Trong thời gian gần đây, Trung Quốc đã có bắt đầu những chính sách quản lý chặt chẽ hơn về việc phát sóng trên các nền tảng trực tuyến nhiều hơn. Đất nước tỉ dân cũng bắt đầu đưa ra các luật lệ và chế tài để kiểm soát chặt chẽ hơn hẳn, đặc biệt trong việc bán hàng cũng như livestream chơi game trực tuyến.
Mới đây nhất, một streamer hoạt động trên Bilibili có tên Momoko đã đăng một dòng trạng thái than thở. Nội dung bài đăng có kèm ảnh chụp màn hình cho thấy nền tảng chia sẻ video này đã tự động hoàn lại khoảng 17 nghìn USD (khoảng 397,5 triệu đồng) trong số tiền họ được nhận từ người quyên góp cho mỗi buổi phát sóng livestream. Lý do mà Bilibili làm như vậy được cho là vì các chủ tài khoản quyên góp trong số này đều đã được xác nhận là trẻ vị thành niên và bố mẹ chúng yêu cầu làm như vậy.
Các streamer hoạt động trên nền tảng Bilibili hiện đang rất bức xúc với chính sách hoàn tiền
Điều đáng nói ở đây là số tiền này do một nhóm người hâm mộ ủng hộ cho người nổi tiếng. Sau khi bị trừ tiền, người phát sóng và người đại diện đã liên hệ với nhóm hâm mộ để xác nhận lại hoàn cảnh. Một thành viên tham gia nhóm đã tự nhận là lập trình viên 30 tuổi, trưởng nhóm của một xưởng sản xuất game 11 người và hoàn toàn dư dả về mặt tài chính.
Việc hoàn tiền cho các cá nhân tài trợ là vấn đề gây nhiều tranh cãi đối với các streamer Bilibili trong thời gian gần đây, và đó là lý do tại sao nhân vật nổi tiếng như Momoko phải thận trọng và dành thời gian tìm hiểu về độ tuổi lẫn hoàn cảnh của người hâm mộ. Ước tính có đến hơn 1 triệu tệ đã được hoàn trả cho cha mẹ của các fan nhí - những người quá nhiệt tình ủng hộ cho các nhân vật nổi tiếng trên Internet. Điều này có thể khiến cho một số streamer phải dừng hoạt động vì gần như trắng tay sau khi hoàn tiền.
Tình trạng dở khóc dở cười này bắt nguồn từ điều luật được ban hành vào năm 2020 tại đại lục, cấm người dùng không được có quyên góp khoản quá lớn cho người phát trực tuyến. Điều khoản dịch vụ của Bilibili cũng có quy định tương tự. Tuy nhiên, trong hai năm qua, đã có nhiều trường hợp bị hoàn tiền ngay từ đầu khi nền tảng xác minh được người quyên góp còn nhỏ tuổi.
Cuộc nói chuyện giữa streamer và nhân viên Bilibili có vẻ như không giải quyết được vấn đề
Vào năm 2020, từng có trường hợp người hâm mộ chưa đủ tuổi quy định quyên góp hơn 250 nghìn USD cho một số người phát sóng nổi tiếng và toàn bộ số tiền này đã được hoàn trả. Một số streamer nghi ngờ rằng người dùng thực sự không phải là trẻ vị thành niên nhưng đang cố gắng đóng giả trẻ vị thành niên để lấy lại tiền.
Vào tháng 4 năm 2022, một nhóm Vtuber đã đăng bài trên trang mạng xã hội Weibo bày tỏ sự bức xúc khi người theo dõi stream yêu cầu hoàn tiền chỉ vào thời điểm trước khi người này tròn 18 tuổi.
Một trong những người phát sóng trực tuyến khác cũng chia sẻ trải nghiệm nhận được yêu cầu hoàn tiền tương tự. Người này đã gửi kiến nghị lên bộ phận hỗ trợ của nền tảng Bilibili, nhưng chỉ nhận được câu trả lời chung chung yêu cầu đợi tiến hành xác minh.
Vài ngày sau, người này đăng video ghi lại cuộc nói chuyện với nhân viên Bilibili kèm lời hứa của nhân viên này về việc Bilibili sớm cải thiện cũng như siết chặt chính sách hoàn tiền cho người ủng hộ dưới 18 tuổi này. Đồng thời, nhân viên cũng hứa hẹn sẽ áp dụng cách bảo mật thanh toán bằng quy trình xác nhận camera trực tiếp như các nền tảng khác hay không. Tuy nhiên, lời hứa hẹn này vẫn chưa được thực hiện.
Việc hoàn tiền đối với những người này rất quan trọng, bởi trong hầu hết các trường hợp, người dùng "vị thành niên" không yêu cầu hoàn tiền lại ngay sau khi đóng góp. Khoản đóng góp này có thể chuyển thành tiền mặt sau nhiều tháng hoặc nhiều năm; các streamer có thể chi tiêu và không thể hoàn lại. Trong trường hợp này, nền tảng sẽ buộc họ sử dụng lợi nhuận thu được từ các nội dung trực tuyến trong tương lai để bù vào số tiền hoàn lại này.
Streamer chia sẻ những khó khăn mà họ gặp phải với chính sách hoàn tiền của Bilibili
Trong khi đó, nhiều người nổi tiếng đã tặng quà và vật phẩm độc quyền cho những người ủng hộ nhiều. Người ủng hộ đăng ký quyên góp càng nhiều thì quà và vật phẩm tặng kèm càng nhiều và có giá trị cao. Theo một số cá nhân cho biết, họ không nhân lại được các vật phẩm và quà đã tặng đi sau khi hoàn tiền cho người ủng hộ. Trong số đó, có rất nhiều vật phẩm độc quyền lại được rao bán trên các sàn giao dịch đồ cũ.
Hiện tại, nền tảng Bilibili vẫn chưa có phản hồi chính thức về chính sách này. Tuy nhiên, có vẻ như làn sóng phản đối của các streamer sẽ còn trở nên gay gắt hơn thế nữa.