"Cơm trắng đang giết chết các bạn nếu các bạn không biết được điều này"...
Mới đây, trên Tiktok đang truyền tay nhau clip gây xôn xao của HLV M.P về cơm trắng. Theo đó, vị huấn luyện viên này nói trong clip: "Có một sự thật kinh hoàng về cơm trắng từ ngày xưa đã gây ra nỗi ám ảnh kinh hoàng đối với những người dân châu Á. Vào cuối những năm 1800, bệnh tê phù ngày càng trở nên phổ biến và bùng phát. Mãi cho đến năm 1900, người ta mới biết được sự thật này. Hồi xưa, đoàn hải quân chỉ có cơm trắng không mà không có bất kỳ một nguyên liệu nào khác như thịt, cá, trứng, sữa, thậm chí là các loại đậu, rau củ... Cơm trắng quá thiếu hụt vitamin B1 và gây ra vô số biến chứng dẫn đến bệnh tê phù, gây ra tử vong. Chỉ khi đoàn hải quân được cung cấp những thứ như là ớt chuông, dưa leo, bánh mì đen... những thứ này khắc phục và hầu như xóa bỏ bệnh tê phù".
Ăn cơm trắng bị tê phù? Đoạn clip hiện nay đang gây ra nhiều tranh cãi không đáng có.
Trước khi kết thúc video, vị huấn luyện viên khẩn thiết: "Các bạn làm ơn hãy ăn uống lành mạnh cho mình. Đừng bao giờ ăn cơm trắng không mà hãy ăn với rau, thịt, cá".
Tóm lại, đây là một dẫn chứng nghe có vẻ khá kinh hoàng để kết lại nhắc nhở mọi người hãy ăn uống lành mạnh. Một chế độ ăn uống lành mạnh phải bao gồm cơm kèm thức ăn như rau củ quả, thịt cá... mới có đủ chất, không bị bệnh tê phù ghé thăm cũng như tránh nguy cơ tử vong do mắc căn bệnh này.
Vậy, có thực chuyện chỉ ăn cơm trắng là sẽ bị bệnh tê phù và đối mặt với nguy cơ tử vong? Nhất là khi cơm trắng vẫn là nguồn tinh bột chính được người dân Việt Nam ăn uống hàng ngày. Việc truyền đạt thông tin của vị huấn luyện viên hiện đang khiến nhiều người khá lo lắng.
"Ăn nhiều cơm trắng bị tê phù": Chuyên gia dinh dưỡng nói gì?
Theo ThS.BS Doãn Thị Tường Vi (Nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 198), nguyên nhân chính dẫn đến bệnh tê phù thường là do ăn gạo quá cũ hoặc gạo xay xát quá trắng. Đây là những kiểu gạo thiếu hụt vitamin B1 khá nhiều. Trong khi, việc thiếu hụt nghiêm trọng loại vitamin này lại dẫn tới chứng bệnh tê phù.
Bệnh tê phù ban đầu không rõ nhận biết nên thường bị bỏ qua. Thông thường, người mắc bệnh chỉ thấy mệt mỏi, chân đi nhanh mỏi, cảm giác nặng nề ở bắp chân. Khoảng chiều tối, chân hơi bị phù ở vùng mắt cá và tê bì, có cảm giác râm ran như kiến bò ở bắp chân, hay bị chuột rút, thỉnh thoảng tim đập hồi hộp. Khi bệnh nặng, người bệnh bị phù toàn bộ hai chi dưới, mất phản xạ gân xương, mất cảm giác, bị teo cơ không đi lại được, có thể tử vong do suy tim, nhất là với trẻ em.
"Ăn gạo xay xát quá kỹ hay gạo quá trắng - loại gạo mất lớp cám giàu vitamin và khoáng chất bên ngoài, ăn gạo cũ bị mốc mọt, gạo từ thóc bị úng nước lâu ngày mất hết vitamin... là nguyên nhân dẫn đến bệnh tê phù. Ngoài ra chủ yếu ăn cơm gạo trắng cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Nhưng cần lưu ý, không phải cứ bổ sung thực phẩm khác, loại bỏ hẳn cơm trắng thì đảm bảo không mắc bệnh. Nếu vẫn ăn những loại rau củ quả chứa ít vitamin B1 thì bạn vẫn có nguy cơ bị tê phù. Tốt nhất là bổ sung thức ăn giàu vitamin B1 đi kèm cơm như thực phẩm giàu chất đạm, rau xanh, hoa quả tươi...", chuyên gia nhận định.
Thay vì chỉ ăn mỗi cơm trắng, hãy ăn đầy đủ các nhóm chất.
Theo nhận định của chuyên gia: Nếu trong video, HLV kia chỉ dừng ở việc muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ăn uống lành mạnh, đa dạng thực phẩm để tốt cho sức khỏe. Thay vì chỉ ăn mỗi cơm trắng, hãy ăn đầy đủ các nhóm chất thì không có gì phải bàn. Việc ăn đầy đủ các nhóm chất có ý nghĩa phát triển thể chất, tinh thần của bất cứ đối tượng nào. Ngay cả với những người muốn giảm cân, giữ dáng thì cũng cần ăn uống đủ chất với 4 nhóm: tinh bột - đạm - chất béo - vitamin và khoáng chất.
Tuy nhiên, việc HLV này lại nhận định ăn cơm trắng dẫn đến bị phù nề của chính chủ đang dẫn đến hiểu lầm đáng tiếc. Việc truyền thông qua MXH có yếu tố lan toả cực cao. Nếu thông điệp đưa ra không đúng sẽ khiến nhiều người hiểu sai bản chất vấn đề, gây hoang mang sợ hãi với loại cơm gạo trắng nhà mình đang sử dụng cũng như chế độ dinh dưỡng của mình có thực sự cân bằng hay không.
Theo chuyên gia, không phải như vậy có nghĩa là chúng ta phải cắt bỏ cơm gạo trắng. Tốt nhất là nên ăn cơm gạo xay xát rối, còn nhiều cám, gạo mua về không nên để lưu cữu quá lâu, nên dùng hết trong vài tháng thì mua mới để đảm bảo gạo ngon, không bị mốc, cũ... Và tất nhiên khi ăn cơm cần ăn kèm các loại thực phẩm khác như thịt cá, rau củ quả, chất béo. Bạn nên duy trì chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh bao gồm các loại thực phẩm giàu vitamin B1 như: đậu và cây họ đậu, các loại hạt, thịt, cá, ngũ cốc còn nguyên cám, các loại hạt, sữa...