Nguồn cảm hứng thiết kế
Đặt tại một địa điểm cách Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 7 tiếng di chuyển bằng xe buýt và phà đường dài, thị trấn Châu Đốc thơ mộng đã hiện ra êm đềm bên cạnh dòng sông Mê Kông.
Nhìn theo một cách tổng quan, hầu hết những ngôi nhà ở đây đều được xây dựng với những cột đá hoặc bê tông làm phần chống, nối tiếp phía trên là những khung gỗ chắc chắn định hình không gian trong nhà và cuối cùng được bao bọc bởi những lớp tôn mỏng nhẹ.
Toàn bộ khung cảnh ngôi nhà nhìn từ phía ngoài
Do đặc thù của môi trường thiên nhiên khắc nghiệt nơi đây, các ngôi nhà đều được xây với phần cột cao hơn để tránh nước lũ và phù hợp với văn hóa. Với phong cách sống ngồi bệt trên sàn nhà, có thể thấy được phần nào nếp sống cũng như sự gần gũi của người dân vùng miền Tây sông nước.
Kiến trúc mang đậm nét văn hóa địa phương
Một mặt trái ngược ở trong cấu trúc cũ của ngôi nhà, đó là phần lớn người dân khu vực này đều không sử dụng phần không gian tầng 1 do ảnh hưởng từ nước lũ. Chính vì thế, nó đã trở thành nơi chứa rác thải hoặc những đồ vật không còn sử dụng. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến tính thẩm mỹ của ngôi nhà và đặc biệt còn gây ô nhiễm môi trường sống xung quanh, hơn nữa khiến cho ngôi nhà mất đi một phần không gian sống. Những ngôi nhà thì lại có trần quá thấp, thiếu hệ thống cách nhiệt và khả năng thông gió kém do cửa sổ quá nhỏ. Tất cả những điều trên đã góp phần khiến cho chất lượng sống của người dân trở nên tồi tệ hơn.
Hình ảnh ngôi nhà trước khi được "F5" hoàn toàn
Tuy nhiên phần khung kiến trúc cũ của ngôi nhà cũng đã thể hiện được sự thông minh của người dân khi phải "sống chung với lũ" suốt nhiều năm liền. Và đó cũng chính là điều mà kiến trúc sư cần phải gìn giữ khi bắt tay vào phù phép cho ngôi nhà.
Kiến trúc sư người Nhật Bản Shunri Nishizawa đã rất hào hứng khi thấy cấu trúc ban đầu của ngôi nhà: "Chúng tôi cảm thấy nguồn tham vọng rất hấp dẫn khi lần đầu đến thăm kiến trúc ban đầu của họ. Chúng tôi đã cố gắng đáp ứng theo phong cách sống phong phú với nguồn ánh sáng mặt trời vô tận, thật nhiều cây xanh và được thông gió tự nhiên."
Kiến trúc độc đáo nhưng vẫn giữ được nét văn hóa truyền thống
Với những thử thách được đặt ra cho nhà thiết kế, mục tiêu chính của họ là phải tận dụng tốt những vật liệu, kỹ thuật mộc và phương pháp xây dựng của người dân địa phương.
Khoảng không gian mở của ngôi nhà gắn kết trực tiếp môi trường bên trong và bên ngoài
Điểm độc đáo đầu tiên, đó là những bức tường phía trong của ngôi nhà đã được hoán đổi với các vách ngăn bằng kim loại có thể di chuyển dễ dàng, thuận tiện mở ra các không gian mới cho phép gia đình có thể di chuyển tự do trong không gian sống, tạo ra một môi trường sống "gắn kết và rộng rãi".
Vách ngăn có thể mở ra đóng vào linh hoạt, tạo ra không gian mở cho ngôi nhà
Mái nhà cũng được đảo hướng dốc truyền thống, sẽ tạo thành hình dạng cánh bướm khi các tấm tôn được đẩy ra bên ngoài. Thiết kế này giúp tăng tính kết nối trực quan giữa không gian trong và ngoài ngôi nhà, có thể nhìn thấy được toàn cảnh thiên nhiên và cuộc sống phía xa.
Phần mái nhà "cánh bướm" cực độc đáo
Với mục tiêu tận dụng tốt những vật liệu cũng như kỹ thuật mộc của người dân địa phương, các bức tường bao quanh được đúc từ bê tông được thiết kế với những nét chạm nổi với hoa văn tre đan, mô phỏng hoàn hảo kỹ thuật thủ công của vùng đất Châu Đốc.
Kiến trúc sư Nishizawa cho rằng: "Đó là một điểm nhấn quan trọng với chúng tôi trong việc bảo tồn truyền thống vùng miền và tinh thần văn hóa bên trong ngôi nhà."
Những bức tường được mô phỏng theo phong cách tre đan truyền thống của địa phương
Những bức tường được mô phỏng theo phong cách tre đan truyền thống của địa phương
Các không gian xung quanh ngôi nhà đều mang một vẻ hoài cổ với rất nhiều cây xanh được đặt khắp nơi, khiến toàn bộ môi trường sống trở nên dễ chịu và hài hòa hơn.
Cây xanh phủ mát cả không gian ngôi nhà
Không gian sống cực rộng rãi nhưng vẫn đem lại cảm giác gần gũi, ấm áp
Cây xanh phủ mát tất cả không gian ngôi nhà, từ bên trong ra bên ngoài
Đối lập với tông màu trầm ấm phía trong, nhìn từ bên ngoài "Nhà ở Châu Đốc" vẫn khoác lên mình vẻ xanh mát, hòa vào với khung cảnh thiên nhiên bát ngát ở vùng đất An Giang thơ mộng. Đây được xem là công trình cải tạo vừa khiến ngôi nhà lột xác hoàn toàn, nhưng vẫn giữ được những nét truyền thống sẵn có của địa phương.
Nhìn từ phía ngoài, ngôi nhà vẫn vô cùng khớp với khung cảnh thiên nhiên miền Tây sông nước
Ảnh: Hiroyuki Oki