Dịch bệnh do virus corona 2019 (COVID-19) có ảnh hưởng tiêu cực mạnh mẽ lên lĩnh vực sản xuất của Việt Nam trong tháng 3.
Các điều kiện kinh doanh đã suy giảm với mức độ mạnh nhất kể từ khi khảo sát bắt đầu vào tháng 3/2011 khi sản lượng, số lượng đơn đặt hàng mới và việc làm giảm ở mức kỷ lục.
Các công ty cũng giảm hoạt động mua hàng và lượng hàng tồn kho, trong khi sự gián đoạn nghiêm trọng của chuỗi cung ứng đã được nhắc đến. Trong khi đó, mức độ lạc quan trong kinh doanh cũng giảm về mức đáy mới. Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng PMI ngành sản xuất Việt Nam đã giảm mạnh từ 49,0 điểm của tháng 2 về 41,9 điểm trong tháng 3.
Dữ liệu mới nhất báo hiệu mức giảm mạnh của sức khỏe lĩnh vực sản xuất và là kết quả đáng chú ý nhất trong hơn 9 năm thu thập dữ liệu tính đến nay.
Mức độ giảm đã mạnh hơn mức kỷ lục được ghi nhận trong tháng 7/2012. Đại dịch COVID-19 đã khiến cả số lượng đơn đặt hàng mới và sản lượng đều giảm đáng kể trong tháng 3.
Cả hai chỉ số đã giảm với tốc độ nhanh nhất trong lịch sử chỉ số, với tổng số lượng đơn đặt hàng mới giảm gần tương đương với số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới.
Khoảng 42% số người trả lời khảo sát cho biết sản lượng ngành sản xuất đã giảm vào thời điểm cuối quý 1. Sự suy giảm mạnh được ghi nhận ở tất cả ba lĩnh vực là hàng hóa tiêu dùng, hàng hóa trung gian và hàng hóa đầu tư cơ bản.
Số lượng đơn đặt hàng mới giảm mạnh do COVID-19 đã khiến các công ty phải giảm số lượng nhân viên. Việc làm giảm đáng kể, và đây là lần giảm tháng thứ hai liên tiếp. Mặc dù việc làm giảm, các công ty vẫn có thể giảm lượng công việc tồn đọng vì số lượng đơn đặt hàng mới giảm.
Các nhà sản xuất cũng giảm hoạt động mua hàng trong tháng 3 khi hoạt động mua hàng hóa đầu vào giảm với tốc độ kỷ lục.
Kết quả là tồn kho hàng mua đã giảm với mức độ chưa từng có.
Tồn kho thành phẩm cũng giảm đáng kể và mức giảm là lớn nhất trong vòng hơn 6 năm. Mặc dù thiếu nhu cầu hàng hóa đầu vào, thời gian giao hàng của nhà cung cấp tiếp tục bị kéo dài.
Trên thực tế, hiệu quả hoạt động của người bán hàng đã kém đi ở mức tồi tệ nhất trong lịch sử khảo sát do ảnh hưởng của COVID-19 lên chuỗi cung ứng. Đặc biệt, tình trạng chậm chễ của những người bán hàng Trung Quốc đã được nhắc đến.
Chi phí đầu vào tăng nhẹ trong tháng 3, và tốc độ tăng là chậm nhất trong thời gian bốn tháng. Ở những nơi tăng giá đầu vào, các thành viên nhóm khảo sát nêu nguyên nhân là do khan hiếm nguyên vật liệu.
Mặc khác, tình trạng thiếu lực cầu hàng hóa đầu vào và giá dầu giảm dẫn đến một số người trả lời khảo sát báo cáo giảm chi phí đầu vào. Trong khi đó, giá cả đầu ra giảm mạnh, và mức giảm là mạnh nhất kể từ tháng 7/2012.
Mức độ lạc quan trong kinh doanh giảm về mức thấp nhất kể từ khi chỉ số này được bổ sung vào khảo sát vào tháng 4/2012 khi có các quan ngại về ảnh hưởng của COVID-19. Hơn một phần tư các công ty dự báo sản lượng giảm trong năm tới. Tuy nhiên, chỉ chưa đến 39% số người trả lời khảo sát dự kiến sản lượng sẽ cao hơn mức hiện tại, với kỳ vọng phục hồi khi tình hình dịch bệnh được kiểm soát.
Ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại IHS Markit cho biết không có gì ngạc nhiên khi đại dịch COVID-19 đã có ảnh hưởng nghiêm trọng lên lĩnh vực sản xuất của Việt Nam trong tháng 3, với dữ liệu PMI cho thấy mức giảm tồi tệ nhất của các điều kiện kinh doanh kể từ khi khảo sát bắt đầu khoảng hơn chín năm trước.
"Nhiều trong các tham số khảo sát đã đạt mức thấp lỷ lục và mức độ lạc quan trong kinh doanh đã giảm. Vấn đề then chốt hiện tại là sẽ mất bao lâu để cộng đồng quốc tế có thể kiểm soát đại dịch. Khi điều này xảy ra, các nhà sản xuất dự báo sản lượng sẽ tăng trở lại."