Suy giáp là một loại bệnh nội tiết, trong đó chức năng tuyến giáp bị rối loạn khiến cơ quan này không sản sinh đủ hormone như thyroxine, T3, T4 - thứ rất cần thiết cho quá trình trao đổi chất của cơ thể. Người mắc bệnh suy giáp có thể bị hạ canxi máu, ảnh hưởng lớn đến tim, hệ thần kinh và quá trình điều tiết nhiệt lượng trong cơ thể.
Suy giáp không phải là một căn bệnh dễ điều trị, và chế độ ăn hàng ngày cũng ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình điều trị của bệnh nhân. Một vài chất dinh dưỡng có thể tác động đáng kể tới chức năng tuyến giáp, và một số loại thực phẩm lại ức chế khả năng hấp thụ các hormone thay thế mà bạn cần trong quá trình điều trị suy giáp.
Áp dụng chế độ ăn lành mạnh là một cách giúp bạn cải thiện bệnh tình của mình. Dưới đây là 9 loại thực phẩm mà bệnh nhân suy giáp nên hạn chế tiêu thụ hoặc tránh xa.
Thực phẩm chứa đậu nành (đậu nành luộc, đậu phụ, miso...)
Trong đậu nành có chứa isoflavone - một hợp chất có khả năng tác động tiêu cực đến tuyến giáp. Một số nhà nghiên cứu tin rằng, ăn quá nhiều đậu nành có thể làm tăng nguy cơ mắc suy giáp. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu xuất bản trên Scientific Reports vào tháng 3/2019, đậu nành không ảnh hưởng gì đến hormone tuyến giáp và sự gia tăng hormone gây kích thích tuyến giáp cũng là rất nhỏ.
Dù vậy, một vài nghiên cứu khác cũng chỉ ra việc tiêu thụ đậu nành có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ thuốc chữa tuyến giáp. Vì thế, bạn chỉ nên uống thuốc sau ít nhất 4 tiếng ăn đậu nành.
Rau họ cải (bông cải xanh, súp lơ…)
Các loại rau họ cải, chẳng hạn như bông cải xanh và bắp cải, chứa rất nhiều chất xơ và các chất dinh dưỡng khác. Tuy nhiên, chúng có thể can thiệp đến quá trình sản xuất hormone tuyến giáp nếu bạn bị thiếu i-ốt. Do đó, bạn nên hạn chế ăn cải Brussel, bắp cải, súp lơ, cải xoăn, củ cải, cải chíp…
Nhiều nghiên cứu cho thấy việc ăn những loại rau này có thể cản trở tuyến giáp sử dụng i-ốt - thứ rất cần thiết để tuyến giáp hoạt động bình thường. Tuy nhiên, theo Mayo Clinic, cần tới một lượng lớn rau họ cải mới có thể thực sự tác động đến việc hấp thụ i-ốt.
Bệnh nhân suy giáp và thiếu i-ốt vẫn có thể ăn những loại rau họ cải này, nhưng phải nấu chín hoàn toàn để giảm thiểu tác động của những loại rau này lên tuyến giáp. Ngoài ra, bạn cũng không nên ăn những loại rau này quá 140g/ngày.
Thực phẩm chứa gluten (bánh mì, mì Ý, gạo…)
Theo Ruth Frechman - chuyên gia dinh dưỡng, phát ngôn viên của Học viện Dinh dưỡng tại Los Angeles, bệnh nhân suy giáp nên hạn chế ăn gluten - một loại protein có trong thực phẩm đã qua xử lý như lúa mì, lúa mạch, lúa mạch đen và các loại ngũ cốc khá. Nếu bạn mắc bệnh Celiac, gluten có thể gây kích ứng ruột non và cản trở việc hấp thụ các loại thuốc thay thế hormone tuyến giáp.
Một nghiên cứu công bố trên tạp chí Endocrine Connections vào tháng 5/2017 đã chỉ ra, suy giáp và bệnh Celiac thường xuất hiện cùng nhau. Hiện tại, chưa có nghiên cứu nào chứng minh chế độ ăn không gluten có thể chữa bệnh suy giáp, nhưng có thể đem tới một vài lợi ích nhất định cho các nữ bệnh nhân mắc suy giáp.
Nếu vẫn muốn ăn gluten, hãy chọn các loại bánh mì, mì Ý, gạo… làm từ ngũ cốc nguyên hạt. Những thực phẩm này vẫn giàu chất xơ và các chất dinh dưỡng khác, giúp cải thiện tình trạng táo báo - một triệu chứng phổ biến của bệnh suy giáp. Bên cạnh đó, bạn nên uống thuốc khoảng vài tiếng trước hoặc sau khi ăn thực phẩm giàu chất xơ, nhằm tránh ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc.
Thực phẩm giàu chất béo (bơ, thịt, đồ chiên rán…)
Theo Stephanie Lee - Phó trưởng khoa Nội tiết, dinh dưỡng và tiểu đường tại Trung tâm Y tế Boston, chất béo có thể gây cản trở đến khả năng hấp thụ các loại thuốc thay thế hormone tuyến giáp.
Chất béo còn có thể ảnh hưởng đến khả năng sản xuất hormone của tuyến giáp. Một số chuyên gia chăm sóc sức khỏe khuyến cáo, bạn nên loại bỏ hoàn toàn thực phẩm chiên rán và các sản phẩm chứa nhiều chất béo như bơ động vật, mayonnaise, bơ thực vật, thịt mỡ…
Thực phẩm nhiều đường
Bệnh suy giáp có thể làm chậm lại quá trình trao đổi chất của cơ thể, khiến bạn dễ lên cân nếu không cẩn thận. “Bạn nên tránh đồ các loại đồ ăn chứa nhiều đường bởi chúng chứa nhiều calo mà không có chất dinh dưỡng gì”, chuyên gia dinh dưỡng Frechman nói.
Đồ ăn chế biến sẵn (đồ đóng hộp, thực phẩm đông lạnh…)
“Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa rất nhiều muối, trong khi bệnh nhân suy giáp cần tránh ăn nhiều muối”, chuyên gia Frechman cảnh báo. Tuyến giáp hoạt động yếu có thể làm tăng nguy cơ mắc cao huyết áp, và việc ăn quá nhiều muối cũng dẫn đến điều tương tự.
Bạn nên đọc kỹ nhãn dán “Thành phần dinh dưỡng” trên các túi thực phẩm chế biến sẵn và đồ đóng hộp để chọn loại thực phẩm có lượng muối thấp nhất. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, những người bị cao huyết áp nên giới hạn lượng muối tiêu thụ không quá 1,5g/ngày.
Chất xơ dư thừa từ đậu hạt và rau xanh
Chất xơ là thứ rất cần thiết cho cơ thể, nhưng việc ăn quá nhiều chất xơ có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị suy giáp. Theo khuyến cáo về ăn uống của chính phủ Mỹ, một người trưởng thành dưới 50 tuổi chỉ nên ăn 25-38g chất xơ mỗi ngày. Nếu tổng lượng chất xơ từ các loại ngũ cốc, rau xanh, hoa quả, đậu hạt… trong bữa ăn vượt quá mức cho phép, hệ tiêu hóa và khả năng hấp thụ các loại thuốc thay thế hormone tuyến giáp sẽ bị ảnh hưởng.
Cà phê
Các nhà khoa học đã phát hiện chất caffeine trong cà phê có khả năng ngăn chặn sự hấp thụ thuốc thay thế hormone tuyến giáp. “Những người đang dùng thuốc chữa tuyến giáp mà uống cà phê vào bữa sáng sẽ khiến cho nồng độ hormone tuyến giáp trở nên khó kiểm soát, gây khó khăn cho bác sĩ.”, bác sĩ Lee cho biết. Bà cũng khuyên mọi người nên uống thuốc với nước lọc, cũng như chỉ uống cà phê sau ít nhất 30 phút uống thuốc.
Đồ uống có cồn
Đồ uống có cồn sẽ phá hủy mức nồng độ hormone tuyến giáp trong cơ thể lẫn khả năng sản sinh hormone của tuyến giáp, theo một nghiên cứu trên tạp chí Indian Journal of Endocrinology and Metabolism. Chất cồn ảnh hưởng tiêu cực đến tuyến giáp và ức chế khả năng sử dụng hormone tuyến giáp của cơ thể. Do đó, người mắc suy giáp nên ngừng uống hoàn toàn đồ uống có cồn.
(Theo Everyday Health)