Bánh ú lá tre là một món bánh truyền thống của người dân Sài Gòn mỗi dịp Tết Đoan Ngọ. Trên mâm cúng, bên cạnh các loại trái cây, rượu nếp, thì những chiếc bánh ú lá tre là lễ vật không thể thiếu.
Những ngày cận kề Tết Đoan ngọ, lò bánh nào trên đường Phạm Thế Hiển (quận 8, TP.HCM) cũng đỏ lửa ngày đêm. Mùi khói, mùi củi khô cùng hương thơm của những chiếc bánh ú mới vớt ra bay nghi ngút. Mỗi chục bánh ú tro có nhân dao động từ 70 - 80.000, bánh không nhân có giá từ 40.000 - 50.000 đồng.
Chú Nguyễn Văn Trí - chủ một lò bánh ú tro cho biết, mỗi năm lò bánh của gia đình chú chỉ làm một đợt bánh duy nhất là vào dịp Tết Đoan ngọ. Để kịp sản xuất số lượng bánh lớn, có được chất lượng tốt nhất, nhiều thành viên trong gia đình đã phải tất bật chuẩn bị nguyên vật liệu và thực hiện các công đoạn làm bánh. Tuy vậy ai cũng lấy đó làm niềm vui, luôn hào hứng tham gia làm bánh mỗi dịp Tết Đoan ngọ cận kề.
Ghé làng bánh ú tro Sài Gòn nghe chuyện làm bánh ngày Tết Đoan ngọ
Công đoạn đầu tiên để làm ra một chiếc bánh ú tro là ngâm gạo nếp với nước tro trong khoảng hai ngày. Tiếp đó là làm nhân, đây cũng là khâu tốn nhiều thời gian nhất. Nhân thì dùng đậu xanh ngâm nước rồi trộn đường và nấu chín. Sau đó vo tròn, trong nhân có thể bỏ thêm bí đỏ, hoặc mứt bí đao, hoặc sầu riêng để tăng thêm mùi vị cho bánh.
Để làm bánh ú tro cần những lá tre bản to, lá xanh và thường được lấy từ Tây Ninh. Mỗi một mùa ít nhất 100 ký lá được sử dụng.
Để kịp giao bánh cho khách, các lò hầu như không ngưng lửa, cháy liên tục ngày đêm.
Mọi người tất bật chuẩn bị nguyên vật liệu gói bánh.