Đó là một trong những chia sẻ về nguyên tắc tự chủ tài chính của bà Thái Vân Linh, cựu Giám đốc Chiến lược và vận hành tại Công ty Quản lý quỹ VinaCapital, cựu Giám đốc Công ty Cổ phần Vingroup Ventures chuyên hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp.
Bà Linh có thời gian dài sống cùng gia đình tại Los Angeles (Mỹ) trước khi trở về Việt Nam đầu tư và cố vấn cho các doanh nghiệp khởi nghiệp. Bà Linh được biết đến nhiều trong vai trò giám khảo chính của chương trình truyền hình thực tế Shark Tank (Thương vụ bạc tỷ) trong hai mùa đầu.
Bà Thái Vân Linh mới đây chia sẻ trong tọa đàm XTB Talk Show online rằng, khi còn ở Mỹ, lúc bà 7-8 tuổi, bà đã bán kẹo trong trường. Những trải nghiệm đó giúp bà thấy rằng việc tự chủ tài chính rất quan trọng.
Khibà Linh đi học đại học, bà cũng vay tiền và phải lao động để trả nợ. Tốt nghiệp cấp 3, bà chấp nhận mượn 25.000 USD/năm để đi học. 4 năm học đại học, bà mượn 100.000 USD. Sau đó học MBA, bà mượn thêm 100.000 USD nữa.
"Thời điểm đó, số tiền này đủ mua một căn nhà và lớn đến mức tôi không thể tưởng tượng làm cách nào mình có thể trả hết nợ. Tôi tính toán chi ly từng đồng, thậm chí cuối tháng không còn dư nỗi một đồng để mua ly cà phê", bà Thái Vân Linh nhớ lại.
Những trải nghiệm đầu đời cùng những công việc sau này giúp bà Linh đánh giá rất cao việc tự chủ tài chính. Bà rút ra 5 nguyên tắc tối quan trọng trong việc tự chủ nguồn tiền, để cuộc sống luôn thoải mái về tài chính.
Thứ nhất, dù cơm áo gạo tiền khiến ai cũng phải đối mặt hàng tháng nhưng phải luôn nghĩ về bản thân mình trước, nghĩa là trả lương cho mình trước. Bạn trả nợ trước, sau đó mới trả lương cho bản thân mình thì sẽ không bao giờ dư được. Lý do, nợ thì bị đòi nên phải cố gắng trả nợ. Còn nợ bản thân thì dễ dàng bỏ qua.
Thứ hai, đó là phải có khoản tiết kiệm để dự phòng những biến cố trong cuộc sống. Phần tiết kiệm được tách ra 3 phần: Tiền tiết kiệm, tiền giải trí và đầu tư cho tương lai.
Thứ ba là đầu tư vào bản thân. Việc đầu tư cho bản thân rất quan trọng. Nhưng để phát triển bản thân thì phải học hỏi thêm rất nhiều.
Thứ tư, tìm nguồn doanh thu khác ngoài công việc chính. Chẳng hạn, ngày trong tuần làm việc chính. Cuối tuần có thể làm thêm, bán hàng online… Không nhất thiết phải khởi nghiệp hay có công ty riêng để làm ông bà chủ, làm thêm hay bán hàng online cũng tốt. Thu nhập từ những công việc bán thời gian thường đóng góp không nhỏ để tự chủ tài chính.
Thứ năm là đầu tư. Khi có một khoản tiền dư, thì bạn có thể đầu tư vào nơi mà bạn tin rằng có thể tăng trưởng. Bà Linh đánh giá hiện nay có nhiều hình thức đầu tư phù hợp cho người ít vốn như đầu tư chứng khoán, góp vốn cùng bạn bè... so với thời điểm bà mới ra trường. Tuy nhiên, "đừng có nghỉ việc liền vì cần có sự an toàn về tài chính", bà Linh nhắn nhủ.