Mới đây, một đoạn clip Tik Tok nhận được rất nhiều sự quan tâm khi chia sẻ thông tin: Bỏ cơm nguội vào tủ lạnh rồi ăn vào ngày hôm sau sẽ tốt cho việc giảm cân.
Chủ nhân đoạn clip này là HLV Dương Huy (làm việc tại TP.HCM). Theo vị HLV này thì khi thực phẩm chứa nhiều tinh bột được nấu chín và để nguội thì quá trình thoái hoá ngược sẽ diễn ra. Quá trình này khiến tinh bột dễ tiêu hoá, biến thành tinh bột đề kháng, hay còn gọi là tinh bột kháng. Nó có chức năng tương tự chất xơ hoà tan, giúp điều hoà đường huyết, tăng độ nhạy insulin, giảm cảm giác thèm ăn và tốt cho hệ tiêu hoá. Từ đó sẽ hỗ trợ giảm cân.
Ăn cơm nguội có giúp giảm cân không?
Thực ra, thông tin này không hề mới. Trước đó khá lâu, các chuyên gia người Nhật Bản từng đưa ra nghiên cứu: Trong quá trình để nguội, cơm sẽ sản sinh ra kháng tinh bột rất tốt, chất này giúp quá trình tiêu hóa chậm hơn, khiến người ăn cảm thấy no lâu, chuyển hóa chất béo thành năng lượng chứ không phải là lưu trữ trong các tế bào mỡ. Hơn nữa, khi ăn đồ nguội nói chung và cơm nguội nói riêng, cơ thể sẽ tự động sản sinh ra lượng nhiệt để làm ấm đồ ăn, nhờ vậy cũng có tác dụng tiêu hao lượng mỡ không nhỏ.
Chuyên gia lý giải như thế nào?
Bình luận về vấn đề cơm nguội sinh ra tinh bột kháng, tốt cho việc giảm cân, PGS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ thực phẩm - Đại học Bách Khoa Hà Nội) cho hay: "Tinh bột kháng là 1 dạng tinh bột rất tốt, đặc biệt là không gây tăng cân. Tuy nhiên, việc nấu cơm rồi để nguội có chuyển hoá thành tinh bột kháng hay không thì hiện nay tôi chưa biết đến nghiên cứu nào có đủ căn cứ và giá trị khoa học để tin tưởng. Đương nhiên, cơm nguội chẳng có gì độc hại cả, ai thích ăn cơm nóng thì ăn, ai thích ăn cơm nguội thì ăn, không sao cả. Tinh bột kháng thường có sẵn trong thực phẩm như chuối, đậu, gạo lứt... còn việc từ tinh bột chuyển sang tinh bột kháng như thế nào thì không thể khẳng định được".
PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: Ăn cơm nguội đúng là có khả năng tiêu hóa chậm hơn nhưng điều đó không có nghĩa càng ăn thì càng giảm được cân. Trong cơm nguội chắc chắn vẫn chứa khá nhiều tinh bột, nếu ăn nhiều thì có thể dẫn đến tăng cân như bình thường.
Bạn vẫn có thể ăn kiêng với cơm nguội nếu muốn, nhưng nếu muốn giảm béo, giảm mỡ thì nên ăn theo chế độ ít năng lượng, kết hợp cùng lối sống ưa vận động, chăm tập thể dục. Ngược lại, nếu ăn quá nhiều cơm nguội mà từ chối các thực phẩm cần thiết khác thì cơ thể có thể bị rơi vào tình trạng suy giảm sức khỏe do thiếu đi các chất thiết yếu như protein, canxi, vitamin.
Ngoài gây tăng cân, ăn cơm nguội để nhiều ngày trong tủ lạnh còn có thể là thủ phạm khiến bạn đối mặt với ngộ độc thực phẩm. Vốn dĩ gạo có chứa một loại vi khuẩn có tên là Bacillus cereus, trong quá trình để nguội thì số bào tử này sẽ hoạt động trở lại, sinh ra độc tố nguy hiểm, các triệu chứng bao gồm buồn nôn, tiêu chảy, đau bụng…
3 nguyên tắc ăn cơm để không sợ tăng cân
Theo PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh: Nhiều người đang hiểu lầm về cơm. Đâu phải cứ ăn cơm là sẽ tăng cân. Ngược lại, họ bỏ ăn cơm và ăn những món lặt vặt chứa nhiều đường như bánh kẹo, trái cây rồi lười vận động… chính điều này mới khiến thức ăn chuyển hóa thành mỡ, gây béo phì. Nhiều người tăng cân rồi lại đổ cho cơm, nhưng sự thật là cơm chỉ là 1 trong những thực phẩm gây tăng cân mà thôi.
Theo các chuyên gia, mọi người vẫn có thể ăn cơm, nhưng khi ăn có thể tham khảo vài lưu ý dưới đây để vừa giảm cân, vừa không gây hại cho sức khỏe:
- Cần hạn chế các chất bột đường nói chung
PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh cho hay, không chỉ cần giảm mỗi cơm, để giảm cân thì mọi người cần hạn chế ăn tất cả các thực phẩm giàu tinh bột như bánh, kẹo, bún, phở... và thay thế bằng ngô, khoai, sắn, bởi chúng có năng lượng thấp hơn gạo và tạo cảm giác nhanh no. Đồng thời, hãy uống nước (hoặc nước canh) trước khi ăn bởi khi đang đói, nước sẽ có tác dụng hoà loãng dịch vị dạ dày và làm giảm cảm giác thèm ăn. Bạn chỉ nên giảm ăn cơm, tinh bột, tuyệt đối không được bỏ hoàn toàn, bởi sẽ gây nên rối loạn chuyển hóa.
- Không ăn cơm vào tối muộn
Ăn cơm vào thời điểm quá muộn sẽ làm tăng gánh nặng lên hệ tiêu hóa, gây tích trữ mỡ thừa và tăng kích cỡ vòng bụng. Để giảm cân, phụ nữ có thể không ăn cơm vào buổi tối, thay vào đó là các món ăn nhẹ nhàng hơn như salad, đồ luộc. Thời điểm tốt nhất để ăn là 6-7 giờ tối.
- Cần vận động sau khi ăn cơm:
Sau khi ăn cơm, bạn không nên ngồi một chỗ vì sẽ khiến calo không thể tiêu hao, gây tích tụ mỡ thừa. Do vậy lời khuyên cho chị em là sau khi ăn nên đứng dậy đi lại nhẹ nhàng. Hoặc có thể nghỉ ngơi 30 phút rồi bắt đầu tập nhẹ khoảng 10-15 phút sau giờ ăn trưa hoặc ăn tối để cơ thể được thư giãn và tiêu hóa năng lượng từ cơm.