Loạt bí quyết của 2 mẹ Việt dạy con đỗ học bổng toàn phần Harvard: Đúng 8h30 tối đi ngủ, dù đông hay hè cứ 5h30 là thức dậy

Đại học Harvard được coi là "thánh địa" của hàng triệu du học sinh mỗi năm bởi chất lượng giáo dục hàng đầu thế giới. Đỗ Harvard đã khó, thế nhưng đã có không ít bạn trẻ Việt thậm chí còn xuất sắc giành được học bổng toàn phần tại ngôi trường danh giá này. Và đằng sau những suất học bổng Harvard gây xôn xao mạng xã hội là phương pháp giáo dục đúng đắn ngay từ nhỏ của các bậc cha mẹ thông thái.

Đúng 8h30 tối cả nhà cùng đi ngủ, mỗi ngày luôn nói 1 câu với con

Trần Ngọc Hân (SN 2007, sinh ra tại TP. HCM) là một trong số ít du học sinh Việt giành học bổng toàn phần 325.052 USD (khoảng 7.68 tỷ đồng) của trường ĐH Harvard. Học bổng này bao gồm học phí, phí ăn ở, tài liệu học tập trong suốt 4 năm ngành Tâm lý học (Psychology). Bên cạnh đó, Hân còn được nhận làm thêm tại trường với mức lương 3.500 USD/năm (khoảng 82 triệu đồng). 

Một trong những người có ảnh hưởng lớn nhất đến thành tích học tập của Hân phải kể đến mẹ cô bạn - Tiến sĩ Lý Ngọc Điệp. TS. Điệp đang là Quản lý vận hành các dự án nghiên cứu của Đại học Khoa học Tự nhiên và Đại học Thương mại thuộc khối các trường Đại học và Viện nghiên cứu trực thuộc ĐH Auckland (New Zealand). Ngoài ra, chị có hơn 10 năm làm giảng viên ngành Tài chính Kinh tế ở Mỹ, Việt Nam và New Zealand.

Theo TS. Điệp, gia đình chị thống nhất nguyên tắc "3 không" trong giáo dục con cái. Đó là: Không ép con làm điều mà con không thích, không dùng đòn roi và không mắng mỏ để dạy con mà cố gắng kiên nhẫn giải thích cho con hiểu.

"Vì mình biết điều đó (ép buộc, mắng mỏ, đòn roi - PV) nhiều khi chỉ có tác dụng ngược lại, đặc biệt là với những đứa trẻ có cá tính riêng mạnh như hai chị em Ngọc Hân", chị Điệp giải thích.

Để con rèn luyện thói quen tốt mà không muốn đứa trẻ cảm thấy "bị ép vào khuôn khổ", chị Điệp thường chọn cách để phụ huynh đồng hành cùng con trong nhiều hoạt động và dạy trẻ lập thời khoá biểu.

"Ví dụ, đến giờ ăn mà con không muốn ăn thì có thể ngồi vào bàn cùng gia đình ăn hoa quả hay uống canh. Nhưng đúng giờ là con phải ngồi vào cùng cả nhà. Đến giờ học, cả ba mẹ con sẽ cùng nhau ngồi vào bàn học cùng con. Dù con không có bài thì cũng có thể ngồi vẽ, đọc sách, truyện mình thích nhưng đến giờ học là phải ngồi vào bàn. Giờ ngủ cũng vậy, đúng 8h30 tối cả nhà sẽ cùng lên giường nằm và tắt đèn đi ngủ".

Sau cùng, chị Điệp tổng kết một vài bí quyết nuôi dạy con thành công của gia đình như sau:

- Cách mình giúp con đạt được ước mơ và nhiều học bổng có giá trị là truyền cho con đam mê học tập từ nhỏ cùng quyết tâm thực hiện ước mơ bằng những kế hoạch cụ thể và sự kiên trì cố gắng mỗi ngày.

- Ngoài việc học thì các con cũng rất cần kỹ năng sống độc lập, suy nghĩ độc lập, tự ra quyết định và tự chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Mình gặp rất nhiều cô, cậu bé hơn 20 tuổi mà vẫn không biết nên làm thế nào, không dám nói hay quyết định gì, chuyện gì từ việc nhỏ nhất cũng ngại, sợ, lười... phải nhờ bố/mẹ làm hộ, hỏi hộ, nói hộ, có khi cả quyết định hộ.

- Học không nhất thiết là cứ đúng giờ đó phải ngồi vào bàn học đúng từng đó thời gian. Học có thể đến từ rất nhiều nguồn, nhiều cách học và học không có nghĩa là chỉ học Toán, Văn, Lý, Hóa. Học phải hiểu thì mới hiệu quả, nhớ lâu và đỡ tốn thời gian. Làm đi làm lại hàng chục hàng trăm lần các dạng đề khác nhau không bằng hiểu công thức và cách áp dụng công thức thì dù đề có đổi thành dạng nào mình cũng giải được.

- Đối với các bạn đang vào tuổi dậy thì, đừng can thiệp quá nhiều, quá sâu. Hãy giao việc kiểu giao KPI và deadline, còn quá trình làm thế thì hãy để các bạn ấy tự quyết định. Thưởng phạt rõ ràng, phân minh dựa theo kết quả.

- Cuối cùng và là điều quan trọng nhất, ngay từ khi hai còn bé hay bây giờ, mỗi ngày mình đều ôm con, hôn trán con và nói "Mẹ yêu em". Mình luôn kết thúc một cuộc điện thoại hay tin nhắn bằng "I love you" để được nghe con nói lại "I love you too, Mum".

Dù đông hay hè cứ 5h30 là ngủ dậy, dạy con "Chỉ được tiến, không được lùi"

Cách đây vài năm, cặp chị em Tôn Hà Anh, Tôn Hiền Anh (sinh ra tại TP. Hà Nội) gây bão khi lần lượt cùng giành học bổng toàn phần tại trường ĐH Harvard vào năm 2011 và 2017. Có hai cô con gái quá đỗi xuất sắc, chị Lã Thanh Hà - mẹ của Hà Anh và Hiền Anh, một bác sĩ chuyên khoa da liễu nhận được nhiều lời đề nghị chia sẻ cách dạy con từ các bậc phụ huynh.

Chị Hà phản đối kịch liệt cách giáo dục con bằng lời mắng chửi hay sử dụng đòn roi. Mặt khác, gia đình chị lại chú trọng bồi dưỡng hai con gái tuân thủ lối sống kỷ luật từ khi còn nhỏ.

"Nếu giờ giấc của tôi có phần hơi lung tung vì còn phải trực đêm ở bệnh viện thì ông xã tôi vẫn dậy tập thể dục đúng 5h sáng mỗi ngày, dù mùa đông hay mùa hè. Và ông xã tôi cũng đã áp 'kỷ luật thép' này lên cả hai đứa con. 

Nghỉ hè, các con vẫn phải dậy lúc 5h30 sáng để vận động, chơi thể thao, bắt đầu một ngày mới. Tôi cảm thấy xót con vì chúng ngủ không được tròn giấc, nhưng không thể phủ nhận là hai đứa con được rèn cho tính kỷ luật, giờ nào việc nấy vì phương pháp của ông xã", chị Hà cho hay.

Một thói quen rất tốt mà cặp chị em Hà Anh, Hiền Anh được gia đình rèn giũa từ sớm là thói quen đọc sách. Theo chị Hà, từ khi hai con còn bé, bố mẹ đã định hướng cho các con đọc sách và coi đó là công việc cần thiết, việc nên làm vào mỗi sáng thức giấc. Chính vì vậy, khi còn còn nhỏ, ở nhà chị Hà có sẵn một tủ sách lớn, phần nhiều là tác phẩm văn học châu Âu như Những Người Khốn Khổ, Không Gia Đình, Những Tấm Lòng Cao Cả... 

Khi con lớn dần, cần chú trọng bồi dưỡng hơn năng lực ngoại ngữ, chị Hà lại giúp con tìm đến cuốn sách nguyên bản bằng tiếng Anh để đọc. "Cả Hiền Anh và Hà Anh đều xem việc đọc sách tiếng Anh là một trong những cách học ngoại ngữ hiệu quả", chị Hà nhận định.

Theo chị Hà, cả Hiền Anh và Hà Anh đều bướng bỉnh và có cá tính mạnh. Để dạy con đi vào "khuôn khổ" nhưng không ảnh hưởng cái tôi của con, chị Hà đã lập ra một nguyên tắc. Đó là: Con chỉ được làm thứ mình thích nếu tuân thủ hai điều kiện. Một là, khi đã chọn đi theo con đường nào thì cần kiên trì đến cùng. Hai là con phải học cách gánh vác mọi trách nhiệm vì ước mơ của bản thân.

Quan điểm này càng thể hiện rõ hơn trong cuộc sống, sinh hoạt thường ngày của gia đình chị. Một lần vào hè lớp 5, Hiền Anh từng xin mẹ cho đi học bơi ở trường. Chị biết với tính cách của con, Hiền Anh sẽ đăng ký lớp muộn so với các bọn. Suy nghĩ của người mẹ đã đúng khi con gái chị chỉ đăng ký được học bơi lúc 5 giờ sáng. Từ đó, mặc dù thường xuyên phải dậy sớm và tập bơi trong điều kiện lạnh giá, Hiền Anh vẫn phải dậy đi học bơi mỗi ngày để học cách không bỏ cuộc quá sớm.

Chị Hà nhớ lại: "Thời điểm đó, con phải dậy vào 4 rưỡi sáng khi trời còn tối và tập trong nước bể bơi lạnh cóng. Trong 2 tháng tiếp theo, con bé vẫn kiên trì đi học bơi và không dám kêu ca, vì con hiểu chính con đã tự gây ra điều này. Tôi thương con nhưng muốn con tự chịu trách nhiệm cho quyết định của mình và nếu đã chọn thì không bỏ cuộc ngay cả khi gặp trở ngại".

Tổng kết

Dẫu biết đằng sau những suất học bổng toàn phần của trường ĐH Harvard là chuỗi ngày dài phấn đấu miệt mài không ngừng nghỉ của những đứa trẻ, thế nhưng không thể phủ nhận được rằng cách dạy con đúng đắn của bậc làm cha mẹ cũng là nhân tố giúp con nhanh chóng chạm đến ước mơ. Điểm chung của hai bà mẹ kể trên là đều tôn trọng "cái tôi" và suy nghĩ của con cái, dạy con sống độc tập, tự chịu trách nhiệm cho bản thân. 

Mỗi đứa trẻ đều là cá tính riêng biệt với suy nghĩ và quan điểm sống khác nhau. Do đó, sẽ không bao giờ có câu trả lời hoàn chỉnh đâu mới là phương pháp giáo dục con đúng đắn nhất. Tuy nhiên, bạn cũng có thể tham khảo bài học dạy con từ những bà mẹ "thành công" để từ từ điều chỉnh bản thân trong cách trò chuyện và tương tác với trẻ hàng ngày. Bên cạnh đó, một lời khuyên hữu ích là nên dành thời gian đồng hành cùng con để trẻ không cảm thấy cô đơn trong hành trình trưởng thành.

Tổng hợp