Chuyện xảy ra vào năm 2012 tại Mexico, cô gái 20 tuổi tên là Karen Rodríguez bị 1 nhóm người bắt cóc tống tiền. Bọn chúng nhiều lần yêu cầu người nhà giao nộp tiền chuộc, nhưng ngay cả khi bà Miriam Martínez - mẹ của Karen - làm đúng như lời bọn chúng, thì Karen vẫn không thể toàn thây trở về. Mãi 2 năm sau đó, thi thể cô gái mới được phát hiện.
Chưa bao giờ ngừng hy vọng
Thời điểm ấy, những vụ xả súng, bắt cóc, thanh toán lẫn nhau xảy ra ở thành phố San Fernando, Mexico diễn ra như cơm bữa. Bởi vậy, bà Miriam quyết định tự tay đi tìm công lý cho cô con gái đã khuất của mình. Trong đó, hơn nửa số tội phạm liên quan đã bị tống vào tù không phải nhờ cảnh sát phá án, mà nhờ sự theo dõi tự thu thập chứng cứ không ngừng nghỉ của bà.
Hành trình của bà Miriam bắt đầu từ ngày 23/1/2012, khi Karen bị bắt cóc tại thành phố San Fernando, bang Tamaulipas. Theo đúng chỉ dẫn, chồng bà Miriam bỏ túi tiền ở gần 1 phòng khám và chờ con được thả ở nghĩa trang. Tuy nhiên, chúng đã nuốt lời.
Giao lộ nơi Karen bị bắt cóc
Do quá đau khổ, bà Miriam đã đánh liều hẹn gặp thành viên của Los Zeta, băng đảng Cartel địa phương tới thương lượng, vì cho rằng tổ chức này đứng đằng sau vụ bắt cóc. Suốt những năm qua, chúng thường bắt cóc người vô tội đòi tiền chuộc hoặc bổ sung lực lượng cho cuộc chiến giành địa bàn.
Trong buổi gặp, người của Los Zeta quả quyết rằng bà Miriam đã đổ oan cho chúng, nhưng lại hứa sẽ tìm giúp với tiền công 2.000 USD (tương đương 46,3 triệu đồng). Trong khi đối phương trao đổi qua điện đàm, bà nghe được có người gọi hắn bằng tên Sama. Sau khi thương lượng xong, bà Miriam thanh toán đủ cho chúng, nhưng chỉ sau 1 tuần, người của Los Zeta bỗng nhiên "bốc hơi".
Nhà hàng nơi bà Miriam gặp gỡ với thành viên Los Zeta ở San Fernando
Ít lâu sau, những kẻ khác tiếp tục gọi tới tự xưng là kẻ bắt cóc. Chúng nói chỉ cần khoảng 500 USD (tương đương 11,6 triệu đồng) là sẽ thả người. Tuy nghi ngờ, nhưng gia đình bà Miriam vẫn trả tiền. Sau mỗi lần tiền được chuyển đi, trong lòng người mẹ đáng thương lại nhen nhóm hy vọng rồi bị dập tắt phũ phàng.
Vài tuần sau, bà Miriam đã ly thân với chồng, chuyển đến sống cùng con gái lớn Azalea. Vào 1 buổi sáng, sau lần thanh toán cuối cùng, bà ngồi xuống cầu thang và nói với Azalea rằng Karen có lẽ sẽ không bao giờ trở lại, và rất có thể cô đã chết. Bà hứa sẽ săn lùng từng kẻ bắt cóc cho tới hơi thở cuối cùng. Miriam như trở thành 1 con người khác sau hôm ấy. Nỗi buồn trong bà trở thành quyết tâm, hy vọng nhường chỗ cho ý chí trả thù.
Bắt đầu điều tra từ một cái tên
Trong cuộc hẹn với người của Los Zeta, bà đã có được manh mối đầu tiên là tên của kẻ thủ ác. Trời không phụ lòng người, sau hàng giờ lục lọi Facebook của con gái, bà đã tìm thấy bức ảnh có tag tên Sama, người đàn ông trong ảnh cũng có thân hình dong dỏng cao và gương mặt nhẵn nhụi như gã thành viên của Los Zeta. Đứng cạnh hắn là cô gái mặc đồng phục cửa hàng kem tại thành phố Ciudad Victoria, thủ phủ bang Tamaulipas, cách thành phố San Fernando khoảng 2 giờ chạy xe.
Nhiều tuần sau, bà Miriam thường xuyên lui tới cửa hàng kem để nắm được lịch làm việc của cô gái nọ. Mỗi ca làm việc của cô ta, bà đều chờ bên ngoài cửa hàng với hy vọng gặp được Sama. Khi đối tượng xuất hiện, bà Miriam theo đôi nam nữ về tận nhà và ghi lại địa chỉ. Tuy vậy, bà vẫn cần thêm thông tin để thuyết phục cảnh sát.
Để mục tiêu không nhận ra, bà Miriam nhuộm tóc thành màu đỏ rực và mặc bộ đồng phục bà còn giữ từ khi làm công chức ở Bộ Y tế, đồng thời điều tra cho tới khi nắm được thông tin cơ bản về Sama.
Ảnh chụp Sama (áo đen) được Miriam giữ cùng nhiều chứng cứ khác do bà tự thu thập
Sau khi có trong tay những thông tin đáng giá, bà Miriam gõ cửa cơ quan các cấp ở địa phương, tiểu bang và liên bang nhưng đều không nhận được sự giúp đỡ. Thế nhưng bà không từ bỏ, Miriam tiếp tục mang tài liệu đi khắp nơi. Cuối cùng, động lòng trước sự kiên trì của bà, 1 cảnh sát liên bang đã đồng ý giúp đỡ.
"Thông tin và tình tiết mà Miriam thu thập được trong khi chỉ làm 1 mình thật khó tin. Tình yêu thương bao la vô bờ bến của 1 người mẹ có thể làm nên những điều phi thường." - Viên cảnh sát cho biết.
Nhưng khi nhà chức trách phát lệnh bắt giữ cũng là lúc Sama bỏ trốn, vậy là manh mối duy nhất đã biến mất.
Một thời gian trôi qua, vào ngày 15/9/2014, khi Luis - con trai Miriam - định đóng cửa hàng tại thành phố Ciudad Victoria thì 1 vị khách nam bước vào, và như số phận đã an bài, anh nhận ra đối phương chính là Sama. Luis liền bám theo cho tới khi cảnh sát xuất hiện và bắt giữ hắn tại quảng trường trung tâm.
Bị bắt, Sama khai ra tên tuổi và nơi cư trú của 1 số đồng phạm, trong đó có Cristian Jose Zapata Gonzalez, người chỉ vừa đủ 18 tuổi khi bị cảnh sát bắt giữ.
Những nỗ lực cuối cùng
Luis tại trang trại nơi tìm thấy hài cốt của em gái mình
Dựa trên thông tin do Cristian cung cấp, hơn chục thi thể đã được tìm thấy bị chôn tại nông trại bỏ hoang. Và phải mất 1 năm sau, các nhà khoa học mới phát hiện được 1 "mẩu xương nhỏ" thuộc về Karen.
Chưa dừng lại, bà Miriam dành nhiều tháng tiếp theo tìm kiếm thông tin về những kẻ thủ ác nhưng mỗi ngày trôi qua, manh mối càng trở nên mong manh. Một số kẻ đã chết, số khác đang ngồi tù. Những kẻ còn tự do đang cố gắng tạo dựng cuộc sống mới trong vai trò lái xe taxi, vận chuyển bình gas, hoặc cố sám hối, ví dụ như Enrique Yoel Rubio Flores. Dù tên này đã "rửa tay gác kiếm" nhưng làm điều ác thì vẫn phải trả giá.
Chân dung Miriam treo trên tường căn nhà nơi bà từng sống
Tin Flores bị bắt khiến nhiều người tại buổi lễ hôm ấy cảm thấy khó tin. Một người trong đó còn mong Miriam bao dung đối với Flores, nhưng chỉ nhận được nụ cười của bà mẹ mất con.
"Sự bao dung của hắn ở đâu khi giết con gái tôi?" - Miriam đáp.
Tháng 3/2017, gần 20 phạm nhân trốn khỏi nhà tù tại thành phố Ciudad Victoria, nơi đang giam giữ những kẻ bị Miriam điều tra được và báo cảnh sát tóm gọn chúng. Bà Miriam xin nhà chức trách bảo vệ nhưng vẫn dành thời gian tìm kiếm 1 trong những mục tiêu cuối cùng trong danh sách, là cô gái đang làm bảo mẫu tại Ciudad Victoria.
Lần này, bà Miriam bỏ ra nhiều ngày ngồi trên ô tô đỗ gần căn nhà nơi mục tiêu làm bảo mẫu. Bà dùng cạn ắc quy ô tô để nghe lén sóng radio vào buổi tối. Công sức của Miriam cuối cùng cũng khiến cô gái sa lưới. Tuy nhiên, trong lúc chạy thoát thân, bà bị ngã đau đến mức rạn xương chân.
Vào Ngày của Mẹ (ngày 14/5/2017), bà Miriam vẫn đang phải bó bột chân và dùng nạng. Khoảng 22h21', Miriam đỗ ô tô trên phố, chậm rãi bước xuống xe. Đúng lúc này, 1 xe bán tải chở theo những kẻ vượt ngục lặng lẽ đi tới từ phía sau. Chúng bắn 13 phát đạn khiến bà ngã gục. Khi thi thể Miriam được chồng phát hiện, tay bà vẫn còn trong túi xách, bên cạnh khẩu súng lục.
Sau cái chết của Miriam, thành phố San Fernando đã đặt bia tưởng niệm bà tại quảng trường. Nhà chức trách cam kết sẽ bắt giữ những kẻ sát nhân. Chỉ trong vài tháng, cảnh sát đã bắt được 2 hung thủ và tiêu diệt 1 kẻ khác trong trận đấu súng.
Nhưng kể cả khi không còn sống, Miriam dường như vẫn không ngừng tìm kiếm công lý cho con gái. Tháng 6/2017, 1 tháng sau khi Miriam qua đời, nhà chức trách bang Veracruz đã bắt giữ kẻ tham gia tra tấn và đánh đập Karen. Vụ bắt giữ dựa trên những tài liệu do Miriam cung cấp trước đó. Còn con trai bà - Luis - hiện đang thay mẹ quản lý 1 nhóm hỗ trợ cho những gia đình có người thân bị mất tích hoặc bắt cóc tương tự như Karen.
Nguồn: nytimes