Các nhà khoa học Australia đang phải kêu gọi người nuôi mèo xích hoặc nhốt chúng ở trong nhà 24/7, bởi cứ mỗi khi được thả ra ngoài, những con mèo này lại có thể đi săn và giết chết một lượng lớn động vật hoang dã.
Chúng ta đã biết các loài chim, động vật có vú và bò sát ở Australia đã tiến hóa qua hàng triệu năm mà không có sự xuất hiện của loài mèo. Điều này khiến chúng đặc biệt dễ bị tổn thương khi những con mèo được mang đến và bắt đầu thể hiện bản năng săn mồi điêu luyện của chúng.
Trên khắp Australia, những con mèo hoang đang giết chết hơn 3 tỷ cá thể bò sát, chim và động vật có vú mỗi năm. Kể từ năm 1788, sự xuất hiện của mèo ở lục địa này đã đẩy 34 loài động vật vào nguy cơ tuyệt chủng và ít nhất 123 loài bản địa khác bị đe dọa do hiệu ứng domino trên hệ sinh thái.
Năm ngoái, Australia đã lên kế hoạch thả xúc xích độc với mục tiêu diệt được khoảng 2 triệu con mèo hoang. Nhưng mèo hoang không phải là thủ phạm duy nhất trong vụ đại thảm sát trên quy mô lục địa này.
Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học Australia tổng hợp kết quả từ 66 nghiên cứu khác về mèo nuôi trong nhà cho thấy, trung bình một con mèo nhà đi lang thang cũng giết chết 186 cá thể bò sát, chim và động vật có vú mỗi năm. Điều đó có nghĩa là cứ 2 ngày được thả, một con mèo nhà có thể giết chết một sinh vật khác.
Trong mỗi km vuông mà ở đó người dân nuôi mèo làm thú cưng, mỗi năm có khoảng 4.400-8.100 cá thể động vật bị chúng giết chết. Ở Australia hiện tại có khoảng gần 4 triệu con mèo nhà. Khoảng 1,1 triệu chủ nuôi xác nhận giữ mèo của mình ở trong nhà 24/7. Nhưng 71%, tương đương 2,7 triệu con mèo khác vẫn có thể được thả rông để đi lang thang.
Thậm chí, một số chủ nuôi mèo không biết rằng mèo của họ đã trốn ra ngoài và săn bắn. Một nghiên cứu ở Adelaide đã phát hiện 69 trong tổng số 177 con mèo (tương đương 39%) thường lẻn ra ngoài mỗi đêm mà chủ của chúng không hề hay biết.
Mèo của tôi ở nhà rất ngoan
Tại Australia, cứ 4 hộ gia đình thì có một hộ nuôi mèo, và cứ hai hộ nuôi mèo thì có một hộ sở hữu từ 2 con mèo trở lên. Nhiều chủ sở hữu mèo tin rằng con mèo nhà mình ở nhà rất ngoan, nó không phải là một sát thủ như các nghiên cứu chỉ ra. Và họ cũng chưa từng nhìn thấy hay có bất kỳ bằng chứng nào về việc con mèo nhà mình đang giết chết các sinh vật khác.
Nhưng khi các nhà khoa học đề nghị sử dụng vòng cổ gắn camera để theo dõi những con mèo này, họ đã phát hiện mèo nhà có thể lẻn ra ngoài, giết chết động vật hoang dã và không hề tha xác về nhà. Trung bình, chỉ khoảng 15% những con mèo nhà tha mồi của chúng về, 85% còn lại thì không.
Nhìn chung, những con mèo nhà đi lang thang ở Australia có thể giết chết 390 triệu động vật mỗi năm.
Con số khổng lồ này có thể khiến một số chủ vật nuôi nghĩ rằng con mèo nhà mình không thể là thủ phạm, nó không thể đóng góp quá nhiều vào con số đó. Tuy nhiên, các nhà khoa học Australia đã chứng minh rằng một con mèo nhà cũng có thể trở thành siêu sát thủ.
Ngay cả một con mèo duy nhất cũng có thể làm suy giảm hoặc diệt chủng toàn bộ quần thể của một số loài động vật bản địa trong khu vực sống của chúng. Lũ mèo đã làm tuyệt chủng một quần thể sóc bay ở phía đông nam New South Wales, một quần thể khác ở vùng ngoại ô Perth; và một quần thể thằn lằn ở Canberra.
Những con mèo thành thị
Trung bình, một con mèo hoang ở Australia có thể giết chết 748 cá thể bò sát, chim và động vật có vú mỗi năm - gấp 4 lần số lượng của một con mèo nhà đi lang thang. Nhưng mèo hoang và mèo nhà thường hoạt động trong các khu vực rất khác nhau.
Mèo nhà hoạt động trong các thành phố và thị trấn, nơi bạn có thể tìm thấy một mật độ rất lớn, từ 40 đến 70 con mèo đi săn trong 1 km vuông. Tuy nhiên, mèo hoang thường hoạt động ở các khu vực hẻo lánh, với mỗi cây số vuông chỉ có khoảng 3-4 con mèo hoang.
Do đó, trong khi mỗi con mèo nhà giết chết ít động vật hơn một con mèo hoang, mật độ xuất hiện lớn của chúng trong đô thị có nghĩa là mật độ nạn nhân của chúng cũng rất cao. Trên mỗi km vuông mỗi năm, mèo nhà giết chết số động vật gấp 30-50 lần so với mèo hoang.
Người dân Australia bây giờ hiếm khi có thể trông thấy các loài động vật hoang dã nhỏ bé xuất hiện xung quanh thị trấn hoặc thành phố, bởi họ đang nuôi dưỡng những cỗ máy sát thủ trong nhà. Nhiều loài động vật bản địa không có tỷ lệ sinh sản cao đã tuyệt chủng vì mèo. Điều này đặc biệt đúng với động vật hoang dã xung quanh các khu vực thành thị.
Ví dụ, loài cá đuôi chuông đang bị đe dọa nghiêm trọng đã biến mất ở các khu vực ngoại ô của Mandurah, Bunbury, Busselton và Albany, Australia. Những con chồn túi cũng không thể đến gần thành thị được nữa - thay vào đó, con người và cả lũ mèo đang lấn dần vào môi trường sống của chúng.
Mèo nhà sống gần các khu vực bảo tồn thiên nhiên cũng có thể săn bắn nhiều hơn, đe dọa đến nơi trú ẩn an toàn của các loài động vật hoang dã. Trong 186 động vật mỗi con mèo nhà giết chết trung bình mỗi năm, có 110 động vật bản địa (40 loài bò sát, 38 loài chim và 32 động vật có vú).
Nhốt mèo trong nhà 24/7 là cách duy nhất ngăn chúng giết chóc
Các nhà khoa học Australia bây giờ phải đưa ra cảnh báo, người dân nên giữ mèo của họ trong nhà hoàn toàn, và đó là cách duy nhất để ngăn chặn con mèo đó giết động vật hoang dã. Nhiều người tin rằng cho mèo ăn nhiều thịt hơn sẽ giúp chúng lành hơn, nhưng không, ngay cả những con mèo không đói cũng vẫn săn mồi vì thú vui của chúng.
Tại Australia, nhiều cửa hàng thú cưng đang bán các sản phẩm như chuông đeo cổ được quảng cáo sẽ giúp lũ mèo hiền lành hơn. Nhưng không hề có bằng chứng khoa học nào cho các thiết bị như vậy. Và nếu bạn nghĩ rằng thiến mèo có thể khiến chúng bớt giết chóc, thì bạn cũng đã nhầm.
Một nghiên cứu năm ngoái cho thấy chỉ một con mèo thiến đơn độc cũng có thể thảm sát và hủy hoại cả một hệ sinh thái mòng biển ở khu bảo tồn chim Mandurah, Australia.
Khi lũ mèo rình mò và quấy rầy khu vực sinh sống của động vật hoang dã, chúng sẽ phải dành nhiều thời gian hơn để trốn chạy, đồng nghĩa với việc ít có thời gian sinh sản và chăm sóc con cái hơn.
Những con mòng biển đã từng đến một bãi cát ở Mandurah để sinh sản. Nhưng sau khi một con mèo xuất hiện giết chết 6 con mòng trưởng thành và 40 con non, lũ mòng biển đã không đậu xuống đó nữa.
Mèo cũng an toàn hơn khi ở trong nhà
Trong khi việc nhốt mèo trong nhà có thể bảo vệ những loài sinh vật khác, bản thân con mèo đó cũng sẽ được bảo vệ. Nhốt mèo có nghĩa là mèo nhà bạn sẽ không cần triệt sản, tránh mang thai ngoài ý muốn.
Ngoài ra, những con mèo được thả ra bên ngoài thường đánh nhau với những con mèo khác, ngay cả khi chúng không phải là loài động vật hiếu chiến.
Mèo đi lang thang ngoài đường cũng rất dễ bị xe đâm. Theo Hiệp hội Nhân đạo Hoa Kỳ, khi được nhốt trong nhà, một con mèo có thể sống lâu hơn gấp bốn lần so với những con được phép tự do đi lang thang.
Mèo trong nhà có tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn, một số bệnh còn có thể lây nhiễm sang người. Ví dụ, con người cũng có thể mắc bệnh toxoplasmosis từ mèo, có thể làm tăng tỷ lệ sảy thai và dị tật bẩm sinh.
Australia đang có một cơ hội để thay đổi vấn nạn với mèo. So với nhiều quốc gia khác, công chúng Australia nhận thức được rõ hơn về sự đe dọa của mèo tới các loài động vật hoang dã bản địa, và họ cũng ủng hộ nhiều hành động để giảm thiểu những tác động đó.
Nhốt mèo trong nhà có thể là một chiến dịch tiếp theo, và được cho là nhân đạo hơn nhiều ý tưởng đánh bẫy, giết và thả bả độc mèo hoang trước đây. Chỉ cần những người nuôi mèo có trách nhiệm, họ có thể bảo vệ được hàng trăm sinh mạng cho các loài động vật khác mỗi năm.
Tham khảo Theconversation