Theo The New York Times (NYT-Mỹ), mới đây, các nhà khoa học Trung Quốc đã tìm thấy những dấu hiệu di truyền của virus trong các giọt bắn trong không khí, nhiều trong số đó có đường kính nhỏ hơn 1/10.000 inch, tạo thêm bằng chứng cho thấy SARS-CoV-2 có thể lây lan qua không khí.
Điều này trước đây đã được chứng minh trong phòng thí nghiệm nhưng giờ đây, nhóm các nhà khoa học Trung Quốc đã tiến hành nghiên cứu trong điều kiện thực tế. Tại hai bệnh viện ở Vũ Hán, họ đã thu được những giọt bắn nhỏ chứa dấu hiệu di truyền của virus trong không khí.
Kết quả nghiên cứu của họ đã được công bố trên tạp chí khoa học Nature hôm 27/4 vừa qua.
Tuy nhiên, chưa rõ liệu virus trong các mẫu mà họ thu thập có lây nhiễm hay không nhưng những giọt nhỏ li ti được tạo ra qua hơi thở và nói chuyện có thể lơ lửng trong không khí và bị người khác hít vào.
"Những giọt bắn đó sẽ lơ lửng trong không khí trong ít nhất hai giờ", Linsey Marr, Giáo sư về kỹ thuật môi trường và dân sự tại Đại học Công nghệ Virginia nói. "Điều này chứng tỏ mạnh mẽ rằng, có khả năng [SARS-CoV-2] lây lan trong không khí".
Bà Marr và nhiều nhà khoa học khác nhận định, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy SARS-CoV-2 có thể lây lan qua các giọt bắn li ti. Trong khi đó, Tổ chức Y tế Thế giới WHO luôn cho rằng, dịch bệnh này chủ yếu lây lan qua những giọt bắn lớn, không tồn tại trong không khí quá lâu hoặc do tiếp xúc với bề mặt chứa virus.
Tuy nhiên, phát hiện mới của các nhà khoa học Trung Quốc vẫn chưa giải quyết triệt để vấn đề: Dù RNA của SARS-CoV-2 tồn tại trong các giọt bắn nhưng họ vẫn chưa thể xác nhận virus này còn khả năng lây nhiễm hay không hoặc đây chỉ là những mảnh virus vô hại.
"Đây là bản sao của virus còn sống", Harvey V. Finber, lãnh đạo Ủy ban thường trực về các bệnh truyền nhiễm mới xuất hiện và các mối đe dọa sức khỏe thế kỷ 21, Viện hàn lâm khoa học Mỹ đặt câu hỏi. "Liệu bạn có thể nuôi cấy virus này trong không khí không?".
Vào tháng 2 và tháng 3, các nhà khoa học đã thu thập các mẫu tại Bệnh viện Nhân dân thuộc Đại học Vũ Hán và một bệnh viện cabin vuông, được sử dụng để cách ly và điều trị bệnh nhân nhiễm Covid-19 thể nhẹ. Họ cũng lấy mẫu không khí ở các khu vực công cộng của Vũ Hán, bao gồm một tòa nhà chung cư, siêu thị và hai cửa hàng.
Trong không khí ở các phòng bệnh cách ly hoặc phòng bệnh ở những bệnh viện, có hệ thống thông gió tốt, rất ít virus được phát hiện. Tuy nhiên, ở khu vực không thông gió như nhà vệ sinh, mật độ virus rất cao.
Giáo sư Mar nói: "Ở một mức độ nào đó, điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tránh các không gian nhỏ, kín mít".
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện sự hiện diện của virus trong không khí - nơi các nhân viên cởi bỏ quần áo bảo hộ, cho thấy rằng virus dính vào quần áo có thể bị đẩy ngược vào không khí. Sau khi các quy trình làm sạch nghiêm ngặt hơn được thực hiện trong bệnh viện, mật độ virus đã giảm đáng kể.
Dữ liệu từ Vũ Hán tương tự như phát hiện của Trung tâm Y tế Đại học Nebraska , nơi các nhà nghiên cứu cũng đã phát hiện ra RNA SARS-CoV-2 trong không khí và trên bề mặt căn phòng. Nghiên cứu, vẫn còn trong giai đoạn đánh giá trước khi xuất bản, không xác định kích thước của các giọt bắn. Tuy nhiên, RNA của virus xuất hiện ở nhiều bề mặt như dưới gầm giường và trên bệ cửa sổ, cho thấy những giọt bắn nhỏ lơ lửng khắp các gian phòng.
Báo cáo của các nhà nghiên cứu ở Nebraska cũng chưa thể khẳng định, liệu virus này có lây nhiễm hay không.
Trong nghiên cứu ở Vũ Hán, không phát hiện virus ở hầu hết các nơi công cộng, bao gồm tòa chung cư và siêu thị, nhưng một mức độ virus nhất định đã được phát hiện ở các khu vực đông đúc bên ngoài một trong các bệnh viện và cửa hàng. Giáo sư Marr cho biết, bà tính toán rằng phải mất khoảng 15 phút để một người hít phải một hạt virus.
"Thật thú vị khi số lượng có thể đo được," bà nói. "Tôi nghĩ rằng điều này thêm bằng chứng tốt về việc tránh xa đám đông".