Ung thư đại trực tràng là một trong những bệnh ung thư đường tiêu hóa phổ biến, thường gặp ở người trên 50 tuổi. Tuy nhiên, trong những năm trở lại đây, tỷ lệ mắc bệnh ở giới trẻ tăng nhanh đột biến. Theo thống kê, cứ 1/25 người có nguy cơ mắc ung thư đại tràng hoặc trực tràng tại Mỹ.
Ung thư đại tràng là một khối u ác tính của đường tiêu hóa xảy ra ở phần biểu mô của niêm mạc trực tràng. Trong những năm gần đây, tỷ lệ mắc bệnh ung thư trực tràng đặc biệt cao và có xu hướng tăng dần theo từng năm.
Ung thư đại trực tràng thường được phát hiện ở giai đoạn muộn
Đáng chú ý, ung thư trực tràng ngày càng trẻ hóa. Thực tế, phần đông người trẻ có xu hướng chủ quan, chưa thực sự quan tâm chăm sóc sức khỏe, rèn luyện thể chất và xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh. Nhiều người quen với lối sống ít vận động, ăn nhiều thịt và thức ăn nhanh, ít rau củ, uống rượu bia quá độ, hút thuốc lá… Đây đều là những thói quen làm gia tăng tỷ lệ mắc bệnh.
Trường hợp người bệnh đã mang sẵn gen di truyền có nguy cơ cao ung thư, lối sống thiếu khoa học, chế độ ăn uống không lành mạnh sẽ góp phần "đánh thức" các gen này, làm ung thư đến sớm và diễn tiến phức tạp hơn.
3 yếu tố bất lợi dễ dẫn đến ung thư trực tràng
1. Thói quen ăn uống không lành mạnh
Theo cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế, nếu lượng thịt chế biến sẵn hàng ngày vượt quá 50g thì nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng sẽ tăng 18%.
Một trong những nguyên nhân chính gây ra bệnh ung thư trực tràng chính là thói quen ăn uống không lành mạnh. Nếu bạn tiêu thụ quá nhiều thực phẩm bảo quản, thực phẩm lên men, thực phẩm muối, thực phẩm chế biến sẵn tồn dư nhiều chất bảo quản như: thịt muối, dưa muối, cà, cá muối, thịt hun khói, xúc xích, xì dầu…. trong cuộc sống hàng ngày, nguy cơ mắc ung thư trực tràng tăng lên đáng kể.
Bởi vì, thành phần nitrit trong những thực phẩm này sẽ tích tụ trong ruột với số lượng lớn, gây tổn thương nghiêm trọng đến niêm mạc ruột. Từ đó, cơ thể dễ mắc một số bệnh về viêm, loét đường ruột. Nếu sau khi mắc các bệnh trên mà vẫn ăn nhiều thực phẩm không lành mạnh, lâu ngày, niêm mạc ruột bị tổn thương nghiêm trọng và dễ gây ung thư.
2. Lối sống thiếu khoa học
Chế độ sinh hoạt thiếu khoa học cũng là một nguyên nhân dẫn đến ung thư trực tràng.
- Ít vận động, béo phì: Người không thường xuyên vận động, hay ngồi một chỗ trong thời gian dài có thể khiến cơ thể tăng cân mất kiểm soát là yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư đại tràng. Ngoài ra, ngồi lâu và không thích vận động sẽ khiến tốc độ chuyển động của ruột chậm lại, dễ bị táo bón. Bị táo bón lâu ngày, niêm mạc ruột sẽ tiếp xúc quá nhiều với một số chất độc hại, từ đó sinh ra một số bệnh về đường ruột. Lâu dần, nguy cơ mắc bệnh ung thư trực tràng là rất cao.
- Hút thuốc lá: hầu như những người mắc ung thư đại tràng đều sử dụng thuốc lá, nhất là đối với nam giới. Những người hút thuốc có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người không sử dụng thuốc lá. Vì vậy thuốc lá có thể xem là nguyên nhân gây nên bệnh ung thư đại tràng. Ngoài ra hút thuốc lá còn làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư khác.
- Lạm dụng rượu, bia, chất kích thích.
3. Bị bệnh đường ruột lâu ngày
Theo các chuyên gia tiêu hóa, đường ruột là một trong những nơi dễ bị tổn thương, viêm nhiễm nhất, dễ dẫn đến ung thư và có nguy cơ tử vong cao hơn bất kỳ cơ quan nào khác trong cơ thể.
Bệnh đường ruột (bệnh đường tiêu hóa) bao gồm: viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích, trào ngược thực quản dạ dày, trĩ, rối loạn tiêu hóa… Đây là nhóm bệnh lý phổ biến và đang có chiều hướng gia tăng mạnh trong những năm gần đây. Nguyên nhân gây bệnh đường ruột có thể xuất phát từ: Ô nhiễm môi trường, điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm không đảm bảo, yếu tố tâm lý (Stress, lo âu…)...
Tuy các bệnh này là bệnh đường ruột lành tính nhưng không được chữa trị dứt điểm thì nguy cơ phát triển thành ung thư trực tràng sẽ đặc biệt cao.
Để phòng ngừa và đẩy lùi nguy cơ ung thư trực tràng, bạn nhất định phải cải thiện lối sống với 3 mẹo sau
1. Tăng cường vận động thể chất
Bận rộn hay quỹ thời gian eo hẹp là những lý do thường được đưa ra cho việc lười vận động. Tuy nhiên, thói quen này lại tiềm ẩn nguy cơ bệnh tật vô cùng lớn. Chính vì vậy, tăng cường vận động mỗi ngày là cách hiệu quả để đẩy lùi nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng. Mức tối thiểu cho việc vận động là 150 phút đối với vận động nhẹ hoặc 75 phút vận động mạnh mỗi tuần.
2. Tăng lượng thực phẩm giàu chất xơ
Để phòng ngừa nguy cơ ung thư trực tràng, bạn nên giảm phần calo chất béo trong bữa ăn từ 40% xuống còn 25-30%; tăng cường bổ sung hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt vào bữa ăn hằng ngày
Chất xơ có thể làm tăng nhu động đường tiêu hóa và thúc đẩy đại tiện, làm loãng các chất gây ung thư trong ruột kết và giảm tỷ lệ mắc ung thư đại trực tràng một cách hiệu quả. Bạn có thể bổ sung chất xơ bằng cách ăn nhiều trái cây và rau hơn trong cuộc sống như táo, rau lá xanh, khoai lang, khoai mỡ, ngũ cốc nguyên hạt, bánh đa ngũ cốc và bánh mì nguyên hạt.
3. Khám sức khỏe định kỳ
Cần phải khám sức khỏe định kỳ hàng năm, xét nghiệm tìm máu trong phân và khám hậu môn là những việc cần thiết nên làm để phát hiện sớm và phòng ngừa ung thư ruột cũng như các bệnh hậu môn trực tràng.
Ung thư trực tràng có mối quan hệ mật thiết với chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt trong cuộc sống hằng ngày. Ngoài 3 yếu tố trên, nếu thường xuyên ăn thức ăn bị mốc, ôi thiu... thì nguy cơ mắc bệnh ung thư trực tràng cao gấp nhiều lần so với những người khác. Vì vậy, muốn phòng ngừa ung thư trực tràng, bạn phải chú ý điều chỉnh mọi mặt trong cuộc sống. Ngoài ra, cần tăng cường vận động mỗi ngày để tăng tốc độ nhu động ruột, cải thiện chức năng của ruột giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh ung thư trực tràng.
Nguồn và ảnh: Aboluowang