Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ (Trưởng Đơn vị điều trị Ban ngày, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM cơ sở 3) cho biết, canh khổ qua nhồi thịt không chỉ là món ăn mà còn là vị thuốc giúp mát và bổ cho cơ thể. Đây còn là món ăn khá cân đối giữa chất xơ và đạm, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Khổ qua rất nhiều chất xơ, vitamin và chất khoáng nhưng lại ít năng lượng. Ăn khổ qua sẽ giúp giảm cân hiệu quả.
Các vi chất dinh dưỡng trong khổ qua gồm: vitamin A, B, C, canxi, kali, phốt pho, kẽm, đồng, sắt, magiê và chất chống oxy hóa hữu ích như lutein và zeaxanthin. Đây đều là các vi chất cần cho sức khoẻ và giúp tăng cường miễn dịch.
Theo y học cổ truyền, khổ qua vị đắng, lạnh, vào tỳ vị tâm can, tác dụng thanh giải thử nhiệt, minh mục giải độc. Trái này dùng cho trường hợp nhiệt bệnh sốt nóng mất nước, hội chứng lỵ, viêm cấp tính đường tiết niệu, sỏi đường tiết niệu, mụn nhọt, viêm kết mạc mắt cấp tính (đau mắt đỏ). Khổ qua nấu chín ăn có tác dụng dưỡng huyết, bổ thận.
BS CKII. Huỳnh Tấn Vũ lưu ý, dù khổ qua rất tốt cho sức khoẻ nhưng có thể bị đầy bụng, ăn uống khó tiêu, tiêu lỏng. Người có biểu hiện hạ đường huyết thì không nên ăn vì khổ qua có đặc tính hạ đường huyết. Phụ nữ có thai không nên ăn vì có thể gây co thắt tử cung, xuất huyết dẫn tới hư thai hoặc sinh non.
Theo nhà khoa học, Lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng, Hội Đông y Hà Nội, canh khổ qua hay còn gọi là mướp đắng nhồi thịt có tác dụng thanh nhiệt, sáng mắt, giải độc, lợi niệu, lương huyết.
Theo Đông y khổ qua vị đắng, lạnh; quy vào kinh Tỳ, Vị,Tâm và Can, có tác dụng thanh nhiệt giải thử (làm mát hạ sốt), minh mục giải độc (kháng sinh sáng mắt). Quả và hạt tươi hoặc khô đều có thể dùng làm thuốc, điều trị các trường hợp bị sốt, nóng mất nước, viêm đường niệu, sỏi đường niệu, mụn nhọt, đau mắt, giúp hạ đường huyết, giảm cholesterol máu, làm sáng da, trị mụn nhọt vùng da, hỗ trợ trị các bệnh vẩy nến (dùng làm xà phòng), giúp hỗ trợ giảm cân do ít calo và nhiều chất xơ, tăng cường miễn dịch bền chắc thành mạch và tốt cho xương do cung cấp nhiều vitamin C và K.
Trong quả có chứa glycozit đắng: momordixin, charantin; hỗn hợp các chất thuộc nhóm stigmastadienol; protid, acid amin; lipid và các sắc tố chủ yếu: lycopen; một số vitamin và muối khoáng. Hạt chứa chất béo và chất đắng.
Ngoài ra khổ qua chứa các chất alkaloid như quinin và morodicine, nhựa và saponin glycoside, có thể là nguyên nhân gây ra chứng khó dung nạp ở một số người.
Chất alcaloid có tác dụng kích thích thần kinh vị giác, tăng sự thèm ăn, mà còn tăng nhu động ruột, giúp ích tiêu hóa nên rất phù hợp khi ăn dịp Tết.
Ăn mướp đắng còn có tác dụng giảm đau cho bệnh nhân thoái hóa khớp. Ngoài ra, mướp đắng còn giúp tăng cường miễn dịch, bồi bổ sức khỏe tim mạch, hỗ trợ thị lực…
Nhà khoa học Bùi Đắc Sáng cho biết, trong quả mướp đắng có chứa hàm lượng vitamin C cao giúp tiêu diệt các loại vi khuẩn và virus. Mướp đắng còn giúp phòng ngừa được ung thư. Đồng thời, nó giúp cơ thể ngăn chặn quá trình oxy hóa, làm chậm sự lão hóa, hạn chế các nguy cơ bệnh lý về tim mạch, tăng huyết áp, tổn thương thần kinh…