Có bao giờ bạn nhận ra một mùi hương quen thuộc và bỗng chốc được gợi nhớ đến một ký ức từ xưa cũ? Mùi khổ qua hầm tỏa ra từ gian bếp cạnh nhà khiến bạn thèm một bữa cơm ngày Tết, hương nước hoa thoang thoảng khiến ký ức về một người thân thiết đã lâu không gặp cứ thế ùa về… Đó có lẽ là đặc quyền của mùi hương - thứ đặc quyền làm sống dậy ký ức.
Vượt khỏi không gian và thời gian, mùi hương dường như có lối đi của riêng nó. Mùi hương có thể khiến một tâm trí trống rỗng bỗng ngập tràn cảm xúc, mọi thứ trở nên sống động như thể bạn vừa có một chuyến du hành về quá khứ; điều mà cảnh vật, con người hay những món đồ kỷ niệm chưa chắc đã làm được.
Không phải ngẫu nhiên mà mùi hương lại có thể mang đến kết nối diệu kỳ giữa quá khứ với hiện tại. Một nghiên cứu về nostalgic smells (hoài niệm mùi hương) đã chỉ ra rằng, khi ký ức được gợi lại bằng mùi hương, hoạt động của não trong hệ thống Limbic (được thể hiện qua các phản ứng cảm xúc, lưu trữ ký ức và điều chỉnh hormone) có thể kích thích mạnh hơn hẳn so với lời nói. Nói cách khác, mùi hương hoạt động như một phương tiện biểu đạt của ký ức, và do đó làm cho ký ức trở nên sống động hơn.
Với sức ảnh hưởng mạnh mẽ của mình, mùi hương cũng đã trở thành một đề tài xuyên suốt trong các tác phẩm văn học, nghệ thuật. Nếu nhà văn người Đức Patrick Suskind có quyển tiểu thuyết trinh thám nổi tiếng mang tên Mùi Hương, truyền hình Hàn Quốc có bộ phim Cô Gái Thấy Mùi Hương từng rất được yêu thích, thì một lần nữa, mùi hương lại trở thành nguồn cảm hứng cho âm nhạc trong một dịp rất đặc biệt: Ngày Gia đình Việt Nam 28/06, qua MV “Mùi Tổ Ấm”, sáng tác mới nhất được công bố của nhạc sĩ Hứa Kim Tuyền, với phần thể hiện của ca sĩ Quân A.P.
Mỗi người hẳn sẽ có những định nghĩa riêng về “mùi tổ ấm”. Đó có thể là mùi thơm của bữa cơm, tấm áo, mùi nước lau sàn chanh sả dễ chịu làm dịu đi một buổi trưa hè oi bức… là những ký ức gắn kết mỗi người với gia đình, quê hương. Không dừng lại ở đó, mùi tổ ấm còn đi sâu vào tiềm thức, trở thành một hoài niệm cứ trở đi trở lại, không thôi sống động dù thời gian chảy trôi, dù ta ở xa hay gần tổ ấm. Những ký ức tưởng chừng đã chìm vào lãng quên được mùi hương khơi gợi lại, rõ ràng nhất hẳn là ký ức tuổi thơ - khi tâm hồn chúng ta vẫn còn vô tư, trong trẻo, không vướng bận áp lực cuộc sống.
Những người trẻ sinh ra và lớn lên trong gia đình nghèo khó ở nông thôn, khát vọng đổi đời luôn là những vì sao lấp lánh họ đuổi theo mỗi đêm trong giấc mơ của mình. Khi đã trưởng thành, đối mặt với gánh nặng cơm áo gạo tiền và khát khao trở nên thành công, giàu có, đôi khi người ta phải bỏ lại tổ ấm phía sau, gói ghém hành trang để bắt đầu con đường một con đường đầy hứa hẹn nhưng cũng lắm chông gai: rời “mùi nghèo” để chạm đến “mùi tiền”.
Nhưng thành thị đông đúc, xô bồ vốn không đủ chỗ để cả triệu người cùng tỏa sáng. Thế nên có nhiều người ra đi với giấc mơ đổi đời và trở về với hai bàn tay lấm lem. Xem “Mùi Tổ Ấm”, nhiều người có thể bắt gặp hình ảnh của chính mình và nhiều bạn bè đồng trang lứa, như nhân vật chính trong MV cùng người bạn của mình. Họ đã trải qua đủ mọi thăng trầm của cuộc mưu sinh vất vả, không thể cưỡng lại cám dỗ của “mùi tiền” để rồi bị gạ gẫm và rơi vào vòng xoáy lừa và bị lừa khi sập bẫy tuyển dụng của các công ty đa cấp “ma”, hay bỗng nhiên mất việc vì ảnh hưởng của làn sóng cắt giảm nhân sự. Khi tương lai trở nên mờ mịt, những người lao động đến từ tứ xứ như họ càng cô đơn, lạc lõng giữa thành phố hoa lệ.
Trong thời khắc yếu lòng đó, ký ức về tuổi thơ yên bình, được bao bọc bởi những mùi hương thân thuộc trở thành niềm an ủi, chỗ dựa lớn lao cho những tâm hồn xa rời tổ ấm. Cuối cùng thì, giữa bao nhiêu mùi giàu sang, phú quý ngoài kia, có mùi nào hơn mùi tổ ấm?
Trầy trật với giấc mơ đổi đời, nếm trải bao nhiêu mùi thành công - thất bại, hạnh phúc - khổ đau, đến cuối cùng, những người may mắn nhất là những người vẫn có một nơi để về, nơi có mùi tổ ấm của bữa cơm đạm bạc nhưng luôn có gia đình quây quần, có gian nhà mộc mạc nhưng gọn gàng, luôn thoang thoảng mùi hương chanh sả dễ chịu như xoa dịu những tâm hồn rã rời đầy thương tổn sau đủ mọi bươn chải cuộc đời.
Là một bản ballad nhẹ nhàng, da diết, MV “Mùi Tổ Ấm” với sự kết hợp giữa nhạc sĩ Hứa Kim Tuyền và ca sĩ Quân A.P mang đến câu chuyện về mùi hương được kể bằng giai điệu, ca từ sâu lắng và những thước phim mộc mạc rất “đời” mà bất cứ ai cũng sẽ tìm thấy chính mình trong đó. Trải qua những cung bậc cảm xúc của Mùi nghèo - Mùi tiền - Mùi đời - Mùi tổ ấm, người xem càng thổn thức khi nhớ về những khoảnh khắc ấm áp, hạnh phúc nhất khi được ngồi lại quây quần với cả gia đình trên sàn nhà thoang thoảng mùi chanh sả - hương thơm nhẹ nhàng mà khó quên, bình dị mà vô giá mang tên “mùi tổ ấm”.
Còn bạn, mùi tổ ấm trong bạn là gì?