Đầu năm nay, truyền thông quốc tế đặc biệt chú ý tới sự kiện Nga lần đầu tiên sử dụng tên lửa đạn đạo siêu vượt âm Kh-47M2 “Kinzhal” (“Dao găm”) để tấn công một kho vũ khí của Ukraine ở gần thị trấn Deliatyn phía Tây Nam đất nước.
Cụ thể, ngày 19/3 Bộ Quốc phòng Nga cho biết lần đầu tiên họ đã sử dụng tên lửa siêu vượt âm (hypersonic) Kh-47M2 Kinzhal trong cuộc tấn công nhằm vào kho vũ khí ở khu vực Ivano-Frankivsk, miền Tây Ukraine.
Vậy đây là loại tên lửa nào và nó có những tính năng gì đặc biệt?
SỨC MẠNH ĐÁNG GỜM CỦA “DAO GĂM”
Kinzhal là một trong 6 vũ khí từng được Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố là “không thể đánh chặn”. Kinzhal thực chất là phiên bản cải tiến của tên lửa đạn đạo tầm ngắn 9K720 Iskander-M phóng từ mặt đất. Tên lửa có thể mang theo cả đầu đạn hạt nhân hoặc thông thường và có tầm hoạt động khoảng 1.500 - 2.000 km.
Là biến thể Iskander phóng từ trên không, Kinzhal sở hữu phạm vi tấn công, khả năng triển khai và độ linh hoạt tốt hơn.
Theo các chuyên gia thuộc Chương trình Nghiên cứu về mối đe dọa tên lửa của Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) thì Kinzhal có khả năng được Nga phát triển để hướng tới những mục tiêu cơ sở hạ tầng ở châu Âu và chống lại các hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ như THAAD.
Máy bay chiến đấu MiG-31 mang theo tên lửa siêu vượt âm Kh-47M2 Kinzhal
Theo một bản tin từ hãng thông tấn TASS, Kinzhal có tầm tấn công 2.000 km khi mang trên máy bay MiG-31 và khoảng 3.000 km khi biên chế cho máy bay ném bom chiến lược tầm xa Tu-22M3.
Kinzhal có thể mang theo một đầu đạn phân mảnh nặng 500 kg hoặc 1 đầu đạn hạt nhân có lượng nổ 500 kiloton.
Sau khi phóng, Kinzhal có thể nhanh chóng tăng tốc lên Mach 4 (gấp 4 lần vận tốc âm thanh) và sau đó có thể đạt tốc độ lên tới Mach 10, khiến cho các hệ thống phòng thủ hầu như không có thời gian phản ứng, một ưu điểm khác biệt so với tên lửa đạn đạo truyền thống.
Cùng với tốc độ, Kinzhal được cho là có quỹ đạo bay thất thường và khả năng cơ động cao nên rất khó bị đánh chặn.
VŨ KHÍ "BẤT KHẢ CHIẾN BẠI"
Theo phân loại Những tên lửa có khả năng đạt vận tốc hơn Mach 5 thì được coi là vũ khí siêu vượt âm (hypersonic). Với tốc độ siêu nhanh như vậy nên những hệ thống phòng không hiện nay được cho là sẽ trở nên vô dụng trước các đòn tấn công của chúng.
Tổng thống Vladimir Putin đặc biệt chú trọng đến việc phát triển và đưa vào trang bị những vũ khí siêu vượt âm như vậy. Nhà lãnh đạo Nga cũng từng tuyên bố Moscow đang vượt xa các đối thủ ngang hàng khác trên thế giới trong lĩnh vực này.
Nhiều nhà phân tích nhận định, vai trò của các hệ thống vũ khí như vậy sẽ tiếp tục được đội ngũ lãnh đạo chính trị - quân sự của Nga đề cao trong các kế hoạch phát triển tương lai bởi nó góp phần gia tăng khả năng tấn công chính xác, giúp tăng cường sức mạnh răn đe tổng thể cũng như sẽ tạo điều kiện cho Moscow có thêm nhiều lựa chọn đối phó với kẻ thù.
Nếu được phóng đi từ máy bay MiG-31K từ căn cứ không quân Olenegorsk, tên lửa Kinzhal có thể đánh trúng 3 căn cứ không quân tại Bắc Âu là Bodø ở miền bắc Na Uy, Kallax ở miền bắc Thụy Điển và Rovaniemi ở miền bắc Phần Lan.
Trong thông điệp liên bang đầu tháng 3/2018, Tổng thống Vladimir Putin đã ca ngợi tên lửa Kinzhal là một trong những vũ khí "bất khả chiến bại". Nhà lãnh đạo Nga coi đây là loại vũ khí “có ưu thế tuyệt đối", đồng thời khẳng định "tôi không nghĩ những vũ khí như vậy lại có thể được phát triển bởi một quốc gia nào đó trong những năm tới, mặc dù chúng có thể được chế tạo sau này".
Nhà phân tích quân sự Rob Lee của Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại (FPR) cũng từng đánh giá, nếu tên lửa Kinzhal được phóng từ không phận Nga ở vùng lãnh thổ Kaliningrad thì nó có thể vươn tới hầu hết các mục tiêu ở thủ đô các nước Tây Âu.
Phát biểu trên tờ Izvestia, Đại tá, phi công thử nghiệm Igor Malikov từng cảnh báo: Đối phương đừng mạo hiểm tới gần biên giới Nga và thực hiện các hành động gây hấn. MiG-31 trang bị "Dao Găm" là một vũ khí phòng thủ. Trong trường hợp nước Nga bị tấn công, dòng chiến đấu cơ này có thể phản kích tới tận căn cứ không quân mà máy bay của kẻ thù cất cánh.