Tiêm kích F-35 của Mỹ vốn vẫn nổi tiếng là một trong những dòng máy bay chiến đấu tàng hình đầy uy lực. Thế nhưng, liệu nó có thể đảm nhận cả vai trò của một máy bay cường kích tấn công các mục tiêu mặt đất hay không?
Có thể chúng ta sẽ sớm có câu trả lời: Không quân Mỹ đang đẩy mạnh kế hoạch phát triển một loại vũ khí mới có thể tạo ra sự khác biệt trong các nhiệm vụ tấn công mặt đất trong tương lai.
Vũ khí tấn công trực diện (SIAW) của F-35
Theo Defense News, tháng 6/2022, Không quân Mỹ đã trao cho Lockheed Martin, Northrop Grumman và L3 Harris Technologies một hợp đồng trị giá 6 triệu đô la (mỗi công ty 3 triệu USD) kéo dài 3 tháng để triển khai giai đoạn đầu tiên của chương trình SIAW.
Mục tiêu chính của chương trình SIAW là chế tạo cho Không quân Mỹ một loại đạn tên lửa có khả năng xuyên thủng hệ thống phòng thủ chống tiếp cận/chống xâm nhập (A2/AD) của đối phương. Hệ thống phòng thủ dạng này đặc biệt phổ biến ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
F-35 là máy bay chiến đấu tàng hình tối tân mà nhiều lực lượng không quân trên thế giới muốn sở hữu. Ảnh: AP
Các cuộc tấn công tầm xa hiện nay thường diễn ra theo hai cách:
1) Tấn công trực diện (stand-in strike): Tức là triển khai các máy bay tàng hình xâm nhập hệ thống phòng thủ đối phương rồi sau đó phóng đạn tiêu diệt mục tiêu ở khoảng cách gần.
2) Tấn công từ ngoài ô phòng không của đối phương (stand-off strike): Nghĩa là sử dụng tên lửa tầm xa, có thể phóng từ máy bay, tàu chiến, tàu ngầm hoặc đất liền, để tấn công mục tiêu.
Theo phương thức thứ nhất (stand-in strike) thì F-35 Lighting II sẽ phải hoạt động trong ô phòng không của đối thủ. Cùng với các đặc tính tàng hình của F-35 Lighting II, SIAW thực sự có thể chứng tỏ là một vũ khí rất hiệu quả.
“Là hãng chế tạo tên lửa tiên phong, Northrop Grumman đã chứng tỏ được khả năng trong việc phát triển và cung cấp nhanh chóng các loại vũ khí tầm xa, có khả năng sống sót cao”, Mary Petryszyn, Phó Chủ tịch Northrop Grumman kiêm Chủ tịch Hệ thống Phòng thủ của tập đoàn này cho biết trong một thông cáo báo chí.
Ngân sách quốc phòng năm 2023 của Không quân Mỹ đã đề xuất chi 78 triệu đô la để mua 42 vũ khí SIAW.
Hình ảnh đồ họa về vũ khí SIAW được phóng từ một chiếc F-35A. Ảnh: Lockheed Martin
F-35 Lighting II: Tiền vệ đáng gờm trên bầu trời
F-35 Lightning II là máy bay chiến đấu tàng hình đa năng thế hệ thứ năm và là một trong những máy bay tiên tiến nhất trên thế giới hiện nay.
F-35 Lighting II được Mỹ chế tạo chuyên thực hiện 6 nhiệm vụ khác nhau: Tấn công chiến lược; Hỗ trợ phòng không tầm gần; Chiếm ưu thế trên không, Tác chiến điện tử, Tình báo, Giám sát và Trinh sát (ISR); và trấn áp Phòng không đối phương (SEAD) và Phá hủy Phòng không kẻ thù (DEAD).
Ưu thế thực sự khác biệt của F-35 Lighting II so với các loại máy bay khác, gồm cả người anh em tàng hình F-22 Raptor, chính là các khả năng về cảm biến, cho phép nó trở thành một “tiền vệ” thực sự trên bầu trời.
Một chiếc F-35 Lighting II có thể thu thập thông tin tình báo từ khắp chiến trường và cung cấp trở lại cho nhiều lực lượng mặt đất, không quân và hải quân khác nhau.
Tính tổng cộng, Lầu Năm Góc có kế hoạch mua khoảng 2.500 máy bay chiến đấu tàng hình F-35 thuộc cả ba loại. F-35A là biến thể cất cánh thông thường; F-35B là phiên bản cất cánh ngắn, hạ cánh thẳng đứng (STOVL); và F-35C là biến thể hoạt động trên tàu sân bay.
Trong đó, Không quân Mỹ muốn có khoảng 1.700 chiếc F-35A, Thủy quân lục chiến khoảng 350 chiếc F-35B cùng 70 chiếc F-35C, và 270 chiếc F-35C cho Hải quân.
Tại Mỹ, năm 2021 các máy bay chiến đấu tàng hình F-35 đã được đưa vào hoạt động tại 4 căn cứ và tàu chiến, đồng thời tham gia vào hơn 60 đợt triển khai, gồm cả lần triển khai F-35C đầu tiên trên tàu sân bay USS Carl Vinson.
Trong lần triển khai đầu tiên trên tàu sân bay HMS Queen Elizabeth của Hải quân Hoàng gia Anh trong khuôn khổ AUG 2021, các chiến đấu cơ F-35B của Thủy quân Lục chiến Mỹ và Không quân Hoàng gia Anh đã thực hiện gần 1.300 phi vụ với hơn 2.200 giờ trên không và 44 nhiệm vụ chiến đấu.
Các máy bay F-35 cũng đã tham gia thành công một loạt các cuộc thử nghiệm và bài tập bay, bao gồm Project Hydra, Northern Edge, Orange Flag, Talisman Sabre và Flight Test-6.