Không khí lạnh ảnh hưởng tới đường hô hấp
Đang điều trị tại khoa Bệnh phổi mạn tính, Bệnh viện Phổi Trung ương, ông T (74 tuổi, tại Hà Nội) có tiên lượng nặng do xuất hiện đợt co thắt phế quản cấp trong đêm.
Người nhà ông T cho biết, đang trong đêm ông T khó thở, tím tái người, ngay lập tức được người nhà đưa vào viện cấp cứu. Nhờ được can thiệp thở máy kịp thời, ông T đã thoát khỏi đợt suy hô hấp cấp.
BS Vũ Văn Thành, Trưởng khoa Bệnh phổi mạn tính (Bệnh viện Phổi Trung ương) cho hay, trong khoảng 1 tuần gần đây thời tiết miền Bắc chuyển lạnh sâu do vậy số lượng bệnh nhân mắc các bệnh lý hô hấp nhập viện tăng ở tất các bệnh viện. Riêng tại khoa bệnh phổi mạn tính, số lượng bệnh nhân tới khám và điều trị tăng rõ rệt.
Trung bình khoa điều trị cho khoảng 200 bệnh nhân nội trú/tháng, trong tháng vừa rồi số lượng bệnh nhân tăng lên 130% (250 bệnh nhân phải điều trị).
Hiện khoa có khoảng 15 bệnh nhân thở máy không xâm nhập, số còn lại phải thở oxy. Trên 25% bệnh nhân nặng và nguy kịch, đặc biệt thời điểm tháng 10-11 (thời điểm giao mùa) số bệnh nhân nặng tăng.
BS Thành giải thích: "Thời tiết chuyển mùa là yếu tố nguy cơ đối với các bệnh lý đường hô hấp. Do phổi là cơ quan trực tiếp thông thương (giao lưu) với môi trường bên ngoài khi chúng ta hít thở. Tất cả những sự thay đổi bên ngoài môi trường đều ảnh hưởng tới phổi.
Đặc biệt, đối với các trường hợp có sức đề kháng kém như: người cao tuổi, trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, người có bệnh lý nền (bệnh lý mạn tính đường hô hấp – hen phế quản, phổi tắc nghẽn mạn tính, giãn phế quản, suy giảm miễn dịch)… dễ bị tổn thương khi thời tiết giao mùa".
Vì sao trời chuyển lạnh khiến cho các bệnh lý đường hô hấp gia tăng?
Thứ nhất, không khí lạnh trực tiếp đi vào cơ thể thông qua các cơ quan mũi, miệng.
Thứ 2, môi trường luôn có chứa rất nhiều chất độc hại: vô cơ, hữu cơ (khói, bụi), vi sinh… là những yếu tố không nhìn thấy. Ở các trường hợp có bệnh lý nền, các yếu tố bảo vệ giảm sút. Khi thời tiết lạnh việc bảo vệ tại chỗ giảm sút tăng nguy cơ bùng phát bệnh mạn tính, nhiễm trùng.
Bệnh nhân mắc các bệnh lý viêm đường hô hấp gia tăng, ảnh Ngọc Minh.
Đối với bệnh nhân có bệnh lý nền khi thời tiết chuyển nặng là yếu tố nguy cơ khiến cho tình trạng nhiễm trùng sẽ trầm trọng hơn.
BS Thành cho hay, đa phần các trường hợp tới khám phải nhập viện vào khoa đều đã nguy kịch, ví dụ như người già, trẻ con.
Tại khoa bệnh phổi mạn tính, khi bệnh nhân phải nhập viện nhẹ thì thở oxy, nặng phải thở máy. Đa số các bệnh nhân thoát đợt cấp ra viện, cũng có những bệnh nhân nặng phải đặt nội khí quản và có bệnh nhân tử vong.
Phòng bệnh là quan trọng nhất
Theo BS Thành, để phòng bệnh lý đường hô hấp, mọi người cần lưu ý những vấn đề sau:
Thứ nhất, đối với các trường hợp được chẩn đoán các bệnh lý nền cần phải quản lý bệnh tốt, theo sát chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Thứ 2, cần phải có chế độ dinh dưỡng hợp lý để nâng cao sức đề kháng. Đặc biệt, ở người cao tuổi thời điểm giao mùa cần phải ăn uống đầy đủ, nâng cao sức đề kháng.
Thứ 3, người cao tuổi thường thức dậy vào đêm không cẩn thận sẽ bị nhiễm lạnh có thể gây ra các nhiễm trùng đường hô hấp, đột quỵ, nhồi máu cơ tim rất nguy hiểm. Với trẻ nhỏ, thời điểm đêm cũng cần chú ý tránh để trẻ bị nhiễm lạnh gây viêm phổi.
Thứ 4, đối với bệnh nhân có bệnh lý nền và người không có bệnh lý nền trên 65 tuổi nên tiêm phòng vắc xin cúm nhắc lại hàng năm, tiêm phòng vi khuẩn phế cầu.
Thứ 5, khi thời tiết lạnh mọi người cần phải giữ ấm cơ thể, mặc ấm, đeo khẩu trang (tránh tác nhận lây qua đường hô hấp, giữ cho hơi thở ấm).
Thứ 6, ở những vùng quê thường xảy ra tình trạng sưởi ấm bằng cách đốt củi than gây ngộ độc và tử vong rất thương tâm. Lưu ý không sưởi bằng than đá, than củi.