình luận:
"Phát ngôn viên của Bộ Tư pháp Iran Gholamhossein Esmaili cung cấp rất ít thông tin về người bị kết án, ngoài cái tên Mahmoud Mousavi Majd.
Tuy nhiên, câu chuyện này ngay lập tức đặt ra câu hỏi về việc Majd có quyền truy cập vào lịch trình di chuyển của Tướng Soleimani ra sao.
Ông Esmaili cũng cáo buộc Majd cung cấp thông tin mật về Lực lượng Quds mà Tướng Soleimani lãnh đạo cho CIA và Mossad mà không đưa ra bằng chứng tương ứng.
Cho tới thời điểm hiện tại, các cơ quan tình báo (Mỹ và Israel) đều chưa đưa ra bình luận về thông tin nói trên
Ngoài việc không đưa ra dẫn chứng liên kết trực tiếp giữa thông tin được cho là Majd đã cung cấp cho các cơ quan tình báo nước ngoài với vụ ám sát, ông Esmaili cũng không nói khi nào Majd sẽ bị xử tử, ngoài việc nhấn mạnh là nó "sẽ diễn ra rất sớm".
Ông Gholamhossein Esmaili, phát ngôn viên của Bộ Tư pháp Iran.
18h22: Liên quan tới bình luận của nhà phân tích Maysam Behravesh ít phút trước, Thiếu tướng Hussain Hamedani của IRGC là một nhân vật thân cận của Tướng Soleimani trong Lực lượng Quds tham chiến tại Syria.
Tướng Hamedani thiệt mạng trong một đợt tấn công của nhóm khủng bố IS (một số nguồn tin nói rằng ông đang tiến hành trinh sát vị trí đối phương) tại khu vực tỉnh Aleppo vào ngày 7/10/2015 khi đang là cố vấn cho Quân đội Arab Syria (SAA).
Vào thời điểm Tướng Hamedani qua đời, ông là sĩ quan cấp cao nhất của Iran tử trận trong một chiến dịch ở nước ngoài kể từ Cách mạng Hồi giáo Iran năm 1979.
Như vậy là nhân vật có tên Seyyed Mahmoud Mousavi Majd có thể liên quan tới cái chết của ít nhất là 2 vị tướng Iran tính tới thời điểm hiện tại.
Tướng Soleimani và Tướng Hamedani trong một bức ảnh chụp chung.
Lễ tang của Tướng Hussain Hamedani tại Tehran vào ngày 11/10/2015.
18h11: Ít phút trước, Maysam Behravesh nhà phân tích khoa học chính trị tại Đại học Lund, Thụy Điển đã sử dụng bức ảnh chưa được xác thực về nhân vật có tên Seyyed Mahmoud Mousavi Majd trong một bình luận ngắn trên mạng xã hội Twitter:
"Mahmoud Mousavi Majd là một trong những gián điệp của CIA và Mossad - đã bị kết án tử hình. Hắn đã cung cấp vị trí của Tướng Soleimani cho kẻ thù của chúng ta.
Bức ảnh này cho chúng ta thấy hắn đi cùng chỉ huy IRGC Hamedani, người đã thiệt mạng ở Syria vào năm 2015".
Bình luận của nhà phân tích Maysam Behravesh trên mạng xã hội Twitter.
17h55: Liên quan tới việc Iran kết án tử hình Seyyed Mahmoud Mousavi Majd, nhân vật được cho là đã cung cấp tin tình báo giúp CIA và Mossad ám sát Tướng Soleimani, cho tới thời điểm hiện tại các nguồn tin Syria hiện vẫn chưa đưa ra bình luận chính thức của Damascus.
Vào tháng 1/2020, hãng tin SANA của Syria đưa tin Bộ trưởng quốc phòng Syria Tướng Ali Ayyoub thông qua Bộ trưởng Quốc phòng Iran, Thiếu tướng Amir Hatami truy tặng Tướng Souleimani Huân chương Anh hùng của Cộng hòa Arab Syria.
Huân chương nói trên đã được Tổng thống Bashar al-Assad quyết định truy tặng Tướng Souleimani do những đóng góp của ông trong cuộc chiến vẫn đang tiếp diễn tại Syria.
Tướng Soleimani và Huân chương Anh hùng của Cộng hòa Arab Syria do Tổng thống Bashar al-Assad quyết định truy tặng.
Tướng Soleimani đóng một vai trò quan trọng trong cuộc chiến, đặc biệt là khi các hoạt động quân sự của chính phủ Syria dựa vào các nhóm bán vũ trang Hồi giáo Shia như Liwa Fatemiyoun, Kaitab Hezbollah, Kaitab Al-Imam Ali và lực lượng Hezbollah ở Lebanon.
Theo một sĩ quan Quân đội Arab Syria (SAA) tại biên giới Syria-Lebanon trong giai đoạn 2011-2015, Tướng Souleimani mặc dù không chỉ huy trực tiếp nhưng đã đóng vai trò quan trọng trong các chiến dịch dọc biên giới.
Điều tương tự cũng được các quân nhân Syria miêu tả khi viên tướng Iran xuất hiện ở miền nam Aleppo (cuối năm 2015) và miền bắc Daraa (2014), hai giai đoạn có sự hiện diện lớn của lực lượng bán vũ trang Hồi giáo Shia.
Không có bất kỳ nghi ngờ gì về việc Tướng Souleiman nhận được sự "tôn kính" của các chỉ huy Shia (ở cả Syria lẫn Iraq) và giải thích lý do tại sao họ luôn cố gắng tiếp cận chỉ huy của Lực lượng Quds Iran trước khi hành quân.
Tướng Soleimani và nhóm dân quân được cho là Liwa Fatemyoun chủ yếu là người Afghanistan tham chiến tại Syria.
16h59: Theo bài viết được đăng tải trên tờ Jerusalem Post ít phút trước liên quan tới việc kết án tử hình Seyyed Mahmoud Mousavi Majd, các quan chức Israel đã cố gắng tránh né tối đa việc để lộ thông tin về vai trò của Tel Aviv trước trong và sau vụ ám sát Tướng Soleimani.
Dưới đây là lược dịch bài viết:
"Sau khi bay tới Iraq từ Damascus trên chiếc Airbus A320 của hãng hàng không Cham Wings của Syria, Tướng Soleimani và đoàn tùy tùng trên 2 chiếc xe đã bị giết bởi bốn tên lửa Hellfire của Mỹ.
Theo NBC và Reuters, những người cung cấp thông tin ở Damascus đã có thể thông báo chính xác thông tin về chiếc máy bay chở Soleimani mà sau đó đã được Mossad xác nhận.
Hiện vẫn chưa rõ Iran, Iraq và Syria đã phối hợp bắt giữ những người liên quan tới vụ ám sát vị tướng Iran ở mức độ nào, tuy nhiên Iran thường tuyên bố bắt các điệp viên CIA hoặc Mossad, những người có thể chỉ là các nhân vật đối lập chính trị mà họ muốn loại bỏ.
Việc buộc tội các nhân vật đối lập là gián điệp luôn là một lý do vô cùng thuận tiện.
Theo tờ New York Times, người Israel duy nhất biết về vụ ám sát có thể là Thủ tướng Benjamin Netanyahu thông qua trao đổi với Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.
Ngoại trưởng Israel Avigdor Liberman từng bác bỏ bài viết vào tháng 1/2020 của Times về vai trò của Tel Aviv trong vụ ám sát và lưu ý về việc tờ báo nổi tiếng kết luận "dựa trên các nguồn tin của Israel" mà ông cho là "phán đoán kém" như sau:
"Chúng tôi (Israel) cần phải tránh xa nó (vụ ám sát tướng Soleimani). Sự mơ hồ và im lặng là điều tốt nhất cho chúng ta. Họ (truyền thông Phương Tây) thường tuyên bố là dựa vào các nguồn của Israel, vậy tôi đề nghị họ kiểm tra xem nguồn tin là ai".
Ngoại trưởng Avigdor Liberman leo lên một chiếc xe tăng Merkava trong chuyến thăm các đơn vị Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tại Cao nguyên Golan vào năm 2018.
16h31: Theo Reuters, hành trình của Tướng Soleimani trước khi bị ám sát như sau:
Tháng 9 - 10/2019: Tướng Soleimani hạ lệnh cho IRGC vận chuyển thêm các loại vũ khí hiện đại, như rocket và các loại tên lửa phòng không vác vai (MANPADS) tới Iraq thông qua 2 cửa khẩu biên giới với Iran.
Giữa tháng 10/2019: Tướng Soleimani gặp các chỉ huy dân quân Shia Iraq tại một biệt thự bên bờ sông Tigris ở thủ đô Baghdad, Iraq.
Tại cuộc họp này, vị tướng Iran đã chỉ đạo các đồng minh cao cấp nhất tại Iraq là ông Abu Mahdi al-Muhandis (người cũng bị thiệt mạng trong vụ ám sát) và các chỉ huy khác tăng cường tấn công nhằm vào các mục tiêu của Mỹ tại Iraq bằng vũ khí IRGC mới cung cấp.
Tướng Qassem Soleimani chụp ảnh cùng các tay súng dân quân Shia tham chiến tại Syria.
Đầu tháng 1/2020: Tướng Soleimani di chuyển từ thủ đô Damascus của Syria tới Baghdad của Iraq trước khi bị ám sát. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien cáo buộc trong thời gian ở Syria, vị tướng Iran đã hoạch định các cuộc tấn công nhắm vào mục tiêu Mỹ ở Trung Đông.
Theo NBC, các đặc tình ở Damascus đã gửi cho CIA thông tin chính xác chiếc máy bay mà tướng Soleimani sẽ đi. Mossad sau đó đã kiểm chứng và khẳng định tính xác thực của thông tin này.
Theo hãng tin Mehr (Iran), Tướng Soleimani đã để lại mẩu giấy nhắn trong căn phòng tại thủ đô Damascus, Syria, vào ngày 2/1, trước khi lên đường bay tới Baghdad.
Theo bản dịch của Mehr, vị tư lệnh lực lượng tinh nhuệ Quds của Iran đã viết ra những lời cầu nguyện Chúa trời đón nhận và ở bên cạnh ông: "Ôi Chúa! Xin đừng để con một mình. Ôi chúa! Xin hãy tiếp nhận con..." lời nhắn của viên tướng quá cố có đoạn.
Thông điệp viết tay của ông Soleimani được lưu lại Damascus, vài giờ trước khi ông thiệt mạng trong vụ không kích của Mỹ (Ảnh: Mehr)
16h15: Các tài khoản mạng xã hội Twitter có lập trường ủng hộ Iran hiện đang chia sẻ một bức ảnh chưa xác thực - được cho là Seyyed Mahmoud Mousavi Majd khi người này đang tham gia Lực lượng Quds thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).
Mặc dù thông tin nói trên chưa được kiểm chứng, có thể thấy người trong ảnh đang mặc quân phục ngụy trang digital, chỉ mang theo bộ đàm cho thấy có khả năng là một trong các chỉ huy chiến trường.
Các silo ở phía xa cho thấy bức ảnh rất có thể được chụp tại Syria. Silo là một cấu trúc để lưu trữ các nguyên vật liệu rời trong nông nghiệp để lưu trữ ngũ cốc hoặc than, xi măng, muội than, gỗ, thực phẩm và mùn cưa và thường được thấy ở Syria.
Hình ảnh được cho là Seyyed Mahmoud Mousavi Majd tại Syria.
Các tay súng Hezbollah mặc quân phục ngụy trang digital tương tự nhân vật trong ảnh trên.
16h01: Vào tháng 10/2019 tức là khoảng 3 tháng trước khi vụ ám sát Tướng Soleimani diễn ra, trả lời phỏng vấn của tờ The Times of Israel, người đứng đầu Mossad Yossi Cohen tuyên bố một vụ ám sát của Israel nhằm vào Tướng Soleimani "không phải là không thể xảy ra".
Thủ tướng Israel Netanyahu và người đứng đầu Mossad Yossi Cohen tại một trụ sở của Mossad.
Tuyên bố về cáo buộc của Tướng Soleimani rằng máy bay Israel đã tìm cách tiêu diệt ông và lãnh đạo Hezbollah Hassan Nasrallah ở Beirut trong Chiến tranh Lebanon lần thứ hai năm 2006, ông Cohen bình luận.
"Với tất cả sự tôn trọng đối với ông ta (Tướng Soleimani), tôi khuyên rằng ông ấy không nhất thiết tiếp tục mắc phải các sai lầm khiến mình lọt vào danh sách các mục tiêu ám sát của Mossad.
Ông ta biết rất rõ rằng việc mình bị ám sát không phải là không thể xảy ra. Hành tung của ông ta ở mọi nơi đều được xác định rõ và không nghi ngờ gì về những việc mà ông ta làm là thách thức nghiêm trọng đối với Israel".
Tướng Qassem Soleimani trực tiếp chỉ huy dân quân thân Iran chống lại nhóm khủng bố IS tại mặt trận al-Bukamal năm 2017.
15h50: Hãng France 24 mới đây đã dẫn tuyên bố của phát ngôn viên Bộ tư pháp Iran Gholam cho biết Seyyed Mahmoud Mousavi Majd đã bị kết án do cung cấp thông tin của Tướng Soleimani để đổi lấy một khoản tiền lớn từ cả Mossad lẫn CIA.
"Bản án tử hình của Majd đã được tòa án tối cao (Iran) tán thành và sẽ sớm được thực thi", ông Gholam bổ sung.
Vào tháng 2/2020, Iran đã đưa ra một bản án tương tự cho Amir Rahimpour, người bị kết tội làm gián điệp và âm mưu bán thông tin về chương trình hạt nhân của Iran cho Mỹ.
Trước đó vào tháng 12/2019, Iran đã bắt giữ 8 người "có liên quan đến CIA" và tham gia vào việc kích động các cuộc biểu tình liên quan tới một đợt tăng giá xăng dầu.
Vào tháng 7/2019, Tehran cũng tuyên bố họ đã "bóc gỡ" một ổ nhóm gián điệp của CIA bao gồm 17 nghi phạm hoạt động trong khoảng thời gian từ tháng 3/2018 đến 3/2019 và cũng đã kết án tử cho một số nghi phạm.
Phản ứng lại ở thời điểm đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng thông tin về cáo buộc gián điệp là "hoàn toàn sai trái".
Hàng trăm nghìn người Iran đã tham gia lễ tang của ông tại Tehran (Ảnh: AFP).
15h35: Treo cổ là hình thức xử tử chính ở Iran cho tội giết người, hiếp dâm và buôn bán ma túy. Ngoài ra, nếu thẩm phán ở Iran coi vụ án là "gây phẫn nộ cho công chúng" cuộc hành hình có thể diễn ra tại nơi xảy ra vụ án, thường là bằng cần cẩu.
Vụ ám sát Tướng Soleimani đã gây phẫn nộ lớn cho hàng chục triệu người Iran cũng như những người ủng hộ ông trong khu vực, do vậy Seyyed Mahmoud Mousavi Majd khó có thể tránh khỏi cách thức xử tử nói trên.
15h27: Theo tờ Washington Examiner, sau khi nhận lệnh trực tiếp từ Tổng thống Mỹ Donald Trump, CIA đã giám sát các phi công máy bay không người lái (UAV) RQ-9 Reaper tại Căn cứ không quân Creech ở Nevada tiến hành hoạt động ám sát vị tướng Iran.
Nói cách khác, CIA và Mossad đã chỉ đạo một vụ ám sát gần như độc lập với hoạt động của Liên minh chống khủng bố do Mỹ dẫn đầu tại Iraq và Syria.
Hiện có 2 chương trình UAV nổi bật của Mỹ thuộc quân đội và CIA. Công chúng và truyền thông Mỹ đã tiếp cận một phần chương trình UAV của quân đội và các hoạt động của UAV trong chương trình này chỉ diễn ra tại các khu vực có sự hiện diện của lực lượng Mỹ.
Chương trình của CIA vẫn tiếp tục được giữ bí mật và các hoạt động của UAV thuộc CIA không phải lúc nào cũng diễn ra ở nơi lính Mỹ đóng quân, điển hình là các cuộc không kích ở hữu ngạn Syria nơi hiện do các lực lượng trung thành với chính phủ Damascus kiểm soát.
Về phần mình, Mossad cũng không bị ràng buộc trong các chương trình UAV và gần như có thể thoải mái tiếp cận các nhà sản xuất Israel và nước ngoài.
15h16: Tuyên bố của Bộ tư pháp Iran được cho là có liên quan tới thông tin được tờ Newsweek đăng tải vào tháng 3/2020 cho biết chỉ có một vài người biết trước về vụ ám sát Soleimani được thực hiện bởi UAV MQ-9 Reaper của Mỹ.
Theo các nguồn tin, vụ ám sát được thực hiện bí mật đến nỗi ngay cả các vệ tinh gián điệp của Quân đội Mỹ cũng không xác định được vị trí của chiếc UAV.
"Một trong những nguồn tin cho biết chiếc UAV MQ-9 Reaper không hiển thị tín hiệu định vị vệ tinh GPS khi nó tiến về sân bay quốc tế Baghdad, cũng không có dấu hiệu nào cho thấy nó cung cấp thông tin chuyến bay cho các radar nhận diện địch - ta".
Nhiều khả năng chiếc MQ-9 Reaper được CIA vận hành theo mệnh lệnh trực tiếp từ Tổng thống Mỹ Donald Trump và thông tin tình báo mà Mossad khai thác được từ nhân vật mới bị Iran tuyên án nói trên.
Xem UAV tấn công MQ-9 của Mỹ chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu.
14h45: Hãng tin Sputnik dẫn nguồn phát ngôn viên Bộ tư pháp Iran cho biết một công dân nước này, người bị cáo buộc cung cấp thông tin về hành trình và nơi ở của Tướng Qassem Soleimani, tư lệnh của Lực lượng Quds thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) cho Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA) sẽ bị xử tử.
"Seyyed Mahmoud Mousavi Majd, một trong những điệp viên của CIA và cơ quan tình báo Israel Mossad đã bị kết án tử hình. Hắn đã chịu trách nhiệm trong việc cung cấp vị trí của Tướng Qasem Soleimani cho kẻ thù của chúng ta (Iran)".
Vị trí vụ ám sát của UCAV Mỹ diễn ra tại sân bay Baghdad, Iraq, tháng 1/2020.