Bệnh tiểu đường loại 2 xảy ra khi tuyến tụy không sản xuất đủ insulin, cản trở khả năng chuyển hóa đường, khiến lượng đường tích tụ trong máu.
Các chuyên gia chỉ ra rằng sự gia tăng của các trường hợp mắc bệnh tiểu đường loại 2 có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của người dân, làm tăng gánh nặng kinh tế cho cá nhân, gia đình, xã hội cũng như hệ thống chăm sóc sức khỏe.
Theo đó, chất lượng đồ ăn và thành phần trong các loại thực phẩm được coi là một trong những yếu tố nguy cơ chính của tiểu đường loại 2. Bởi vì chế độ ăn uống kém lành mạnh có thể làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì.
Một nghiên cứu mới đây được công bố trên tạp chí Nature Medicine chỉ ra rằng việc ăn quá nhiều các sản phẩm ngũ cốc tinh chế, cùng với việc ăn quá ít ngũ cốc nguyên hạt đang thúc đẩy sự gia tăng các trường hợp mắc bệnh tiểu đường loại 2 mới trên toàn thế giới.
GS.TS Dariush Mozaffarian, chuyên gia dinh dưỡng tại Đại học Tufts, Boston, Mỹ cho biết: “Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy chất lượng carbohydrate kém lành mạnh là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tiểu đường loại 2".
Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hiện nay, mọi người cũng đang tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ và thịt đã qua chế biến, chẳng hạn như thịt xông khói, xúc xích và những thực phẩm tương tự. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng 3 yếu tố bao gồm: ăn quá ít ngũ cốc nguyên hạt; ăn quá nhiều ngũ cốc tinh chế và ăn quá nhiều thịt đã qua chế biến là nguyên nhân chính gây ra hơn 14 triệu trường hợp mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng hơn 60% trường hợp mắc bệnh tiểu đường loại 2 do chế độ ăn uống không lành mạnh. Điển hình là 4 thói quen ăn uống kém lạnh mạnh được nhiều người ưa thích như:
- Ăn quá nhiều ngũ cốc tinh chế.
- Ăn quá nhiều thịt đỏ.
- Ăn quá nhiều thịt đã qua chế biến.
- Uống quá nhiều đồ uống có đường.
Ngoài ra, việc không ăn đủ rau củ quả (chất xơ), bỏ qua các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt và sữa chua cũng được cho là nguyên nhân gây ra các ca mắc tiểu đường loại 2 mới.
Trên thực tế, nghiên cứu ước tính 7/10 trường hợp mắc bệnh tiểu đường loại 2 đều có liên quan đến việc lựa chọn thực phẩm kém lành mạnh.
GS Mozaffarian nói thêm: “Những phát hiện mới này cho thấy tầm quan trọng trong việc cải thiện chế độ dinh dưỡng để giảm thiểu gánh nặng do bệnh tiểu đường gây ra".
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng ăn quá nhiều thực phẩm không lành mạnh là nguyên nhân dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2. Thực phẩm không lành mạnh có tác động lớn đến sức khỏe hơn là việc ăn ít các thực phẩm lành mạnh.
Nhóm nghiên cứu cũng đã tổng hợp chế độ ăn uống của 184 quốc gia trong vòng 28 năm (từ năm 1990 đến năm 2018) và nhận thấy so với năm 1990, năm 2018 có thêm 8,6 triệu trường hợp mắc tiểu đường loại 2, nguyên nhân là do có chế độ ăn uống kém lạnh mạnh.
Theo đó, người dân ở các quốc gia như Ba Lan, Nga, các quốc gia ở khu vực Đông Âu, Trung Âu và khu vực Trung Á, nơi chế độ ăn uống kém lành mạnh, chủ yếu khoai tây, thịt đỏ và thịt chế biến sẵn có tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường loại 2 cao hơn.
Colombia, Mexico và các quốc gia khác ở Mỹ Latinh cũng có số lượng ca mắc tiểu đường loại 2 cao. Nguyên nhân được cho là do các loại đồ uống có đường và thịt chế biến sẵn, cũng như chế độ ăn ít ngũ cốc nguyên hạt.