Cá là thực phẩm bổ dưỡng và được khuyến cáo nên tiêu thụ mỗi tuần ở khắp các quốc gia trên thế giới. Từ cá, người Việt có thể chế biến thành nhiều món ngon như chiên, kho, nướng, luộc... Tuy nhiên, không phải cách ăn cá nào cũng tốt, theo khuyến cáo của các chuyên gia sức khỏe hàng đầu, có một kiểu ăn cá có nguy cơ cao gây ung thư đó là cá nướng.
Cá nướng là loại cá có thể gây ung thư cho người ăn
Bàn về món cá nướng, PGS.TS Trần Đáng (nguyên Cục trưởng Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm, Bộ Y tế) cho hay, các món nướng bao gồm thịt nướng, cá nướng đều đem lại hương vị hấp dẫn, thơm ngon hơn. Tuy nhiên, đây lại là loại thực phẩm tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh rất cao.
Vị chuyên gia cho hay, khi chất đạm của cá được chế biến trên nhiệt độ cao sẽ tạo ra các amin thơm và tạo ra các hợp chất gây bệnh ung thư.
Trong sách "Hỏi - Đáp Dinh dưỡng & vệ sinh an toàn thực phẩm" mà Viện Dinh Dưỡng Quốc gia từng đăng tải, cũng cho thấy rằng:
- Khi nướng thịt hoặc cá trên than ở nhiệt độ 500-600 độ C, mỡ giọt xuống than hồng sẽ hình thành các phân tử hydrocarbon thơm đa vòng (PAH); đó là những chất gây ung thư.
- Nếu nướng trong lò, ở nhiệt độ 80-100 độ C, chất creatin (hoặc creatinin) trong thịt cá sẽ trở thành amin thơm dị vòng (HCA). Chất này khi vào tới gan thì biến thành chất độc, sau đó đi xuống ruột, tạo ra nguy cơ ung thư đại tràng.
- HCA thường nằm tại chỗ thịt cá bị cháy hay phần nước thịt cá tiết ra trong lúc nướng, nếu vì tiếc rẻ mà ăn thì sau một thời gian dài người ăn dễ có nguy cơ mắc ung thư. Cho nên, ăn thịt cá nướng, ăn đồ nướng thường xuyên tuy ngon miệng nhưng hậu quả thật khó lường.
Bên cạnh đó, theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO việc nướng thực phẩm đã được chứng minh rằng có thể sản xuất ra chất acrylamide - loại chất độc được WHO xếp loại vào nhóm 2A, nhóm "có thể gây ung thư trên người". Ngoài làm tăng nguy cơ ung thư, độc tính acrylamide đã được chứng minh có ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thống thần kinh và hệ thống sinh sản.
Ngoài cá nướng, những loại cá dưới đây cũng không nên ăn nhiều
1. Cá muối mặn
WHO đã liệt kê cá muối mặn kiểu Trung Quốc là món ăn có thể gây bệnh ung thư vòm họng. Lý do là bởi những thực phẩm được bảo quản bằng muối thường rất giàu nitrite, chỉ cần tiêu thụ 0,3 đến 0,5 gram nitrite cũng đủ gây ngộ độc và hơn 3 gram có thể gây tử vong.
Nitrite cũng có thể phản ứng với protein amin để tạo thành nitrosamine. Nitrosamine là một chất gây ung thư cực mạnh và là 1 trong 4 hóa chất gây ô nhiễm chính trong thực phẩm, có thể làm tăng nguy cơ hình thành các khối u ở hệ tiêu hóa.
2. Cá chiên
Sau khi chiên hoặc bị chiên nhiều lần, mỡ cá sẽ nhanh chóng bị oxy hóa, tạo thành benzopyrene và các chất có hại khác. Nếu ăn quá nhiều món ăn này, có thể làm bạn tăng nguy cơ suy tim hoặc ung thư thực quản.
3. Cá có chứa hàm lượng thủy ngân cao tuyệt đối không ăn
Thông thường, các loại cá to, cá biển sâu và cá sống lâu năm thường có hàm lượng thủy ngân cao hơn. Nếu chúng ta tiêu thụ một lượng nhỏ thủy ngân, cơ thể sẽ không có quá nhiều phản ứng bất lợi, nhưng thủy ngân có thể tích tụ trong cơ thể người, tiêu thụ lâu dài có nguy cơ ngộ độc thủy ngân.
Ngộ độc thủy ngân không chỉ làm tổn thương niêm mạc miệng mà còn có tác động làm ăn mòn đến đường tiêu hóa, thận và mao mạch. Khiến trẻ em cũng có thể gây tổn thương não.
4. Cá hoang dã
Cá hoang dã, có hình thù kỳ lạ được tìm thấy trong rừng sâu có thể tiêu thụ các vi khuẩn, tảo độc hoặc một số lượng lớn ký sinh trùng. Hơn nữa, chính chúng ta cũng không biết nó có gây độc hay không vì vậy tốt nhất không nên ăn những loại cá này.