Thịt là thực phẩm phổ biến và vô cùng quan trọng trong bữa ăn hàng ngày của đa số các quốc gia. Từ nguyên liệu thịt, người ta có thể chế biến thành nhiều món ăn từ luộc, rang, chiên, nướng, kho… cung cấp đủ dinh dưỡng cho mọi lứa tuổi từ trẻ em đến người già. Tuy nhiên, không phải tiêu thụ thịt như thế nào cũng tốt, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) có một số loại thịt có nguy cơ cao gây ung thư cho người ăn. Cụ thể đó là:
Thịt chế biến sẵn là loại thịt có khả năng gây ung thư cao
Theo định nghĩa của WHO: Thịt chế biến sẵn là các loại thịt đã bị biến đổi thông qua quá trình ướp muối, sấy khô, lên men, xông khói, hoặc các quá trình xử lý khác để tăng hương vị thịt hoặc để bảo quản được lâu hơn.
Hầu hết các loại thịt đã qua chế biến đều là thịt lợn hoặc thịt bò, tuy nhiên thịt chế biến sẵn cũng có thể là các loại khác như thịt gia cầm, nội tạng, hoặc các sản phẩm phụ của thịt như tiết. Một số loại thịt chế biến được nhiều người sử dụng là: Thịt nguội, xúc xích, thịt bò muối, thịt thú khô hoặc thịt bò khô, thịt đóng hộp, các loại nguyên vật liệu chế biến (chế phẩm) và nước sốt từ thịt.
Thịt chế biễn sẵn là các loại thịt đã bị biến đổi thông qua quá trình ướp muối, sấy khô, lên men, xông khói...
WHO phân loại thịt chế biến sẵn vào nhóm 1, cùng nhóm với thuốc lá và bụi khói công nghiệp. Khi WHO xếp loại thực phẩm này vào nhóm 1, nghĩa là đã có đầy đủ bằng chứng về việc loại thực phẩm này có khả năng gây ung thư cho con người.
Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc WHO đã phân tích dữ liệu từ 10 nghiên cứu và ước lượng được rằng nếu mỗi người tiêu thụ 50g thịt chế biến sẵng hàng ngày (tương đương với khoảng 4 miếng thịt xông khói hoặc 1 chiếc xúc xích) thì nguy cơ ung thư đại trực tràng sẽ tăng lên khoảng 18%. Đồng thời, bằng chứng hạn chế cũng cho thấy ăn quá nhiều thực phẩm này có thể gây ung thư dạ dày.
Nguyên nhân khiến thịt chế biến sẵn gây ung thư là bởi chúng chứa nhiều chất phụ gia, có thể chứa các hóa chất hình thành trong quá trình chế biến hoặc nấu thịt, ví dụ như hợp chất N-nitroso và hydrocarbon thơm đa vòng, gây tổn thương ADN và phát triển ung thư.
Ngoài bệnh ung thư, thịt chế biến sẵn còn là "thủ phạm" của hàng loạt căn bệnh đáng sợ
Ngoài nguy cơ mắc các bệnh ung thư do thịt chế biến sẵn, thì huyết áp cao cũng được coi là một nguy cơ sức khỏe có thể xảy ra.
Trong một nghiên cứu năm 2014 với hơn 44.000 phụ nữ tham gia, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thịt chế biến và huyết áp cao. Nguyên nhân là do hàm lượng muối cao trong các sản phẩm thịt chế biến, chẳng hạn như gia vị và bảo quản. Đồng thời, các chuyên gia y tế Đài Loan cũng cảnh báo rằng chất bảo quản của thịt chế biến có thể làm hỏng chức năng của mạch máu.
Ngoài nguy cơ ung thư, thịt chế biến sẵn có khả năng làm tăng nguy cơ tử vong vì bệnh tim, tiểu đường...
WHO cũng đánh giá ngoài nguy cơ ung thư, thịt chế biến sẵn có khả năng làm tăng nguy cơ tử vong vì bệnh tim, tiểu đường, hoặc các bệnh nghiêm trọng khác.
Vậy chúng ta nên lưu ý điều gì khi ăn thịt?
Dù sao đi chẳng nữa, các loại thịt nói chung vẫn đem lại nhiều lợi ích cho cuộc sống. Nhiều khuyến nghị sức khỏe quốc gia vẫn khuyên mọi người có thể ăn thịt đỏ và thịt chế biến nhưng cần hạn chế. Thay vào đó, nên ăn nhiều rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt.
Hướng dẫn của Hiệp hội Ung thư Mỹ về dinh dưỡng và hoạt động thể chất Phòng chống Ung thư khuyên bạn nên chọn cá, thịt gia cầm, đậu thay vì thịt đỏ và thịt chế biến. Chế độ ăn uống lành mạnh nhất là một chế độ ăn uống cân bằng.
Chế độ ăn uống lành mạnh nhất là một chế độ ăn uống cân bằng.
Từ bỏ thói quen hút thuốc lá, hoạt động thể chất thường xuyên và hạn chế rượu cũng có thể giúp đỡ mọi người giảm nguy cơ mắc nhiều loại ung thư.
Tham khảo WHO, Cancer, Aboluowang