Những "người bạn cũ" của Trung Quốc
Washington Times dẫn đánh giá của học giả nổi tiếng Trung Quốc, cho biết những người ủng hộ Trung Quốc đã thâm nhập vào các cấp cao nhất trong chính phủ Mỹ cùng các tổ chức tài chính Mỹ từ trước thời chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Theo đó, ông Di Dongsheng (Trạch Đông Thăng), giáo sư, Phó viện trưởng Viện quan hệ quốc tế thuộc Đại học nhân dân Trung Quốc, ngụ ý trong bài phát biểu hôm 28/11 rằng Trung Quốc đã giúp đỡ Hunter Biden - con trai Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden - giành được những thỏa thuận kinh doanh tại nước này.
Đề cập sự tác động đối với nước Mỹ, ông Di nói rằng không thể cung cấp chi tiết về công việc của các điệp viên Trung Quốc bởi rủi ro làm lộ danh tính của họ. Dù vậy, ông cho biết cuộc chiến thương mại mà Tổng thống Trump phát động nhằm vào Trung Quốc đã làm nhiễu loạn những liên hệ chặt chẽ trong nhiều thập kỷ giữa song phương, mà mạng lưới điệp viên đã gây dựng.
Học giả Trung Quốc phân tích rằng những vụ căng thẳng trong quá khứ - như máy bay EP-3 của hải quân Mỹ va chạm với máy bay Trung Quốc ở Tây Thái Bình Dương năm 2001, hay vụ Mỹ đánh bom nhầm vào Đại sứ quán Trung Quốc tại Nam Tư năm 1999 - đã được xử lý chỉ trong vòng vài tháng nhờ vào các chiến dịch gây ảnh hưởng.
"Giờ thì tôi sẽ đưa ra một tin bom tấn: Bởi vì chúng ta có người ở bên trong vòng tròn quyền lực cốt lõi của nước Mỹ. Chúng ta có những người bạn cũ," ông Di Dongsheng nói, nhấn mạnh ông cần thận trọng vì "không thể bán đứng những người đó".
Một video ghi lại phát biểu trên được đăng tải trên tài khoản Weibo của ông Di, nhưng nhanh chóng bị xóa. Tuy nhiên, đoạn video đã được chia sẻ trước đó và lan truyền trên mạng Internet.
Giáo sư Di và đơn vị nơi ông công tác chưa đưa ra bình luận.
Giáo sư Trung Quốc Di Dongsheng
Theo Washington Times, phát ngôn của giáo sư Trung Quốc củng cố cảnh báo hồi tuần trước của giới chức cấp cao chính quyền Trump rằng Trung Quốc đang tạo ra mối đe dọa an ninh quốc gia đáng kể nhất đối với Mỹ.
Giám đốc An ninh quốc gia (DNI) John Ratcliffe nêu trong một bài viết: "Thông tin tình báo là rõ ràng. Bắc Kinh có ý định thống trị nước Mỹ và phần còn lại của hành tinh về mặt kinh tế, quân sự và công nghệ."
Bill Evanina, giám đốc Trung tâm Phản gián và an ninh của DNI, nói Trung Quốc đã bắt đầu nhằm vào các quan chức có tiềm năng nắm giữ các vị trí trong chính quyền sắp tới của ông Biden.
"Chúng tôi cũng chứng kiến một xu thế gia tăng, được tính toán kỹ lưỡng, và chúng tôi dự đoán Trung Quốc sẽ dồn sức ảnh hưởng của họ lên chính quyền mới," ông Evanina nói.
Một quan chức cấp cao khác trong chính quyền Trump cho rằng phát ngôn của ông Di Dongsheng là trường hợp hiếm hoi một quan chức Trung Quốc tiết lộ thông tin hết sức nhạy cảm như thế.
Thông tin về Di trên website của Đại học nhân dân Trung Quốc cho biết ông thường tham gia các hoạt động nghiên cứu chính sách và khảo sát của nhiều cơ quan ban ngành Trung Quốc, gồm Ủy ban phát triển và cải cách nhà nước (NDRC), Bộ Ngoại giao, Bộ Công nghiệp và Công nghệ số, Ban liên lạc đối ngoại trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc, Ban tổ chức cán bộ trung ương đảng Cộng sản Trung Quốc,... Di Dongsheng cũng thường nhận lời mời giảng dạy, tọa đàm tại các cơ quan đơn vị cấp bộ, cấp tỉnh ở Trung Quốc.
Vào năm 2013, Bộ Ngoại giao Mỹ tài trợ chương trình giảng dạy của ông Di về quan hệ kinh tế Mỹ-Trung Quốc cho các quan chức cấp cao Mỹ. Các quỹ đầu tư ở Wall Street cũng mời ông "giảng dạy cho các nhà điều hành doanh nghiệp về tác động từ quá trình cải cách của Trung Quốc đối với thị trường tài chính toàn cầu".
Phó chủ nhiệm Văn hòng thông tin Quốc vụ viện Trung Quốc Guo Weimin (phải) tại sự kiện ra mắt cuốn sách "Xi Jinping: The Governance of China" tại Washington, tháng 9/2015 (Ảnh: Xinhua)
Trung Quốc và "sự trở lại" của Wall Street dưới thời Biden
Trong bài diễn văn vào tháng trước tại Thượng Hải, ông Di Dongsheng còn phân tích về trường hợp một "tay trong" của Trung Quốc thành công trong việc gây sức ép đối với nhà sách Politics and Prose tại Washington vào năm 2015, để nhà sách này cho phép một quan chức Trung Quốc tổ chức sự kiện giới thiệu cuốn sách của Chủ tịch Tập Cận Bình.
Ban đầu ông chủ nhà sách Bradley Graham từ chối sự kiện của Trung Quốc vì lý do trùng thời gian với một chương trình khác. Di Dongsheng - người được trao trách nhiệm tham gia tổ chức sự kiện - báo cáo với Bắc Kinh, và một phó lãnh đạo cơ quan phụ trách tuyên truyền phản hồi với ông rằng vấn đề đã được xử lý.
Quan chức Trung Quốc phát biểu tại sự kiện giới thiệu sách nói trên là Guo Weimin (Quách Vệ Dân), Phó chủ nhiệm Văn hòng thông tin Quốc vụ viện Trung Quốc.
"Lý do chúng tôi có thể tổ chức sự kiện như kế hoạch là nhờ một người hùng đã ra tay giúp đỡ. [Cấp trên] giới thiệu tôi với một vị phu nhân đứng tuổi có chiếc mũi to," ông Di kể lại sự việc, đề cập nhân vật đã hỗ trợ họ là một người Hoa, từng sống tại Trung Quốc và nói tiếng Trung lưu loát.
"Tôi chợt nhận ra bà là một trong những 'người bạn cũ' của nhân dân Trung Quốc," Di nói, tiết lộ người phụ nữ đứng đầu các hoạt động ở châu Á của một tổ chức tài chính lớn tại Wall Street.
"Nói một cách đơn giản, trong ba hay bốn thập kỷ qua, chúng ta đã tận dụng vòng tròn cốt lõi bên trong quyền lực thực sự của nước Mỹ," ông Di nêu. "Như tôi đã nói, Wall Street có ảnh hưởng rất sâu sắc đối với các sự vụ trong và ngoài nước Mỹ kể từ thập niên 1970. Chúng ta từng phụ thuộc lớn vào họ."
Ông Di Dongsheng tin rằng việc ông Biden thắng cử là cơ hội để Trung Quốc khôi phục những mối liên hệ cũ mang lại lợi ích tại Mỹ (Ảnh: Reuters)
Tuy nhiên, sau khi ông Trump đắc cử vào năm 2016, ông Di Dongsheng cho hay, "Wall Street không thể kiểm soát được Trump bởi giữa họ đã có những sự xâm phạm [lẫn nhau] khiến đôi bên trở nên thù địch".
"Trong cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, họ đã cố gắng giúp đỡ [Trung Quốc]," ông Di nói. "Những người bạn ở Mỹ nói với tôi rằng họ đã cố giúp nhưng không được."
Di Dongsheng khẳng định khi chính quyền ông Joe Biden nhậm chức, Trung Quốc sẽ khôi phục những liên hệ cũ.
"Giờ thì ông Biden đang chiến thắng trong cuộc bầu cử, và những nhân vật tinh hoa truyền thống và trong chính trường, những tập đoàn thế lực đều có quan hệ hết sức mật thiết với Wall Street."
Mời độc giả theo dõi chúng tôi trên MXH Lotus