Mới đây, tờ Forbes đăng tải phân tích của tác giả David Hambling có nhan đề: "3D Modeling Finds Surprising Source Of The Shots That Killed Iranian Nuclear Scientist" (tạm dịch: Mô hình 3D tiết lộ điều ngạc nhiên trong những phát bắn sát hại nhà khoa học hạt nhân Iran).
Nhằm đem lại cho độc giả cái nhìn đa chiều, đặc biệt là từ các nhà phân tích Phương Tây liên quan tới hiện trường của vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân Iran, chúng tôi xin được lược dịch bài viết.
"5 phát súng tử thần"
Nhà chức trách Iran khẳng định rằng vụ ám sát Mohsen Fakhrizadeh - nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran hôm 27/11 được thực hiện bằng một khẩu súng máy điều khiển từ xa đặt phía sau một chiếc xe bán tải Nissan đậu bên đường - thứ đã nổ tung sau vụ ám sát.
Nhưng các nguồn tin khác thì cho rằng cuộc tấn công được thực hiện bởi 12 tay súng, những kẻ sau đó đã chạy thoát khỏi hiện trường.
Một nhà thiết kế trò chơi điện tử ẩn danh, sử dụng tài khoản Twitter "Putin Is A Virus" đã sử dụng phần mềm mô phỏng Unity 3D đã phục dựng hiện trường vụ ám sát. Nó cho thấy một kết quả đáng ngạc nhiên, có thể giúp tiếp cận một phần những gì đã diễn ra vụ ám sát.
Hiện trường vụ sát hại nhà khoa học Fakhrizadeh ngày 27/11. Ảnh nhỏ: ông Fakhrizadeh - Ảnh: Reuters
Tài khoản "Putin Is A Virus" nhấn mạnh: "Tôi đã tiếp cận cuộc điều tra với niềm tin rằng có thể bác bỏ điều mà tôi coi là giả thuyết vô lý về một khẩu súng máy tự động. Bước đầu tiên là lập một đồ họa chính xác mọi thứ, bao gồm cả các vết đạn.
Khi tôi đã có mọi thứ ở nơi chính xác nhất có thể, tôi đã gán các con số cho các vết đạn vào và ra (xe hơi).
Trong số 120 tổ hợp đối với mỗi vết đạn, tôi tạo ra 10.000 đạn đạo giả thuyết với độ lệch ngang tối đa là 2,5 độ và độ lệch dọc tối đa là 6 độ, vì đạn đạo có thể đã chệch hướng 1 lần bên trong xe", nhà phân tích tiếp tục trình bày.
5 vết đạn trên kính lái xe hơi cho thấy nó được khai hỏa một cách chính xác nhằm vào hướng người cầm lái (Nguồn: Tài khoản MXH Twitter "Putin Is A Virus").
Sau khi loại bỏ những thứ bất khả thi, nhà phân tích cho biết vẫn còn hơn 2 triệu đạo đạn có thể xảy ra.
Tiếp theo nhà phân tích chia khung cảnh thành một mạng lưới các hình cầu được gọi là "voxel" có đường kính 0,4 mét. Nếu một voxel giao nhau với một hoặc nhiều quỹ đạo khả dĩ cho từng viên đạn trong số 5 phát bắn được phân tích, nó sẽ được coi là vị trí bắn hợp lệ.
"Có vẻ như giả thuyết rằng chỉ có một vị trí khai hỏa duy nhất, gây ra tất cả các lỗ đạn là khả thi, và vị trí đó chính xác là ở phía sau chiếc xe bán tải. Tôi đã nhận được kết quả trái ngược với những gì mình mong đợi" nhà phân tích kết luận.
Tuy nhiên, dù phương pháp 3D nói trên có thể giúp xác định được giả thuyết về chỉ 1 vị trí khai hỏa trong vụ ám sát là có thể hay không, nhưng vẫn còn nhiều yếu tố khác không thể giúp loại trừ khả năng của có nhiều vị trí khai hỏa khác.
Các nhà chức trách Iran cho rằng chiếc xe đã dừng lại sau khi bị trúng đạn vào bộ tản nhiệt (có bằng chứng hư hỏng ở đó) và sau đó đã bị khai hỏa liên tiếp.
Các vết máu bên đường cho thấy nhà khoa học Fakhrizadeh đã được đưa ra khỏi xe và qua đời trên đường đi cấp cứu, hoặc ông có thể đã bị trúng một loạt đạn thứ hai.
Một số hình ảnh phục dựng hiện trường bằng đồ họa 3D (Nguồn: Tài khoản MXH Twitter "Putin Is A Virus").
Súng máy điều khiển từ xa?
Theo Philip Boyce, một chuyên gia về đạn đạo có nhiều năm kinh nghiệm tại Công ty Matrix Legal & Forensic của Anh, kết quả nói trên rất ấn tượng:
"Nếu bạn có một lỗ đạn vào và một lỗ đạn ra, các phần mềm có thể vẽ ra đạn đạo với mức độ tin cậy cao.
Ông Boyce cũng lưu ý rằng các vết đạn bắn liên tiếp sẽ gần nhau hơn nếu xạ thủ khai hỏa ở tầm xa, ngược lại với tình huống mà xạ thủ chỉ cách mục tiêu vài mét:
"Với việc khai hỏa liên tiếp, xạ thủ ở càng xa càng chính xác. Tuy nhiên đây là giả định rằng mục tiêu và xạ thủ cố định".
Loại vũ khí được sử dụng có thể là một thứ gì đó giống như hệ thống Smash Hopper được nhà sản xuất SmartShooter công bố vào đầu năm nay. Nền tảng này có thể được trang bị súng máy hoặc các loại vũ khí khác để khai hỏa một cách chính xác.
Theo nhà sản xuất, nền tảng này đem lại khả năng khai hỏa chính xác cao và phù hợp cho các cuộc phục kích hoặc tấn công từ xa. Cần nhấn mạnh rằng các loại vũ khí được điều khiển từ xa đã được sử dụng nhiều lần trong cuộc xung đột ở Syria và các điểm nóng khác.
Theo chuyên gia chống khủng bố Robert Bunker của C/O Futures. LLC, việc sử dụng loại vũ khí này trong vụ ám sát không phải là bất khả thi:
"Trong các bài viết phân tích của tôi trước đây, tôi đã đưa ra một kịch bản trong đó bọn khủng bố sử dụng IED (thiết bị nổ tự chế) để phá hủy một khẩu súng bắn tỉa điều khiển từ xa sau khi khai hỏa".
Hệ thống Smash Hopper được trang bị một khẩu súng trường tấn công AR-15/M-16.
Hiện trường giả?
Tuy nhiên, chuyên gia Bunker lưu ý rằng mọi thứ các nhà phân tích Phương Tây biết đều được kiểm soát bởi các nhà chức trách Iran, những người chỉ công bố thông tin họ muốn và không thể tái xác minh.
"Một phần của vấn đề là những thứ có thể đã được loại bỏ, thêm vào hoặc dàn dựng tại hiện trường vụ việc. Cách tung ra các thông tin sai lệch tốt nhất là dựa trên một số sự thật và tạo ra câu chuyện để người đọc tự 'điền vào chỗ trống'".
Chuyên gia Bunker chỉ ra nhiều câu hỏi xung quanh kết luận chính thức của Iran, đặc biệt là về những vệ sĩ được cho là đi cùng ông Fakhrizadeh.
"Tại sao không có dấu hiệu họ (các vệ sĩ) đã đóng bất kỳ vai trò nào trong vụ việc?
Tại sao những người đi tiền trạm không phát hiện ra xe bán tải đang phục kích?
Tại sao xe của ông Fakhrizadeh lại dừng lại khi bị bắn?
Và câu hỏi cuối cùng là tại sao người Iran lại cho rằng xe của Fakhrizadeh có khả năng chống đạn trong khi điều này rõ ràng không phải như vậy?
Cần nhấn mạnh rằng không có cách nào để xác định liệu hiện trường vụ án đã được mô phỏng cẩn thận như vậy là hiện trường thực tế hay hoàn toàn được dàn dựng bởi các nhà chức trách Iran".
"Hiện trường này có thể bị làm giả bằng cách phục dựng", chuyên gia Boyce nhấn mạnh.
Chuyên gia Bunker lưu ý: "Phân tích pháp y mới mà công ty tư vấn của chúng tôi đang tiến hành cho thấy một nhóm sát thủ đã tiến hành vụ việc. Tin tức mà Iran đưa ra nhiều khả năng hoàn toàn là bịa đặt so với những gì đã xảy ra trên thực tế".
Bộ trưởng Tư pháp Iran Ayatollah Ebrahim Raisi bày tỏ lòng thành kính trước thi thể nhà khoa học Mohsen Fakhrizadeh (Ảnh: Mizan/AP).
Kết luận
Nhà phân tích sử dụng tài khoản Twitter "Putin Is A Virus" lưu ý rằng những cảnh quay hiện trường được đăng tải lên mạng xã hội vài giờ sau vụ việc, khiến việc ngụy tạo hiện trường có rất ít cơ hội xảy ra.
Và người Iran đã không đưa ra giải thích về việc "súng máy điều khiển từ xa" đã tiến hành vụ ám sát cho đến 48 giờ sau đó.
Có thể thấy vụ việc còn lâu mới được sáng tỏ và chắc chắn chứa đựng những thông tin gây sai lệch. Điều này đồng nghĩa với việc phương thức tiến hành và danh tính của những kẻ ám sát còn lâu mới xác định được.
Nhưng kỹ năng và sự khéo léo của các nhà phân tích được trang bị các công cụ ngày càng tinh vi có thể dần "bẻ khóa" nó và chứng minh được điều gì đã xảy ra theo cách này hoặc cách khác.
Hiện trường vụ ám sát nhà khoa học Iran được người dân ghi lại (Nguồn: Nhân dân nhật báo).