Tại Việt Nam, có lẽ không thể không nhắc đến sự phổ biến của các môn võ đánh đứng (Taekwondo, Karate, Vovinam, Boxing, Muay Thai...).
Đặc biệt với nhiều HLV hoặc lò võ vì muốn nhanh chóng tạo ra võ sĩ MMA, họ đã cố theo đuổi một thứ gọi là "striking/Grappling for MMA" để rút ngắn thời gian đào tạo nền tảng mà nhảy thẳng vào việc huấn luyện MMA cho đại chúng.
Tuy nhiên, theo ý kiến riêng, tác giả xin khẳng định rằng trên đời không có cái gì gọi là Striking/Grappling cho MMA cả. Bởi nếu gọi nó là Striking/Grappling CHO MMA, thì khái niệm này hoặc quá mông lung, hoặc quá dễ để nhận vơ để có thể khiến cho người tập hiểu đúng và đủ về việc phối kỹ năng trong MMA.
"... Cho MMA" thực sự là gì? Chúng có khuôn mẫu nào hay không?
Vì môn võ MMA vẫn còn mang nặng tính chất thể thức hơn là một môn võ riêng, việc nhảy xổ vào tập MMA mà không phát triển một nền tảng cụ thể trước gần như là một điều ấu trĩ.
Và cũng vì thế, việc tách rời những kỹ năng ra và gán cho chúng cái mác "Cho MMA" là hoàn toàn vô căn cứ và đậm tính may rủi.
Hãy liên tưởng MMA cũng giống như một món sinh tố hoa quả xay và các môn võ đơn lẻ giống như những loại nước hoa quả thông thường. Như vậy, trước khi muốn làm ra một món sinh tố phù hợp, chúng ta phải xem giỏ nguyên liệu có những gì. Bạn không thể làm ra món sinh tố dâu chuối nếu bạn chỉ có dâu.
Striking for MMA qua góc nhìn về Khabib Nurmagomedov
Nhìn vào Khabib Nurmagomedov, võ sĩ thi đấu đậm chất Wrestling duy nhất thành công trong thời hiện đại từng được khen ngợi hết lời về khả năng striking của anh. Tuy nhiên, trên thực tế, nếu mổ xẻ ra, kỹ năng striking của Khabib chỉ gói gọn trong các kỹ thuật rút ngắn cự ly và kỹ thuật đánh đổi đòn trong cự ly "in the pocket".
Trong đó, kỹ năng close distance là dùng để hoàn thiện khả năng áp sát cho những cú shoot in takedown, còn kỹ năng đổi đòn "in the pocket" là kỹ năng trám dùng để Khabib tẩu thoát hoặc tiếp tục gây áp lực sau những pha shoot in thất bại.
Với Khabib, vì kỹ năng vật của anh có thể nói là tốt nhất trong lịch sử MMA thế giới, do đó, anh chỉ dùng Boxing như một công cụ để "trám" vào những lỗ hổng của lối Wrestling thuần túy.
Một điểm nữa khiến Khabib có lợi thế trong striking chính là vì đối thủ của anh ai cũng sợ bị vật hơn là sợ bị đấm. Đó là lý do vì sao ai đối đầu với Khabib cũng có xu hướng thủ tay thấp đề phòng để sprawl, hoặc cố gắng di chuyển liên tục và bị Khabib bắt bài được nhịp di chuyển. Rõ ràng đối đầu với một võ sĩ có khả năng vật tốt như Khabib, điều tiên quyết phải là làm mọi cách để tránh được mặt sàn.
Như vậy, striking for MMA của Khabib chỉ là những mảng kỹ năng rất nhỏ của Boxing để bù đắp cho nền tảng Wrestling quá tuyệt vời từ Khabib.
Nếu vậy, với những võ sĩ có nền tảng vật chưa tốt như Khabib, họ phải phối như thế nào cho hợp lý? Họ đâu thể dùng một khuôn striking MMA nào có sẵn để bỏ vào trong tủ kỹ năng và nhắm mắt cầu nguyện rằng chúng ăn khớp với trình độ của họ.
Grappling for MMA qua góc nhìn về Conor McGregor, Israel Adesanya
Về vấn đề "Grappling for MMA", mình sẽ chọn Conor McGregor và Israel Adesanya làm hình mẫu, bởi họ là những striker thuần túy của MMA. Đặc biệt, Israel Adesanya hoàn toàn là một Kickboxer xuất sắc trước khi quyết định chuyển sang đấu trường võ tổng hợp.
Kỹ năng vật của 2 tay đấm này rất đơn giản, chúng xoay quanh việc "get up" và đánh clinch. Với mục đích chính là để họ có thể xoay sở và tìm cách đứng dậy sau khi bị vật ngã, hoặc giúp họ ngăn chặn được các ý đồ vật của đối thủ khi đang ở trong tình huống áp sát, ôm ghì. (Kỹ thuật chống takedown là điều tiên quyết cho mọi võ sĩ MMA nên mình sẽ tạm bỏ qua vấn đề này).
Conor McGregor vào năm 2015 đã gây bất ngờ khi liên tục đứng dậy thành công sau khi bị Chad Mendes, một đô vật xuất sắc của UFC trong thời đó quật ngã. Để rồi chỉ vào 10 giây cuối cùng của hiệp 2, Chad Mendes sau hàng loạt những cú vật thành công đã cạn kiệt thể lực và để Conor McGregor KO.
Conor McGregor thể hiện kỹ năng đứng dậy xuất sắc trong trận đấu với Chad Mendes năm 2015. (Phút 5:45 là tiêu biểu)
Israel Adesanya thực sự cũng không khác Conor McGregor là mấy. Sự khác biệt có lẽ là nền tảng striking của Adesanya còn "khủng" hơn McGregor mà thôi. Lối grappling của Adesanya vẫn là tận dụng grappling phòng thủ.
Highlight của Adesanya cũng thể hiện rõ khả năng chống vật của anh
Để tìm ra thứ gọi là "... Cho MMA" các HLV và võ sĩ phải làm việc trực tiếp với nhau. Cùng nhau tìm ra những điểm khuyết và sở trường của võ sĩ để rồi viết ra một giáo án huấn luyện thích hợp trám hết các khuyết điểm còn lại.