Rất khó để chứng minh rằng một số thực phẩm có nguy cơ gây ung thư. Tuy nhiên, các nghiên cứu quan sát đã nhiều lần chỉ ra rằng tiêu thụ nhiều một số thực phẩm sau có thể làm tăng khả năng phát triển ung thư.
Dưới đây là những loại thực phẩm được nhiều người yêu thích bởi hương vị và tính tiện lợi của chúng trong cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, theo Tổ chức WHO, những loại thực phẩm này cũng chứa nhiều yếu tố khiến nguy cơ mắc bệnh ung thư tăng cao hơn nếu sử dụng thường xuyên:
Thức ăn chứa đường và carb tinh chế
Thực phẩm đã qua chế biến như các loại bánh kẹo đóng gói sẵn rất tiện lợi khi sử dụng. Nhưng về bản chất, đó là những thực phẩm có chứa nhiều đường, đồng thời, ít đi chất xơ và chất dinh dưỡng mà có khả năng giúp cơ thể chống lại những nguy cơ ung thư.
Chế độ ăn uống những loại thức ăn chế biến sẵn sẽ khiến lượng đường trong máu tăng đột biến, có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, bao gồm ung thư dạ dày, ung thư vú và ung thư đại trực tràng.
Người ta cho rằng lượng đường trong máu và insulin cao hơn là những yếu tố dẫn đến nguy cơ ung thư. Insulin đã được chứng minh là có khả năng kích thích sự phân chia tế bào, hỗ trợ sự phát triển và lây lan của các tế bào ung thư và khiến chúng khó loại bỏ hơn.
Ngoài ra, lượng insulin và glucose trong máu cao có thể gây viêm trong cơ thể. Về lâu dài, điều này có thể dẫn đến sự phát triển của các tế bào bất thường và dẫn đến ung thư.
Đây có thể là lý do tại sao những người mắc bệnh tiểu đường - một tình trạng đặc trưng bởi lượng đường huyết và insulin cao - có nguy cơ mắc một số loại ung thư cao.
Thịt chế biến sẵn
Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) coi thịt đã qua chế biến là chất gây ung thư. Thịt đã qua chế biến bao gồm xúc xích, giăm bông, thịt xông khói, chorizo, xúc xích Ý và một số loại thịt nguội... Nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ các sản phẩm thịt đã qua chế biến và sự gia tăng nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng.
Một nghiên cứu lớn đã cho thấy, những người ăn lượng lớn thịt chế biến sẵn có nguy cơ ung thư đại trực tràng tăng 20–50% so với những người ăn rất ít hoặc không ăn loại thực phẩm này.
Theo các thống kê về bệnh ung thư trên toàn cầu, mỗi năm trên thế giới có khoảng 34.000 ca tử vong do ung thư liên quan đến việc tiêu thụ các sản phẩm thịt chế biến. Dù tỉ lệ gây ung thư của thịt chế biến với các thói quen khác khá nhỏ nhưng chúng vẫn rất nguy hiểm. Từ lâu, loại thịt này đã được WHO phân vào nhóm 1 - nhóm có đầy đủ bằng chứng có thể gây ung thư cho con người.
Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc WHO cũng cho biết: Nếu mỗi người tiêu thụ 50g thịt chế biến sẵn hàng ngày (tương đương với khoảng 4 miếng thịt xông khói hoặc 1 chiếc xúc xích) thì nguy cơ ung thư đại trực tràng sẽ tăng lên khoảng 18%.
Thức ăn nấu ở nhiệt độ quá cao
Chế biến thực phẩm với các hình thức, chẳng hạn như nướng, chiên, áp chảo, có thể tạo ra các hợp chất có hại như amin dị vòng (HA) và các sản phẩm glycat hóa bền vững (AGEs)
Sự tích tụ quá mức của các hợp chất có hại này có thể gây viêm và có thể thúc đẩy sự phát triển của ung thư và các bệnh khác. Một số loại thực phẩm, chẳng hạn như thực phẩm động vật giàu chất béo và protein rất có thể tạo ra các hợp chất có hại này khi chịu nhiệt độ cao. Chúng bao gồm thịt - đặc biệt là thịt đỏ - một số loại pho mát, trứng chiên, bơ, bơ thực vật, pho mát kem, sốt mayonnaise, dầu và các loại hạt.
Để giảm thiểu nguy cơ ung thư, hãy tránh thức ăn bị cháy và chọn các phương pháp nấu ăn nhẹ nhàng hơn, chẳng hạn như hấp, hầm hoặc luộc.
Sản phẩm bơ sữa
Các sản phẩm từ bơ sữa rất giàu dinh dưỡng, hương vị hấp dẫn và tiện lợi khi được sử dụng để thay thế bữa ăn thông thường. Tuy nhiên, một số nghiên cứu quan sát đã chỉ ra rằng tiêu thụ nhiều sữa có thể làm tăng nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt. Các giả thuyết cho rằng, những phát hiện về ảnh hưởng của sữa nguyên chất đến nguy cơ ung thư này là do sự gia tăng lượng canxi, yếu tố tăng trưởng giống insulin 1 (IGF-1) hoặc hormone estrogen từ bò mang thai - tất cả đều có liên quan yếu đến ung thư tuyến tiền liệt.
Ngoài ra, việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm có nguồn gốc bơ, sữa dễ dẫn đến cơ thể béo phì. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, thừa cân hoặc béo phì đều có liên quan đến tăng nguy cơ ung thư. Béo phì có thể làm tăng nguy cơ ung thư theo ba cách chính:
- Chất béo dư thừa trong cơ thể có thể gây hiện tượng rối loạn insulin. Kết quả là, các tế bào của bạn không thể hấp thụ glucose đúng cách, điều này khiến các tế bào phân chia nhanh hơn.
- Những người béo phì thường có nồng độ cytokine gây viêm trong máu cao hơn, gây viêm mãn tính và khiến các tế bào phân chia.
- Tế bào mỡ gây tăng nồng độ estrogen, làm tăng nguy cơ ung thư vú và ung thư buồng trứng ở phụ nữ sau mãn kinh.
Các nghiên cứu y khoa đã chứng minh rằng ung thư là một căn bệnh phức tạp, không phải do một loại thực phẩm nào gây ra hoặc vì một lý do cụ thể nào. Vì thế, để ngăn ngừa ung thư, mỗi người cần phải duy trì một lối sống khoa học một cách toàn diện, không chỉ cần thay đổi chế độ ăn uống cân bằng mà còn phải có thói quen và thái độ sống đúng đắn hơn.
Theo Healthline