Vào tháng 1/2021, Không quân Hoàng gia Anh (RAF) đã công bố dự án LANCA (Tiêm kích hạng nhẹ giá cả phải chăng) nhằm xây dựng Máy bay không người lái (UAV) có tên là "Mosquito" (Con muỗi) có khả năng trinh sát, tác chiến điện tử và tấn công bằng tên lửa.
Dự án LANCA nằm trong chương trình Hệ thống Phòng không chiến đấu tương lai (FCAS) được khởi động vào năm 2015.
Spirit AeroSystems (trước đây là Bombardier Belfast), Callen-Lenz và Northrop Grumman UK đã được RAF giao nhiệm vụ phát triển 1 nguyên mẫu trong vòng 3 năm với số tiền đầu tư trị giá 30 triệu bảng Anh (93,67 triệu USD).
Cần lưu ý "Mosquito" cũng được gọi là MUM-T (máy bay không người lái tạo thành đội hình với máy bay có người lái) liên quan tới việc nó có thể bắt cặp cùng với các tiêm kích F-35 và Eurofighter Typhoon và Tempes.
Một đồ họa miêu tả "Mosquito" bắt cặp cùng tiêm kích F-35B (Nguồn: BQP Anh).
Tuy nhiên hôm 24/6, RCO (Văn phòng về các năng lực phản ứng nhanh của Không quân Hoàng gia Anh) đã đưa ra kết luận rằng "Mosquito" sẽ "không tiếp tục vượt quá giai đoạn thiết kế" sau một quá trình xem xét chương trình.
Theo một thông cáo báo chí của Bộ Quốc phòng Anh, một giải pháp khác có giá thành rẻ hơn là có thể sẽ được theo đuổi:
"Phân tích kết luận rằng các năng lực có lợi hơn và hiệu quả về chi phí dường như có thể đạt được thông qua việc khám phá các phương án (UAV khác) nhỏ hơn, ít tốn kém hơn nhưng vẫn có khả năng cao".
RCO lưu ý rằng việc hủy bỏ dự án không ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển các UAV khác theo chương trình FCAS sau năm 2035.
Câu hỏi được đặt ra lúc này có lẽ là về "mốc" 2035 của chương trình FCAS - người Anh sẽ không phát triển và sản xuất bất kỳ UAV nào trước thời điểm này - và nguyên nhân là gì?
Đồ họa 2 chiếc "Mosquito" bắt cặp cùng một chiếc F-35B cất cánh từ tàu sân bay được cho là HMS Queen Elizabeth.
Cần lưu ý rằng trong bài viết được đăng tải ít giờ trước về tin tức nói trên, trang tin quân sự Nga Avia.pro cho rằng nguyên nhân RAF "khai tử" Dự án LANCA và kéo dài thời gian của chương trình FCAS khá đơn giản:
"Bất chấp lời hứa về dự án LANCA, người Anh cuối cùng vẫn quyết định từ bỏ việc phát triển UAV Mosquito. Hóa ra lý do là vì họ thiếu nguồn cung titan - do hậu quả các lệnh trừng phạt Nga của phương Tây - và dự án sẽ trở nên cực kỳ tốn kém và do đó không hiệu quả.
Mặc dù được coi là một trong những sản phẩm tiến bộ nhất trong dự án LANCA, tuy nhiên RAF đã phải quyết định loại bỏ UAV đầy hứa hẹn này do nó dễ bị tổn thương và khá đắt tiền.
Khả năng UAV bị mất trong chiến đấu và thiếu nguồn cung titan để sản xuất khiến triển vọng của loại UAV đặc biệt này được coi là thấp.
Đáng chú ý là trước đó người Đức cũng phải đối mặt với vấn đề thiếu titan của Nga - các xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) hiện đại của họ đã trở nên cực kỳ đắt đỏ để sản xuất, do vậy Berlin vẫn chưa thể chuyển giao các MBT Leopard như đã hứa cho Ba Lan".
Một công nhân đang thao tác trên các bộ phận bằng titan tại nhà máy của Tập đoàn VSMPO-AVISMA - nhà sản xuất titan của Nga và cũng lớn nhất thế giới (Ảnh: TASS).