Tuần dương hạm lớp Kirov (hiện gồm hai tàu Pyotr Velikiy và Admiral Nakhimov) là lớp tàu chiến lớn nhất của Hải quân Nga. Các tàu này vẫn đang trong biên chế Hải quân Nga và vẫn còn tuổi đời phục vụ tương đối đáng kể.
Tuy nhiên, theo trang tin 19fortyfive, nhiều vấn đề về hiện đại hóa và trang bị lại khiến nhiều người đặt câu hỏi về tương lai của chúng.
Nguồn gốc các tàu lớp Kirov
Chiếc tàu đầu tiên thuộc lớp Kirov được hạ thủy năm 1974, tiếp đó, hai tàu Pyotr Velikiy và Admiral Nakhimov được hạ thủy lần lượt vào năm 1983 và 1986.
Được thiết kế vào thời kỳ thoái trào của Chiến tranh Lạnh nên các tàu lớp Kirov đã trở nên lạc lõng sau khi Liên Xô sụp đổ. Nước Nga kế nhiệm có ít nguồn lực để đầu tư cho một lực lượng hải quân lớn với các tàu tuần dương tên lửa chạy bằng năng lượng hạt nhân như lớp Kirov.
Những khó khăn thời hậu Xô Viết
Trong những thập kỷ sau khi Liên Xô sụp đổ, giới lãnh đạo Hải quân Nga đã đắn đo giữa hai lựa chọn loại bỏ hoặc tái trang bị hai tàu Admiral Ushakov và Admiral Lazarev thuộc lớp Kirov. Bất chấp một số dấu hiệu trước đó cho thấy cả hai sẽ được tái trang bị, Moscow rõ ràng đã nhận thấy rằng chúng quá nặng nề để tiếp tục duy trì.
Vì thế, vào năm 2019, Hải quân Nga tuyên bố họ có kế hoạch hủy bỏ quá trình hiện đại hóa và kéo dài tuổi thọ của hai tàu trên, rồi bắt đầu loại bỏ chúng trong năm 2021.
Tuần dương hạm Pyotr Velikiy.
Hiện tại, chiếc Kirov còn hoạt động duy nhất của Nga là Pyotr Velikiy – soái hạm của Hạm đội phương Bắc. Dù đã già nua nhưng Pyotr Velikiy (được đặt theo tên của Peter Đại đế) vẫn tích cực tham gia vào cuộc tập trận của Hải quân Nga.
Trong tháng 3 vừa qua, tàu Pyotr Velikiy đã tham gia các cuộc tập trận ở biển Na Uy, thực hành sử dụng tên lửa đất-đối-không và theo dõi các cuộc tập trận phản ứng nhanh của NATO.
Khả năng hiện tại và tương lai
Cả hai tàu lớp Kirov của Nga hiện nay đều có kho vũ khí khổng lồ. Về trang bị vũ khí, tàu tuần dương lớp Kirov có thể mang 96 tên lửa 4K33 và 192 tên lửa 3K95, cùng 6 hệ thống pháo phòng thủ tầm gần AK-630.
Tuy nhiên, vũ khí trang bị chính của Kirov là kho vũ khí gồm 20 tên lửa chống hạm P-700 Granit.
Tuần dương hạm Admiral Nakhimov đang được đại tu nâng cấp lớn sau nhiều năm bỏ không.
Tương lai của các tàu lớp Kirov có thể được dự đoán qua quá trình tân trang đang diễn ra của tàu Admiral Nakhimov - một quá trình kéo dài, đã diễn ra từ năm 1997. Mặc dù quá trình này đang tập trung vào việc bổ sung các tên lửa chống hạm Kalibr và Oniks hiện đại, cùng tên lửa chống ngầm Otvet cho tàu Nakhimov, nhưng các lò phản ứng hạt nhân làm giàu uranium đã lỗi thời của tàu tỏ ra rất khó hoạt động.
Có một số thông tin cho rằng tàu Admiral Nakhimov (và tàu Pyotr Velikiy nếu/khi nó được tân trang) sẽ được trang bị tên lửa siêu thanh Zircon mà Nga đang phát triển.
Có thể tàu Pyotr Velikiy sẽ bắt đầu được cải tạo ngay sau khi quá trình hiện đại hóa của tàu Admiral Nakhimov kết thúc nhưng trên thực tế, thời hạn hoàn thiện của tàu Nakhimov đã bị đẩy lùi từ 2017 sang 2018, 2021, và giờ là 2023. Điều đó cho thấy, quá trình hiện đại hóa tàu Pyotr Velikiy vẫn còn tương đối xa mới có thể bắt đầu.
Có điều, những nguồn lực đáng kể đã và sẽ được đầu tư vào quá trình hiện đại hóa hai tàu Admiral Nakhimov và Pyotr Velikiy cho thấy ban lãnh đạo Hải quân Nga vẫn xác định vai trò quan trọng cho hai tàu tuần dương lớp Kirov trong tương lai Hải quân Nga.