Hồng xiêm - Trái cây ngon ngọt còn là thuốc chữa bệnh trong Đông y
Mỗi độ tháng 3 về, hồng xiêm lại vào mùa chín rộ. Hương thơm đặc trưng, vị ngọt ngào khó quên của loại quả này khiến nhiều người nô nức tìm kiếm, tranh thủ mua thắp hương, mua ăn... Giữa cuộc sống xô bồ xuất hiện vô vàn hoa quả nhập ngoại bắt mắt, loại quả quê mang tên hồng xiêm vẫn được người dân mua dùng như nâng niu một hồi ức đẹp cuộc sống miền quê xưa cũ.
Nhưng hồng xiêm không đơn giản là món trái cây tráng miệng ngon ngọt. Loại quả này hoàn toàn có thể làm thuốc chữa bệnh, dù ở dạng xanh hay chín. Đặc biệt không chỉ riêng thịt quả mà nhiều bộ phận khác cũng được tận dụng làm thuốc chữa bệnh siêu hay.
Theo lương y Vũ Quốc Trung (Hội Đông y Việt Nam), trong Đông y, hồng xiêm vị ngọt, tính mát, tác dụng dinh tân dịch, nhuận tràng, giải khát thường được dùng để trị táo bón và đại tiện khó khăn. Vỏ cây có tác dụng bồi bổ. Vỏ và quả xanh thường được sử dụng để trị sốt rét, tả, lỵ và tiêu chảy. Quả xanh còn được có tác dụng giải độc khi uống thuốc xổ quá liều. Hạt lợi tiểu và hạ sốt, chủ trị sốt cao và tiểu tiện không thông. Lá hồng xiêm già dùng để nấu lấy nước uống trị ho, cảm lạnh...
Nghiên cứu của y học hiện đại cho thấy, 100g hồng xiêm có tới 193mg potassium có khả năng giúp giảm huyết áp. Lượng vitamin B5, B6, B3, B1... có trong hồng xiêm giúp cho hệ thần kinh phát triển, chống mỏi mệt và giúp giấc ngủ được sâu hơn. Hồng xiêm còn là nguồn cung cấp phong phú tannin và polyphenolic – các chất có lợi cho đường tiêu hóa. Do đó giúp loại bỏ các chất thải từ dạ dày, làm sạch dạ dày, giảm tiêu chảy.
Thông tin trên trang Stycraze công nhận, trong 100g hồng xiêm chín có đến 52mg canxi, 193mg kali, cùng nhiều loại vitamin như vitamin A, B2, B3, B5, B6, C và 24g photpho. Ngoài ra, nó còn chứa polyphenol – một chất chống oxy hóa hiệu quả, có khả năng giúp cơ thể chống lại sự tấn công của virus, ký sinh trùng và vi khuẩn. Ăn 3-5 quả hồng xiêm chín mỗi ngày sẽ giúp hệ tiêu hóa làm việc trơn tru hơn và chữa táo bón tốt.
Hồng xiêm có thể chữa bệnh theo những cách nào?
Xét về công dụng trong Đông y lẫn Tây y, hồng xiêm đều có thể tận dụng làm thuốc chữa bệnh, bồi bổ sức khỏe. Ngoài việc tận dụng ăn trái cây đang mùa chính vụ để thưởng thức, chuyên gia "bật mí" một số bài thuốc cực hiệu nghiệm, siêu dễ làm từ loại quả này:
- Chữa tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa do ăn nhiều đạm và mỡ: Hồng xiêm xanh 15 – 20g, đem rửa sạch rồi sắc với 200ml nước còn lại 100ml. Mỗi lần dùng 50ml, ngày dùng 2 lần. Sử dụng bài thuốc sau khi ăn 15 phút và dùng uống liên tục trong vòng 3-5 ngày. Hoặc, vỏ thân cây hồng xiêm 6-10g đem rửa sạch và sắc với 250ml nước còn 100ml. Mỗi lần uống 50ml, ngày dùng 2 lần.
- Hạ thân nhiệt, lợi tiểu: 5g hạt hồng xiêm, 100g lá tre đem sắc với 450ml nước đến khi còn lại 150ml. Chia nước sắc thành 2 lần uống trong ngày và dùng khi thuốc còn nóng.
- Chữa táo bón: Ăn vài quả hồng xiêm chín (mỗi lần ăn 2 quả, ngày ăn 2 lần) liên tục trong vài ngày. Trường hợp táo bón nặng, có thể ăn 5-6 quả/ngày.
- Trị kiết lị: Vỏ cây, trái hồng xiêm xanh đem sắc lấy nước uống.
Lưu ý
Hồng xiêm dùng để tráng miệng cũng như có thể tận dụng làm thuốc nhưng cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:
- Tránh ăn quá nhiều quả hồng xiêm còn xanh do hoạt chất tannin trong quả có thể gây táo bón.
- Ngoài ăn trực tiếp, bạn có thể dùng hồng xiêm để chế biến các món ăn giàu dinh dưỡng như mứt, sinh tố...
- Hồng xiêm chứa lượng đường khá cao. Vì vậy bệnh nhân tiểu đường nên thận trọng khi bổ sung loại quả này.
- Không tự ý dùng các bài thuốc chữa bệnh từ hồng xiêm cho trẻ nhỏ, tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện, tránh những rủi ro không đáng có.
- Có thể chữa tiêu chảy bằng hồng xiêm xanh nhưng nếu tiêu chảy đi kèm máu hoặc thêm tình trạng buồn nôn, nôn... thì có thể là dấu hiệu của bệnh lý khác, nên đi khám để tìm ra nguyên nhân và điều trị kịp thời.