"Tôi được sinh ra trong địa ngục. Đó không phải là câu nói đùa. Những người bạn châu Âu của tôi không hề biết rằng khu ở chuột nơi tôi lớn lên ở Sao Paulo thực sự được gọi tên là Inferninho - "Tiểu địa ngục".
Muốn hiểu tôi thực sự là còn người thế nào, phải hiểu rằng tôi đến từ đâu. Cuộc đời của tôi. Nguồn gốc của tôi. Địa ngục.
Đó là một khu khét tiếng. Cách cửa nhà tôi chừng 15 bước chân là nơi bọn buôn ma túy chọn làm địa bàn giao dịch, bán mua mọi thứ. Mùi thuốc nồng nặc bên cửa sổ nhà tôi. Thật đấy, một trong những ký ức đậm đà nhất của tôi là bố tôi thức dậy từ trên ghế vào ngày Chủ nhật và xua bọn bán ma túy đi, để chúng tôi yên ổn xem bóng đá trong nhà.
Chúng tôi đã quá quen với việc nhìn thấy súng, nên cũng chẳng còn sợ nữa. Nó là một phần của cuộc sống hàng ngày ấy mà. Chúng tôi sợ cảnh sát đạp cửa xông vào hơn. Một lần, họ xông thẳng vào nhà tôi để tìm bắt người, hò hét loạn xạ. Tất nhiên là họ chẳng tìm thấy ai trong nhà tôi cả. Nhưng khi còn bé, những cảnh tượng như thế luôn để lại ấn tượng sâu đậm.
Có những điều tôi đã phải chứng kiến mà phải những ai sống ở đây mới hiểu được. Một buổi sáng trên đường tới trường, khi đó tôi mới 8 hay 9 tuổi gì đó, tôi tình cờ vấp phải một người đàn ông đang nằm trong ngõ. Ông ấy nằm im. Khi nhìn kỹ tôi mới biết rằng ông ta đã chết. Ở khu ổ chuột của mình, tôi phải miễn dịch với những thứ này. Chẳng còn đường nào khác, và tôi thì phải đi học. Vì vậy tôi nhắm mắt và nhảy qua xác chết.
Tôi không nói những điều này để ra vẻ cuộc sống của mình khó khăn. Đó là thực tế những gì tôi đã phải trải qua. Thật ra, tôi luôn nghĩ rằng mình rất may mắn từ khi còn rất nhỏ, bởi vì bất chấp những khó khăn bủa vây, tôi luôn được ban cho một món quà từ thiên đường. Quả bóng là vị cứu tinh của tôi. Từ trong nôi tôi đã yêu quả bóng. Ở Inferninho, chúng tôi chả biết đến những món quà Giáng sinh. Có quả bóng để đá đã là mỹ mãn rồi.
Mỗi ngày, anh trai sẽ dẫn tôi ra quảng trường chơi bóng. Ở khu ổ chuột, ai cũng đá bóng cả. Trẻ em, người già, giáo viên, công nhân xây dựng, tài xế xe bus, buôn ma túy, xã hội đen. Trên sân bóng, mọi người đều bình đẳng. Thời cha tôi, họ chơi bóng trên sân đất. Đến thời của tôi thì đã được trải nhựa đường. Ngày ấy, tôi đá bóng chân trần. Bàn chân thường xuyên rớm máu. Chúng tôi làm gì có tiền để mua giày. Tôi nhỏ con, song lại rê dắt cực kỳ khéo léo với sự tinh quái được Chúa ban. Rê dắt là cách chơi bóng của tôi. Đấy là bản năng tự nhiên. Và tôi sợ bất kỳ ai. Tôi rê dắt theo kiểu Ronaldinho qua gã buôn ma túy. Gắp bóng qua người tài xế xe bus. Xâu kim gã trộm vặt. Tôi chả sợ ai cả.
Với trái bóng trong chân, tôi chả sợ gì cả.
Tôi đã học được tất cả các kỹ năng từ các huyền thoại. Ronaldinho, Neymar, Cristiano Ronaldo. Tôi xem nó trên YouTube nhờ "ông chú" Toniolo của mình. Ông không phải là chú ruột tôi. Chỉ là hàng xóm thôi. Nhưng chú coi tôi như người nhà. Khi tôi còn nhỏ, chú thường cho tôi dùng ké wifi nhà mình để vào YouTube học đá bóng. Chú còn là người tặng tôi chiếc máy chơi điện tử đầu tiên trong đời. Nếu Toniolo có hai ổ bánh mì - chú sẽ lấy một ổ, ổ còn lại cho tôi. Đấy là điều mọi người không biết về khu ổ chuột. Cứ một người làm điều xấu, thì lại có hai người làm điều tốt.
Tôi luôn nói mình lớn lên nhầm chỗ, nhưng lại với đúng người. Khi tôi lên 8 tuổi, đang chơi bóng ở quảng trường thì chạm trán với thiên thần đầu tiên. Ông xem tôi rê dắt như 'một thằng điên' trước đám xã hội đen, rồi quay sang hỏi người bên cạnh.
'Thằng nhóc này tên gì thế??'
'Thằng nhóc nào? À, Antony.'
Đó là giám đốc tuyển dụng của CLB Gremio Barueri. Ông đã cho tôi cơ hội đầu tiên rời khu ổ chuột và đến chơi cho đội futsal của CLB. Từ đó, tôi bắt đầu mơ ước. Tôi nhớ một ngày nọ đang đi dạo với mẹ thì bắt gặp một chiếc xe hơi màu đỏ rất ngầu chạy vụt qua phố. Đó là một chiếc Range Rover. Nhưng với tôi ngày ấy, nó giống như một chiếc Ferrari. Mọi người đều dõi mắt theo nó. Ai cũng mê nó.
Tôi quay sang mẹ và nói: 'Ngày nào đó khi con là cầu thủ bóng đá rồi, con sẽ mua chiếc xe đấy'.
Mẹ tôi cười, dĩ nhiên rồi.
Tôi lại thực sự nghiêm túc.
Tôi nói: 'Mẹ đừng lo, con lái một chốc thôi, sau đấy sẽ để cho mẹ lái'.
Hồi đó, tôi nằm ngủ giữa bố và mẹ theo đúng nghĩ đen. Nhà làm gì có tiền mà mua giường riêng cho tôi. Mỗi đêm, tôi quay sang bên này là bố. Quay sang phía bên kia là mẹ. Chúng tôi rất gắn bóng với nhau, và điều đó giúp chúng tôi sống sót ở 'địa ngục'. Rồi một việc xảy ra làm thay đổi cuộc đời tôi.
Khi tôi 11 tuổi, bố mẹ tôi chia tay. Đó là khoảnh khắc khó khăn nhất trong cuộc đời tôi, bởi trước đó dù có khó khăn đến thế nào, ít ra chúng tôi vẫn còn có nhau. Bây giờ, tôi quay sang phía mẹ vào lúc nửa đêm, và mẹ đã biến mất. Điều này thật tàn khốc, nhưng nó cũng giúp tôi có thêm nhiều động lực. Tôi thường nhắm mắt lại và nghĩ: 'Mình sẽ đưa gia đình thoát khỏi cảnh này'.
Bố tôi thường đi làm từ 5 giờ sáng, và sẽ về nhà lúc 8 giờ tối. Tôi thường nói với bố: 'Bây giờ bố đi làm để nuôi con. Nhưng chẳng bao lâu nữa đâu, con sẽ nuôi bố'.
Giới truyền thông hay hỏi về ước mơ của cầu thủ. Champions League? World Cup? Quả bóng Vàng?
Với tôi đó không phải là giấc mơ. Nó là mục tiêu. Ước mơ duy nhất của tôi là đưa bố mẹ thoát khỏi khu ổ chuột. Không có kế hoạch B. Tôi sẽ cố gắng làm được hoặc chết.
Năm 14 tuổi, tôi được nhận vào Sao Paulo FC. Mỗi ngày sau giờ học, tôi nhịn đói đến tập tại học viện. Đôi khi tôi và các đồng đội của mình cũng gom được vài đồng để mua chút bánh quy chống đói trên xe bus về nhà. Tôi chẳng cần phải giả vờ đói để có thêm động lực tập luyện. Tôi đói thật.
Trong tôi luôn có một cơn giận mãnh liệt. Tôi không kìm hãm được cảm xúc của mình. Tôi suýt bị đuổi khỏi CLB ba lần liền. Tên tôi đã nằm trong danh sách bị đuổi. Và cả ba lần đó, lại có ai đó giúp tôi, năn nỉ để tôi được ở lại. Đó là sự sắp đặt của Chúa.
Tôi gầy nhom nhưng lúc nào cũng thi đấu đầy máu lửa. Đấy là thứ tinh thần đến từ bóng đá đường phố. Không thể làm giả nó được. Mọi người nghĩ tôi bịa ra điều này, song ngay cả khi đã chơi bóng chuyên nghiệp trong đội 1 Sao Paulo, tôi vẫn sống ở khu ổ chuột. Đây hoàn toàn là sự thật - năm 18 tuổi, tôi vẫn ngủ cùng giường với bố. Không nằm đấy thì chỉ có nước nằm đi văng mà ngủ! Làm gì có lựa chọn nào khác. Trời ạ, thậm chí năm 2019 khi tôi ghi bàn thắng vào lưới Corinthian trong trận chung kết bang Paulista, tôi trở về khu phố ngay trong đêm. Trên đường phố, mọi người chỉ vào tôi.
'Tôi vừa mới xem cậu trên TV. Cậu ở đây làm gì thế???'
'Người anh em, tôi sống ở đây mà.'
Mọi người đều cười phá lên. Họ không tin.
Một năm sau, tôi chuyển sang Ajax, chơi bóng ở Champions League. Mọi thứ thay đổi quá nhanh chóng. Tôi không chỉ có giường riêng, mà còn có chiếc Range Rover đỗ trước cửa nhà của mẹ. Tôi nói với bà: "Mẹ thấy chưa? Con đã nói là con sẽ làm được. Và con làm được rồi này'.
Ngày tôi nói với mẹ về chiếc Range Rover hồi mới có 10 tuổi, mẹ đã cười.
Bây giờ, khi tôi nhắc lại, bà đã khóc.
Tôi đã từ khu ổ chuột đến Ajax, rồi đến Manchester United chỉ trong vòng có 3 năm. Mọi người luôn hỏi tôi làm sao có thể 'đổi đời' nhanh đến thế. Sự thật là tôi chẳng gặp tý áp lực nào trên sân cỏ cả. Không sợ. Sợ hãi ư? Nó là cái gì thế? Đến nhảy qua xác chết để đi học với tôi còn là điều bình thường, thì tôi phải sợ gì trên sân cỏ chứ. Những điều mà tôi từng trải qua, hầu hết các chuyên gia bóng đá chỉ có thể tưởng tượng ra. Những điều đó làm sao tôi quên nổi.
Cuộc đời tôi, đau khổ đủ đầy rồi. Lo lắng đủ rồi. Khóc cũng đủ rồi.
Còn trong bóng đá? Với qua bóng trong chân tôi chỉ cảm thấy toàn niềm vui. Tôi sinh ra đã sở hữu kỹ năng rê dắt thượng thừa. Nó là một phần của con người tôi. Đó là món quà đưa tôi từ khu ổ chuột đến Nhà hát của những giấc mơ. Tôi sẽ không bao giờ thay đổi cách chơi của mình, vì đó không phải chỉ là phong cách bóng đá. Nó là con người tôi. Tôi là một người Brazil. Nếu ai đó chỉ xem clip 10 giây tôi xoay người với trái bóng như 'làm trò hề', họ sẽ không hiểu. Tôi chẳng bao giờ làm trò đùa trên sân cỏ cả. Mọi thứ tôi làm đều có mục đích cả. Cú rê dắt ấy sẽ gieo rắc nỗi sợ cho đối phương, tạo ra khoảng trống, tạo ra sự khác biệt cho đội bóng của tôi.
Nếu ai đó nghĩ tôi là một chú hề, thì họ không hiểu câu chuyện của tôi rồi. Nghệ thuật của Ronaldinho, Cristiano Ronaldo và Neymar đã truyền cảm hứng cho tôi từ khi còn ấu thơ. Tôi từng kinh ngạc ngắm những vị thần này trên sóng wifi dùng ké, rồi tôi ra sân bê tông để tái hiện những pha rê dắt thiên tài của họ.
Ngay cả khi bạn sinh ra trong địa ngục, luôn có những món quà được gửi từ thiên đường.
Khi mọi người hỏi: 'Điểm nhấn phong cách của cậu là gì? Thông điệp cậu gửi gắm là gì?'
Người anh em ạ, tôi gửi gắm thông điệp đến quê nhà.
Ở châu Âu, nơi luôn có bánh mì trên bàn mỗi tối, đôi khi người ta quên mất rằng bóng đá là một trận đấu. Một trận đấu có đẹp đến mấy đi nữa thì vẫn là một trận đấu. Nó là trận đấu nghiêm túc, ít nhất là với những người sinh ra từ 'địa ngục' như tôi.
Tôi luôn nói rằng dù tôi có đi đâu chăng nữa, bất kể điều gì xảy ra với tôi đi nữa, tôi vẫn mang trong mình tính cách của nơi đã dạy tôi mọi thứ. Không có ngôi nhà trong khu ổ chuột, không có những người xung quanh ngày ấy, tôi sẽ chẳng là gì cả. Trên đôi giày của mình, trước mỗi trận đấu, tôi viết cho mình một lời nhắc nhở.
'KHU Ổ CHUỘT'
Khi thắt dây giày để chuẩn bị ra sân. Tôi nhớ mình từ đâu mà ra.
Đây là toàn bộ câu chuyện của tôi. Nếu ai đó vẫn không hiểu, hoặc vẫn nghĩ tôi là một thằng hề, tôi sẽ chỉ vào hình xăm trên cánh tay mình...
Bất cứ ai đến từ khu ở chuột đều biết một chút gì đó về những điều tôi từng phải trải qua.
Những dòng chữ ấy sẽ nói thay tôi. Nói thay tất cả chúng tôi."